Sindh History (March 3, 2022)

SINDH IN HISTORY TODAY (3rd March)

3rd March

BIRTH DATES

Syed Mansoor Bin Hussain (Thatto/Saint/ Born 3rd March 1561),

Makhdoom Yar Muhammad (Born 3rd March 1737),

Dr.Earnest Trump (Born 3rd March 1828),

Syed Mahdi Shah (Saint/ Born 3rd March 1860),

Muhammad Khan ‘Ghani’ (Mirpurkhas/Poet & Journalist/ Born 3rd March 1903),

Chechandas Raisinghani (Halani > Poono/Writer/ Born 3rd March 1911),

Soofi Muhammad Hassan Mangi (Hetam Soho/Poet & Journalist/ Born 3rd March 1930),

Ghulam Rasool ‘Masroor’ (Poet/ Born 3rd March 1930),

Fatah Malk (Pano Aqil/Poet, Writer, Political Activist & Ex-Advocate-General Sindh/ Born 3rd March 1939),

’Dal’ Matlbani (Poet/ Born 3rd March 1949),

Muhammad Haroon ‘Udasi’ (Motani Mahar/Poet/ Born 3rd March 1942),

Faqir Muhammad Channo (Mahmood Khan Channo/Folklore Poet/ Born 3rd March 1942),

Faqir Shah ‘Miskeen’ Bukhari (Bori/Poet/ Born 3rd March 1942),

Talib Machhi (Mian Waryal/Folklore Poet/ Born 3rd March 1942),

Muhammad Yousif ‘Mast’ (Poet/ Born 3rd March 1951),

Shafi Muhammad Channo (Mahmood Channo/Folklore Poet/ Born 3rd March 1953),

Inayat Memon (Larkano/Poet/ Born 3rd March 1957),

Muhammad Khan ‘Pardesi’ (Poet/ Born 3rd March 1958),

Nisar Ahmad Qureshi (Mian Shora/Writer & Social worker/ Born 3rd March 1958),

Tarachand ‘Bewas’ (Poet/ Born 3rd March 1961),

Roshan Ali Kori (Jarwar/Folklore Poet/ Born 3rd March 1962),

Dhani Bux Sahito (Folklore Poet/ Born 3rd March 1963),

Kaleemullah Babur (Bahawal Babur/Journalist/ Born 3rd March 1965),

Abdul Sattar Dars (Matli/ Born 3rd March 1965),

Munawar Hussain Shaikh (Shikarpur/Journalist/ Born 3rd March 1969),

Aziz Ahmad Katpar (Naudero/Poet & Journalist/ Born 3rd March 1971),

Muhammad Aslam Babur (Mureed Babur/Journalist/ Born 3rd March 1971),

Maqsoom Sanagar (Dadu/Poet/ Born 3rd March 1976),

Khaki Jani (Badin/Poet/ Born 3rd March 1987),

Muhammad Yousif Bhutto (Daro/Poet/ Born 3rd March 1983),

Zulfi Golo (Janib Ali/Poet/ Born 3rd March 1984),

Bashir Malah (Qazi Arif/Poet/ Born 3rd March 1985),

Note: FOLLOWING FRIENDS ARE BORN ON 3rd March, but, I have no information about their Birth Years: Abbas Abassi;

Ali Muhammad Arijo;

Fayaz Hussai Abro;

Fozia Naz Mangrio,

Majid Altaf Buriro;

Mirban Ali;

Mohanlal Veermani;

Rasid Daudpoto,

Roshan Memon;

Saadullah Sundrani;

Sagar Samijo,

Sadarudin Jatoi,

Singer Tanveer Chandio;

Waheed Soomro,

Wajid Leghari

Zahid Jamali

DEATH DATES

Mirza Nadar Beg (Hyderabad/Fiction writer/ Death 3rd March 1940).

EVENTS

1843: Charles Napier writes to Mir Sher Muhammad Khan of Mirpurkhas that’ You wrote to me, and said that you had not joined in battle against the English. I believed you, and told you to disperse your troops, and that, you would be safe. Had you done so, you would have been in no danger; but, instead of this, you are rallying the defeated Balochis; you have increased the number of troops; and unless you come to my camp at Hyderabad, and prove your innocence, I will march against you, and inflict a single punishment upon you.’

