Sindh in history today (10th July). By. Dr.Pathan

[Sindh in history today (10th JuLy). Selection of Events from two Centuries of Sindh History, in Chronological order and with analytical interpretation. Research by Dr.Pathan.] SINDH IN HISTORY TODAY (10th JULY) 10th July BIRTH DATES NavalraiShokiram (Hyderabad/Social Worker/ birth 10th July 1948), GhulamRasoolKehar (Kehar/Politician/ birth 10th July 1901), Ram KirshanAdwani (Hyderabad >Mumbai/Journalist/ birth 10th July 1924), Mir Ali Nawaz Talpur (Tando Muhammad Khan/ex-Minister/ birth 10th July 1924) NanikEsrani (Mian-Jo-Goth >Ajmir/Writer/ birth 10th July 1926), Jetanand ‘Gul’ (Tando Adam >Ajmir/Poet, Singer & Musician/ birth 10th July 1927), MoulaBux ‘Fida’ (QaimMangan/Poet/ birth 10th July 1933), Muhammad Nawaz ‘Mahzoon’ (Mehar/Poet/ birth 10th July 1933), GopeRoopchandani (Rohri>Ulhasnagar/Singer & Stage Director/ birth 10th July 1933), Dr.Nawaz Ali ‘Shouk’ ((Poet & scholar/ birth 10th July 1940), Muhammad Ali ‘Khaldi’ (Thatto/Poet/ birth 10th July 1944) Muhammad Hashim ‘Khadim’ Talpur (Indhlo/Poet/ birth 10th July 1945), Ahmad Rahi (Poet/ birth 10th July 1933). DEATH DATES MasoomSanghrai (Poet/ date 10th July 2004), EVENTS 1850: Brigadier-General Commanding Sindh Division sends plan description of the limits of the Larkana Cantonment to the Sindh Commissioner for approval (Source: Letter No.789). 1921: Aman Sabhas are established at Belo, Taluka Sujawal and Ghadhro with the following office-bearers: BELO:Syed Sidik Shah (President), Seth Dhamoomal (Vice President), Seth Manghanmal, Shewakram; Seth Daryadinomal; Seth Assanmal Mithomal;Seth Rejhomal Tickamdas;Rejhomal Fakirmal ans other eleven Muslim members. GHADAHRO: Vinijraj Rawatsing, Sodho (President), Mukhi Mathradas (Vice President); Ramchand Karar; Mahraj Jeevraj Brahman; Mukhi Seth Chunilal Karar; Pargomal Karar; Seth Jag Rupchand; Seth Tejomal Gopaldas; Seth Bulchand; Seth Harchandmal; Seth Harchand; Seth Gulmal; Rawto Mangho Khatri;Chamoon Mooro Charan; Mahraj Khushhaldas; Seth Teckchand; Seth Kanji Tulsidas and Chuganlal Brahma. During British period Aman Sabha were started to minimize the influence of Khilafat Tahrik and make the people more loyal to the Government. (Dource: The Daily Gazette, Karachi). 1932: The Council of the All-India National Liberal Federation passes resolution protesting emphatically against the abandonment of the Round Table Conference contrary to the pledges given by British Government. (Source: The Indian Annual Register, Vol-11,1932). 1939: Meetings are held in some cities of Sindh to protest against All-India Congress Committee decision on State Satyagraha/Non-Co-Operation and relation between Congress Ministries and Provincial Congress Committees. (Source: The Indian Annual Register, Vol-11, 1939). 