Sindh [ including Pakistan] in history today (6th July). Chronological Selection of Events from two Centuries of Sindh History. By. Dr. Dur Muhammad Pathan, Founder Gul Hayat Amina Institute EVENTS
1858: Allah Rakhio and 24 others are killed by Umed Ali Chhuto and his comrades. Captain of Sindh police is directed by the Commissioner to ensure that they are captured. (Source: Sindh Commissioner’s letter No. 1429).
1910: The lodge of the Theosophical Society is chartered in Khairpur Mirs. Sardar Natha Sing becomes its founder president. (Source: The Report of the Theosophical Society )
1918: His Majesty’s Minister at Panama, notifies that departure of on Parmanand Shewaram (Sindhi Hindu) from Colon to Cadiz on a Spanish steamer and describes him as VERY ANTI-BRITISH. It was reported that on arrival at Cadiz the man was seen to hand over some documents to the German Consul there. (Source: ‘Sour-Material on Sindhworkis’, compiled by Gul Hayat Institute).
1922: The services of the Newspaper of Sukkur, ‘Sindh Zamindar’ are lauded in the meetinh of Kazi Ahmad Aman Sabha. It is said that like Sindh Zamindar we must be voice of the Government and work effectively in combating Non-Co-Operation Movement. Diwan Teckchand Gurmukhdas and Sanwaldas are the leaders of local Aman Sabha. (Source: The Daily Gazette, Karachi).
1924: Bengal sets new example. Governor, on behalf of the Crown had dissolved Bengal Council. It was challenged in court by ministers. Today, the court grants injuction and it is declared in the judgment that Bengal Council shall stand prorogued. (Source: The Indian Annual Register, Voll-11, 1924)
1925: How to launch movement? Akalis set trend. Since last year they started their struggle for acceptance of political, social and religious demands. They sent Jatha (Group of volunteers) of 25 to Jaito, daily to participate in movement and prove their unity in streets and everywhere. Today, Gurdwara Bill is passed by the Punjab Council and prisoner Akalis are released. Hence agitation is withdrawn by Akalis. (Source: The Indian Annual Register, Vol-11, 1925).
1928: Shaikh Dr.Muhammad Alam presides over the Sindh Muslim Political Conference in Karachi. It is result of joint efforts of Sindhi Muslim Upper Class to introduce the issue of separation of Sindh at all India level. For this purpose president of Some Conferences were also brought from outside. This event was followed by four Azad Conferences, and they were held on 18th April, 1932 at Karachi; 15th November, 1932 at Hyderabad; 26th April, 1934 at Sukkur and 28th July, 1934 at Karachi. (Source: The India Annual Register, Vol-11, 1928/G.M.Syed’s book “Sindh Ji Bombay Khan Azadi’ and Gul Hayat Collection on the topic).
1938: Monin Jamiat is formed at Bihar. In its Conference, the resolution is passed condemning the Muslim League as trying to deprive the people of their rightful place and asserting that the Muslim League did not present them. (Source: The Indian Annual Register, Vol-11, 1938).
1943: An Appeal issued by G.M.Syed, the President of Sindh Muslim League is carried out by press. Sindhi Muslims are asked to observe ‘Local industry & trade promoting Day’ be observed on 16th of July. (Source: The Daily Al-Wahid, Karachi).
1950: No any Muhajir has been sent to jail. It is propaganda to bring bad name to the Sindh Government, says Kazi Fazlullah, Chief Minister, Sindh. (Source: An interview with Kazi Sahib, by Dr.Pathan)
1956: Red Shirt Party is declared unlawful in West Pakistan. (Source: Notification of the Government of West Pakistan).
1977: Official Notification regarding the removal of Prime Minister and ministers from their position is issued. (Source: Newspapers).
Dr. Pathan wishes you Good Day.
[Do you know that in spite of countless sorrows & longings why I am so happy? Because, I believe that Allah is in my heart and you are in my mind. When I have totally surrendered before you and seen this world, I have felt fragrance of your beauty and my love every where.]