1912: Anjuman Ashraf-ul-Islam of Karachi organizes function in Old Market Chowk. It is addressed by Abubakar and Moulvi Abdul KarimDars.

1917: NGO of Karachi, ‘NawvalraiBalakVidyalaBrahmoSamaj’ holds function. Seth HarchandraiVishindas attends as its Chief Guest.

1924: Turkey abolishes ‘Khilafat’ as institution. The decision disappoints Muslims of Sindh and Hind.HoweverKhilafat Committee and Khilafat Movement existed for years in Sindh.

1935: AllamaI.I.Qazi forms ‘AnjumanTablegh Islam’ with Karachi as its Head qurter.

1943: The Legislative Assembly of Sindh resolves to opt for Pakistan. It was move from G.M.Syed and his debate speech was prepared to very much extent by AllamaI.I.Qazi. on the eve of voting 27 members were present in the session. Three non-Muslim members, namely Gokaldas, Dr.Hemandas and LalomalMotwani casted their votes against the move and all 24 Muslim Members supported the Move and they were: Shaikh Abdul Majeed Sindhi; Amir AlibLahori; Ghulam Ali Talpur; GhulamHussaiHidayatullah; Ghulam Muhammad Isran; G.M.Syed, GhulamNabi Shah; PirIllahiBux; Nawab Jam Khan Muhammad; JenabaiG.Allana; Qaisar Khan, Syed Muhammad Ali Shah; K.B.Khuhro; M.HashimGazdar; Muhammad UsmanSoomro; Muhammad YousifChandio; Noor MuhammadShah; RasoolBuxUnar; Ali GoharMahar; Shamis-u-din Barakzai and Sohrab Khan Sarki.

1947: Sindh Government constitutes a Committee with Sir Roger TomisMor as its head to investigate into problems of peasants and prepare report in this regard.MuhammadMasoodKhadaposh, NooruddinSidiqui are included as its members, and Agha Shai is its Secretary.. Agha Shahi was replaced with Gopichand later on.

1950: 3-day Hari Conference is held with G.M.Syed in Chair. It demands abolition of Jageerdari system and elects new office-bearers. They Are: HyderBuxJatoi (President), MoulviNazirHussainJatoi& Syed Shamisudin Shah (Both Vice President); Abdul QadirKhokhar (General Secretary); Ghulam Muhammad Laghari& Abdul Khaliq (Both Joint Secretaries); Moulvi Muhammad Maaz (Treasurer). The Working Committee as per election is formed with following members: GhulamHussainSoomro& Allah Jurio (From Hyderabad District), Mir Muhammad Talpur& Muhammad SaleemLeghari (Tharparkar); Noor Muhammad Palijo& Ali Muhammad Shoro (Thatto); G.M.Syed& Ali Ahmad Qureshi (Dadu); NoorullahDahraj&Osto Muhammad (Nawabshah); AlluddinSamo& Muhammad AalamMangrio (Sukkur) and MoulviAzizullahJarwar& Abdul Wahid Soomro (Larkano District).

1955: The Chief Court of Sindh grants interim stay order against the operation of the Sindh Governmenr order abolishing Jageerdari in Sindh.

1973: Joint front of eight party demands PPP Government to lift Emergency and restore democracy.

 

 

[تاريخ جون دانھن نه ٻڌندڙن جي دانھن ۽ ڪوڪ ڪو به ڪونه ٻڌندو آھي. تاريخ کي ٻڌو ته اوهان کي ٻڌو سمجهيو وڃي.]

3.3.2022 تي دعائن, سلامن ۽ نيڪ تمنائن سان گڏ مان ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ اوهان لاء ٣ مارچ جي حوالي سان ڪن واقعن, ولادتن ۽ وفاتن بابت معلومات ڏيڻ آيو آھيان. انھئ موضوع تي منهنجو وڊيو ٽاڪ/لنڪ به شامل آھي.