1946: Nawabzada Liaquat Ali Khan, General Secretary of the All-India-Muslim League, in a press interview declared that it would be ‘suicidal’ for the Muslims to enter the Constituent Assembly at present. (Source: The Indian Annual Register, Vol-11,1946).This may kept in mind that he became Finance Minster of united India later on. 1947: British Prime Minister Clement Attlee recommends M.A.Jinnah as the first Governor-General of Pakistan (Source: Quaid-i-Azam Papers). 1950: Saadat Hussain Minto is released. (Source: Newspapers).1958: Allama Mashriqi, main accused in the murder case of Dr.Khan Sahib’s murder refutes allegations in the court. (Source: ‘Source-Material on Khaksar Tahrik’, compiled by Gul Hayat Institute). 1963: Military aid to India, announced by U.S.A has created doubts, says Z.A.Bhutto, Foreign Minister of Pakistan (Source: ‘Source-Material on Bhutto family’, compiled by Gul Hayat Institute). 1977: Political activities are declared unlawful. Who so ever will be found involved, will be sentenced to 5 years imprisonment. Martial Law order is issued. (Source: Newspapers). 1972: Language riots disturb Karachi peace. Curfew is imposed in affected areas. Press-censorship on the press reporting of language agitation is ordered by the Sindh Government. Z.A. Bhutto announces 4-member Committee on the issue.(Source: Newspapers). Sindh history to record anunbelieveable act the bill passed in Assembly will be challenged, even rejected in streets. The decision taken without political will & strategy and not taking Urdu-speaking leadership into cofidence before tabling the bill, and misuse of street power paves way for division of hearts in Sindh. 1978: Mian Abbas admits his role in the conspiracy to kill Muhammad Ahmad Khan. Stage is being set to hang elected Prime Minister of Pakistan who did a lot for Pakistan. (Source: ‘Source-Material on Bhutto family’, compiled by Gul Hayat Institute). TRANSLATION INTO SINDHI جولاء جي حوالي سان سنڌ جي "واقعاتي تاريخ".( ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ جي تحقيق ۽ تاريخ ٻڌائڻ وارو روزانو سنواريل, وڌايل ۽ نظرثاني ڪيل سلسلو.) *************** توجه طلب واقعا *************** 10.7.1850: هن سال لاڙڪاڻي شھر ۾ ڪئنٽونميٽ ايريا جي حدبندي ڪئي وئي. اڄ انھئ سلسلي ۾ سنڌ ڊويزن جي برگيڊيئر-جنرل ڪمانڊنگ نقشو تيار ڪري سرڪار کي موڪليو. [ عوام تي نظر رکڻ لاء سنڌ جي هر وڏي شهر ۾ ڪئنٽونمينٽ اريا ٺاهي, فوجين کي رهائشي سهولتون ڏنيون ويون] 10.7.1921: تعلقي سجاول جي شھر ٻيلو ۾ "امن سڀا" نالي فرنگي حڪومت دوست پارٽي قائم ڪئي وئي. سيد صديق شاه ان جو صدر ٿيو ۽ دمومل کي نائب صدر بڻايو ويو. باقي سيٺ منگهومل, شيوڪرام, سيٺ دريا ڏنو مل, سيٺ آسنمل مٺومل, سيٺ ريجهومل ٽيڪمداس, ريجهومل فقير مل ۽ يارنھن مسلمان ميمبر ٿيا. [ اهي عهديدار ۽ ميمبر سڀ اپر ڪلاس مان هئا. ڪي پير هئا, ڪي تاجر ۽ وڏيرا هئا. سنڌي سماج جو اپر ڪلاس هن دور ۾ حڪومت جا فرمانبردار تعبيدار رهيا آھن. انھن ئي پنهنجي آقائن کي راضي ڪرڻ لاء سنڌ ۽ سنڌين خلاف ڪم ڪيو] 10.7.1922: سنڌي ٻولئ ۽ ان جي لپئ واري مسئلي تي هندن ۽ مسلمانن جا شروع کان وٺي شديد اختلاف رهيا. جيتوڻيڪ عربي-سنڌي لپي ٺاهڻ ھندو به ڪميٽئ جا ميمبر رهيا, پر ٻين هندن ديوناگرئ لپئ بابت تحريڪ هلائي. حڪومت مجبور ٿي ديوناگري لپئ ۾ پڙهائيندڙ اسڪول به کوليا, پر اهو تجربو ڪامياب نه ويو. ان کان پوء ھندن "سنسڪرت" ٻولئ کي عام ڪرڻ لاء ڪوششون ورتيون, جيڪو پاڪستان ٺھڻ تائين جاري رهيون. اڄ ڪراچئ جي " سنڌو-سنسڪرت اتيجڪ منڊل" جي گڏجاڻئ ۾ فيصلو ڪيو ويو ته پنھنجي مقصد ماڻڻ ۽ سنسڪرت کي مقبول بنائڻ لاء مختلف هنڌن تي لائبرريون کوليون وينديون. 