دل ۾ خدا ۽ خيالن ۾ تون ڪيڏي نہ حسين ڪائنات ڏٺي مون,
پر ان ۾ وڌيڪ خوشبوء آئي چيم جڏھن
“تون ئي تون“,
انهئ ڪارڻ صدين لاڪون, ڪيوسون دل
سان سلام توکي
SINDHI TRANSLATION:
*********
توجھ طلب واقعا
***************
6.7.1839
سنڌ جي تاريخ جو نازڪ ترين, بلڪ, منحوس ترين سال آھي. اسان جي وڏڙن کان پهريون منوڙو کسجي ويو ۽ پوء ڪراچي. اڄ پاٽينجر ڀڄ منجهان پنهنجي گورنر جنرل ڏي خط لکي ٿو, جيڪو وڏي سائيز وارن ڇهن پنن تي ڇپيل آھي. خط جهڙوڪ فرنگين جي بدنيتئ ۽ سنڌ جي بدقسمتئ جي ڪهاڻي آھي. پاٽينجر هي خط ان وقت لکيو, جڏهن هو بيمارئ سبب سنڌ ڇڏي رهيو هو. هن سان حيدرآباد کان ڪراچئ تائين ميرن جا نمائندا ملندا رهيا ۽ فرنگي سرڪار جي نفسياتي طور تي آڻ مڃيندا رهيا. پاٽينجر کي يقين ڏيارڻ جي ڪوشش ڪئي وئي ته منوڙي تي قبضي ڪرڻ وقت اسان ڪا مزاحمت نه ڪئي ۽ جيڪڏهن اسان تي اهو ڏوه ثابت ٿئي ته ڏنڊ ۾ حيدرآباد انگريزن کي ڏينداسين.
پاٽينجر سان جن وڏي ادب احترام سان بنان هٿيار ملاقات ڪئي, انھن ۾ ڪراچئ جو گورنر الله رکيو جمعدار, صادق شاه, زين العابدين شاه ۽ اسماعيل شاه ذڪر لائق آھن. انهن مان هڪڙو نمائندو/وڪيل مير حڪمران طرفان مهر لڳل ۽ دستخط ٿيل پنا به کڻي آيو ته پاٽينجر کي جيڪو وڻي سو لکي ۽ اهو اسان کي منظور هوندو. ٻيٽ ۽ ڪراچئ وڃائڻ سان حڪمران حوصلو, همت ۽ معامله فهمئ جي سگه وڃائي ويٺا ۽ آڻ مڃي ويٺا.
6.7.1843
قيدي ميرن جيڪي فرنگي سرڪار کي پٽيشنون موڪلي, نيپيئر جي ڏاڍ ۽ ڦرلٽ جون شڪايتون ڪيون, اهي خط راء ڏيڻ لاء نيپيئر کي موڪليا ويندا هئا. اڄ نيپيئر جي سيڪريٽرئ ممبئي جي گورنر کي لکيو ته ميرن پنهنجي خطن ۾ غلط زبان ڪم آندي آھي ۽ اجايا بھتان لڳايا آھن. نيپيئر جي سيڪريٽرئ برائون E.J.Brown وڌيڪ لکي ٿو ته ميرن جا اهي گذارش ناما اوهان سڌو گورنر جنرل کي ڏياري موڪليو ۽ اسان ڏانھن موڪلڻ جي ضرورت ڪانهي.
6.7.1848
صوبائي سرڪار سنڌ جي ڪمشنر کي لکيو ته سيٺ نائونمل تي ملٽري ٽربيونل ۾ ڪيس هليو هو ۽ هن خلاف کيس صفائئ جي موقعي ڏيڻ کان سواء سندس غير حاضري ۾ فيصلو ڏنو ويو هو. عدل ۽ انصاف جي تقاضا اها آھي ته کيس پنهنجئ صفائئ پيش ڪرڻ جو موقعو ڏجي, سو ان سلسلي ۾ جوڳا اپاء وٺي رپورٽ ڏني وڃي.
6.7.1938
مادري ٻولئ سان محبت ڪيئن ڪجي ۽ ڇو ڪجي؟ ان جو مثال تاريخ هن ريت سمجھائي ٿي. ڪلڪتي جي ڪارپوريشن ۾ رٿ آئي ته بنگالي اردو ٻولي سکن. پر ڪائونسلر انھئ ڳاله تي مستحڪم رهيا ته بنگال ۾ جيڪو رهندو, اهو لازمي طور تي بنگالي سکندو ۽ ڳالهائيندو. بنگالين تي ٻي ٻولي مسلط ڪري نه ٿي سگهجي.