***************

توجه طلب واقعا

***************

3.3.1843:

حيدرآباد سنڌ جو قابض نيپيئر اڄ مير شير محمد کي لکي ٿو ته تو چيو هو ته تون مياڻئ واري جنگ ۾ حيدرآبادي ميرن جي مدد نه ڪندي ۽ اسان سان جنگ نه جوٽيندين. مون تنهنجئ ڳالھ تي اعتبار ڪيو. تو کي چيو هيم ته پنهنجي فوج گڏ نه ڪجان ۽ ويڙهاڪن کي گهر موڪلي ڇڏجان. تون منھنجي ڳالھ مڃين ها ته توکي ڪو خوف خطرو نه ٿئي ها. پر تون فوج گڏ ڪرڻ کان نه ٿو مڙين. هاڻي تون حيدرآباد اچي مون وٽ پيش ٿي, نه ايڏانھن ڪاهي اچي تو کي اها سزا ڏيندس جو راڄ ڏسندا.

3.3.1924:

ترڪئ "خلافت" کي ختم ڪرڻ جو اعلان ڪيو. "جن ته ڇڏيو جنئ کي, پر هاڻي شال جني جن کي ڇڏي" مصداق اسان جا وڏا پوء به خلافت جي بحالئ لاء تحريڪ هلائيندا رهيا.

3.3.1943:

جي.ايم.سيد جي سرواڻئ ۾ سنڌ ليجسليٽو اسيمبلئ پاڪستان جي حق ۾ ٺھراء پاس ڪيو. حاضر ميمبرن جو تعداد 27 هو. ان مان 3 هندو ميمبرن (گوڪلداس, ڊاڪٽر هيمنداس ۽ لالومل موٽواڻئ) ٺھراء جي مخالفت ۾ ووٽ ڏنو ۽ باقي 24 مسلمانن ٺھراء جي تائيد ۾ ووٽ ڏنو. سنڌ اسيمبلي گڏيل هندستان ۾ پهرين اسيمبلي هئي, جنهن اهڙو ٺھراء پاس ڪيو. ياد رهي ته انھئ زماني ۾ ڪن حلقن طرفان سنڌ کي الڳ ۽ آزاد ملڪ بنائڻ بابت به آواز اٿاريا ويا هئا. ليڪن سنڌي مسلم قيادت, پوء ان جو تعلق ڪهڙئ به سياسي پارٽئ سان هو, اهي آواز ٻڌي به اڻ ٻڌا ڪيا. ٻي اهم ڳالھ اها آھي ته ورهاڱي کان ٿورو وقت اڳ برطانيه سرڪار هندستان جي وڏين پارٽين جي رويئي کان مايوس ٿي بيان ڪڍيو هو ته جيڪڏهن اهي اسان جي ورهاڱي واري پلان قبول ڪرڻ ۾ سنجيده نظر نه آيون ته اسان صوبن کي اقتدار منتقل ڪري هليا وينداسين. ان موقعي مان به اسان جي وڏڙن ڪو فائدو نه ورتو.

3.3.1947:

سنڌ سرڪار اڄ سر رجرس ٽامس مور جي قيادت ۾ هڪ ڪميٽي جوڙي ته جيڪا هارين جي مسئلن ۽ صورتحال تي رپورٽ ٺاهي. محمد مسعود کدرپوش ۽ نورالدين صديقئ کي ان تي ميمبر ڪري کنيو ويو ۽ آغا شاهي هن ڪميٽئ جو ڪجھ وقت لاء سيڪريٽري ٿيو. هن جي جاء تي پوء گوپيچند کي سيڪريٽري بڻايو ويو. هن ڪميٽئ جيڪا رپورٽ لکي, سرڪار اها ڪتابي صورت ۾ ڇپرائي, ان جي ڪاپي گل حيات ۾ آھي ۽ ان کي گل حيات جي ويب تي پڻ رکيو ويو آھي.