10.7.1939: ڪانگريس پارٽي "عدم تعاون تحريڪ" ۽ صوبائي حڪومتن سان اره زورائئ واري حڪمت عملئ سبب گهوٽالي جو شڪار ٿي ۽ پارٽي ڪاڪنن پنهنجئ قيادت تي اعتراض اٿاريا. اڄ سنڌ ۾ ڪانگريس ڪميٽين احتجاجي گڏجاڻيون ڪيون. ان جا تفصيل سال1939 واري "انڊين ائنيوئل رجسٽر" جي واليوم نمبر ٻئي ۾ موجود آھن. 10.7.1958: ڊاڪٽر خان جي خون ڪرڻ واري مک ملزم علامه مشرقئ ڪورٽ ۾ بيان ڏنو ته هن کي سياسي بدنيتئ سبب ملزم بڻايو آھي ۽ ڊاڪٽر جي خون ۾ سندس هٿ ڪونهي. 10.7.1972: سنڌي ٻولئ سان نفرت جي بنياد تي غير سنڌين ڪراچئ ۽ حيدرآباد ۾ رڻ ٻاري رکيو. وڌيڪ هنڌن تي فوج گهرائي وئي ۽ اخبارن تي سينسرشب وارو قانون لاڳو ڪيو ويو. [ سنڌي ٻولئ جي حق ۾ ڳالهائڻ وارن جي ڪمي ته ڪانهي, پر ڪنهن به ادبي تنظيم لساني هنگامن جي "واقعاتي تاريخ" مرتب نه ڪئي آھي ۽ ٻولئ جي سنڌي شھيدن جو تفصيلي احوال گڏ نه ڪيو آھي, جنھن کي اسان هڪ "تاريخي دستاويز" طور دنيا اڳيان پيش ڪري سگهون. بنگالين جي ڀيٽ ۾ ٻولئ جي مامري تي سنڌي گهڻا شھيد ٿيا. بنگالين ٻولئ جي شھيدن جي رت مان فائدو ورتو ۽ هنن دنيا کان "مادري ٻولئ جو ڏينھن" ملهائڻ تي مجبور ڪيو ۽ اسان ٻولئ جي شھيدن جو رت رائگان ڪيو ۽ سندن نالا به وساري ڇڏيا] 10.7.1977: اڄ مارشل لا حڪم نامو جاري ڪري سياسي سرگرمين تي پابندي وڌي وئي ۽ اهو چيو ويو ته هن حڪم نامي جي ڀڃڪندڙي ڪندڙ کي 5 سال ٽيپ ڏني ويندي. 10.7.1978: ميان عباس سلطاني گواه ٿي بيان ڏنو ته محمد احمد خان جي خون ڪرائڻ ۾ ذوالفقار علي ڀٽي اسان کي استعمال ڪيو. *************** {10 جولاء تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ مشهور شخصيتون} [جنم ڏينهن:] 10 جولاءِ 1848ع سماج سڌارڪ نولراء شوقيرام (حيدرآباد) جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 10 جولاءِ 1901ع سياستدان غلام رسول ڪيهر جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 10 جولاءِ 1924ع صحافي ڪرشن راهي آڏواڻي (حيدرآباد / بمبئي) جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 10 جولاءِ 1926ع ليکڪ نانڪ ايسراڻي (ميان جو ڳوٺ / اجمير) جو جنم ڏينهن آهي. 10 جولاءِ 1927ع راڳي ڄيٺانند گل (ٽنڊو آدم / اجمير) جو جنم ڏينهن آهي. 10 جولاءِ 1933ع شاعر مولابخش فدا جو جنم ڏينهن آهي. 10 جولاءِ 1933ع شاعر م ن محزون(ميهڙ) جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 10 جولاءِ 1933ع اداڪار ۽ گلوڪار گوپي روپچنداڻي (روهڙي / الهاسنگر) جو جنم ڏينهن آهي. 10 جولاءِ 1940ع اسڪالر ۽ شاعر ڊاڪٽر نواز علي شوق جو جنم ڏينهن آهي. 10 جولاءِ 1944ع شاعر علي محمد خالدي (ٺٽو) جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 10 جولاءِ 1945ع شاعر محمد هاشم خادم ٽالپر جو جنم ڏينهن آهي. 10 جولاءِ 1945ع شاعر احمد راهي جو جنم ڏينهن آهي. 10 جولاءِ 1950ع صحافي ۽ اڳوڻي ٽي وي پروڊيوسر الطاف سومرو جو جنم ڏينهن آهي. [وڇوڙو:] 10 جولاءِ 2006ع اردو ٻولي جي ناليواري شاعر، صحافي، افسانا نگار ۽ صحافي احمد نديم قاسمئ جو انتقال ٿيو.