6.7.1948
"ڪراچي وفاق حوالي ڪرڻ لاء سنڌ ڪهڙا حق ۽ شرط رکي؟". ان لاء اسان جي سنڌي سياستدانن پير الاهي بخش تي ڳالهين ڪرڻ جو بار رکيو.
هن جو مطلب ته اسان جا وڏڙا ڪراچئ جي مالڪئ تان هٿ پٽي چڪا هئا. 1839۾ به اسان جي وڏڙن پهريون ڪراچئ جي مالڪئ تان هٿ کنيو ۽ پوء ڳالهيون ڪيون. هڪ صدئ کان پوء به وس وارن سنڌين ساڳي تند تنواري.
6.7.1956
" جاچ ڪريو ته ڪهڙن پناهگيرن کي اڃا مال ملڪيت نه ملي آھي ته جيئن سندن سار لهجي"- وفاقي سرڪار جو حڪم.
6.7.1961
ذوالفقار علي ڀٽو وزير خارجه مقرر ٿيو.
6.7.1972
سنڌ اسيمبلئ سنڌي ٻولئ بابت اسيمبلئ ۾ بل پاس ڪيو پر ان کي روڊن رستن تي رد ڪرڻ جي شروعات ٿي. ڪراچئ ۽ حيدرآباد ۾ اردو ڳالهائيندڙن وڳوڙ ڪيو.
6.7.1977
" چونڊون 90 ڏينھن ۾ ڪرائبيون. اسان جي حڪمن کي ڪورٽ ۾ چئلينج نه ڪري سگهبو"- چيف مارشل لا ايڊمنسٽريٽر جنرل ضياء الحق جو قوم کي خطاب.
[جنم] :
6 جولاءِ 1887ع شاعر ۽ گلوڪار ڀڳت ٽيئون رام جي پيدائش جو ڏينهن آهي.
6 جولاءِ 1914ع شاعر نظام الدين ”نظام“ گوپانگ جي پيدائش جو ڏينهن آهي.
6 جولاءِ 1930ع اديب تارا مير چنداڻئ جو جنم ڏينهن آهي.
6 جولاءِ 1933ع ليکڪ ۽ صحافي رشيد ڀٽي (سکر) جي پيدائش جو ڏينهن آهي.
6 جولاءِ 1938ع ليکڪ گهنشام پنجابي جنم ڏينهن آهي.
6 جولاءِ 1949ع شاعر ۽ موسيقار ڍولڻ راهي (اجمير) جي پيدائش جو ڏينهن آهي.
6 جولاءِ 1955ع صحافي اسحاق مڱريو جي پيدائش جو ڏينهن آهي.
6 جولاءِ 1959ع صحافي ۽ ليکڪ نواز احمد ڀٽو جو جنم ڏينهن آهي.
6 جولاءِ 1969ع سماجي اڳواڻ بشير احمد جوکيو جي پيدائش جو ڏينهن آهي.
6 جولاءِ 1969ع هدايتڪار، ڪالم نگار ۽ سنڌ فنڪار ويلفيئرٽرسٽ جي چيئرمين حميد ڀٽو جو جنم ڏينهن آهي.
6 جولاءِ 1977ع ليکڪ، شاعر، ڪمپيئر ۽ صحافي اعظم ڀَٽي جو جنم ڏينهن آهي.
[وڇوڙو]:
6 جولاءِ 1948ع ليکڪ صحافي ۽ آزادي جي تحريڪ ۾ شامل ڄيٺمل پرسرام جو انتقال ٿيو.
6 جولاءِ 1956ع آزادي جي ويڙهه وڙهندڙ۽ صحافي ويرومل بيگراج جو انتقال ٿيو.
6 جولاءِ 1972ع شاعر آندل فقيرجو انتقال ٿيو.
6 جولاءِ 2003ع اردو جي معروف اديب ۽ ڪالم نگار حميد ڪاشميري جو انتقال ٿيو.
6 جولاءِ 2006ع عالم مولانا جان محمد سومروجو انتقال ٿيو.
No comments:
Post a Comment