3.3.1950:

دادوء ۾ جي.ايم.سيد جي صدارت هيٺ ٽن ڏينھن واري هاري ڪانفرنس ٿي. هن ڪانفرنس ۾ سنڌ مان جاگيرداري نظام ختم ڪرڻ جي مطالبي ڪرڻ کان سواء عهديدارن جي هن ريت چونڊ به ڪئي وئي: حيدر بخش جتوئي (صدر), مولانا نذير حسين جتوئي ۽ سيد شمس الدين شاه (ٻئي نائب صدر), عبدالقادر کوکر (سيڪريٽري جنرل), غلام محمد لغري ۽ عبدالخالق (ٻئي جوائنٽ سيڪريٽري) ۽ مولوي محمد معاذ (خزانچي). ورڪنگ ڪميٽئ تي وري هي ميمبر چونڊيا ويا: غلام حسين سومرو ۽ الله جڙيو (حيدرآباد ضلعي مان), مير محمد ٽالپور ۽ محمد سليم لغاري (ٿرپارڪر), نور محمد پليجو ۽ علي محمد شورو (ٺٽي ضلعي مان), جي.ايم.سيد ۽ علي احمد قريشي (دادو ضلعي مان), نورالله ڌاريجو ۽ اوستو محمد (نواب شاه), عبدالله سمون ۽ محمد عالم مڱريو سکر), مولوي عزيزالله جروار ۽ عبدالواحد سومرو(لاڙڪاڻي ضلعي مان).

3.3.1959:

سنڌوندئ تي تونسه وٽ بئراج ٺاهڻ جو افتتاح ڪيو ويو.

3.3.1971:

صدر يحيا اسيمبلئ جي 12 ميمبرن کي سڏيو ته اچو ته ڍاڪا ۾ گڏجاڻي ڪري ابتر ٿيندڙ سياسي صورتحال تي ڳالھ ٻولھ ڪريون. ذوالفقار علي ڀٽي اها دعوت قبول ڪئي. هن طرف وري شيخ مجيب بنگالين کي سڏ ڏنو ته حڪومت سان پرامن عدم تعاون شروع ڪريو.

3.3.1972:

جنرل گل حسن ۽ ايئر مارشل رحيم کي زورئ رٽائير ڪري سندن جاء تي جنرل ٽڪا خان کي آرمي چيف ۽ ايئر مارشل ظفر چوڌرئ کي ايئر چيف بڻايو ويو.

3.3.1973:

اٺن پارٽين جي اتحاد پيپلز پارٽي حڪومت کان مطالبو ڪيو ته ملڪ مان هنگامي حالتن وارو حڪم نامو واپس وٺو ۽ امرجنسي هٽايو.

***************

{3 مارچ تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ ڪجھ شخصيتون}

[جنم ڏينهن:]

3 مارچ 1737ع مذهبي اسڪالر مخدوم يار محمد جي پيدائش جو ڏينهن آهي.

3 مارچ 1828ع اسڪالر ڊاڪٽر ارنيسٽ ٽرمپ جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1847ع سائنسدان اليگزينڊر گراهم بيل(ٽيليفون جو موجد) جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1860ع صوفي سيد مهدي شاهه جي پيدائش جو ڏينهن آهي.

3 مارچ 1863ع مذهبي اسڪالر مولوي غلام رسول عباسي جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1903ع شاعر محمد خان غني جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1930ع شاعر غلام رسول مسرور جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1930ع صحافي صوفي محمد حسن منگي جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1939ع ليکڪ فتاح ملڪ جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1942ع سگهڙ طالب ماڇي (ميان وريل) جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1942ع شاعر محمد هارون اداسي مهر جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1949ع شاعر دل مطلباڻي جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1951ع شاعر يوسف مست جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1951ع اديب ڊاڪٽر اشرف سمون جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1953ع سگهڙ شفيع چنو (محمود چنو) جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1958ع ليکڪ نثار قريشي جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1958ع شاعر محمد خان پرديسي جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1958ع تارا چند بيوس جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1961ع سگهڙ روشن ڪوري (جروار) جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1964ع ليکڪ محمد صالح ميمڻ جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1969ع صحافي منور شيخ (شڪارپور) جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1971ع شاعر عزيز ڪٽپر (نئون ديرو) جو جنم ڏينهن آهي.

3 مارچ 1985ع ليکڪ بشير ملاح جو جنم ڏينهن آهي.

[وڇوڙو:]

3 مارچ 1707ع مغل بادشاهه اورنگزيب عالمگيرجي وفات ٿي.