Sindh in History ( June 1, 2022)

SINDH IN HISTORY TODAY (01st JUNE) 1st June BIRTH DATES 1. G.N.Nagrani (Shikarpur/Writer/ birth 1st June1903), 2. Hakim Veromal Arya (Burira/Freedom Fighter/ birth 1st June 1906), 3. Sufi Datar Bux (Saint/1915),Qurban Bugti (Larkano/Writer/ birth 1st June 1936), 4. Mevaram ‘Dard’ (Larkano > Nasik/Poet/ birth 1st June 1943), 5. Shewaram Ahuja (Social worker/ birth 1st June 1945), 6. Jaidev Tanwani (Larkano > Ulhasnagar/Artist/Actor/ birth 1st June 1951), 7. Jaswant Kumar (UlhasnagarJethalal Chghra (Writer/ birth 1st June 1952), 8. Ramesh Soomai (Ulhasnagar/Actor/ birth 1st June 1952), 9. Kanyalal Parswani (Ahmadabad/Actor//Actor/ birth 1st June 1952), 10. Shais Soomro (Dadu/Writer & Secretary General Sindhi Adabi Sangat/ birth 1st June 1954), 11. Lokchand Wadhwani (Naryad/Actor/ birth 1st June 1954), 12. Roshan Kalhoro (Razi Kalhoro/Poet/ birth 1st June 1955), 13. Shyam Ahuja (Ulhasnagar/Actor/ birth 1st June 1956), 14. Vasho Changani (Mumbai/Actor/ birth 1st June 1956), 15. Kamal Chandnani (Mumbai/Actress/ birth 1st June 1957), 16. Mushtaq Mahboob (Writer/ birth 1st June 1959), 17. Illahi Bux ‘Makhmoor’ (Poet/ birth 1st June 1959), 18. Asghar ‘Azad’ Mangi (Poet/ birth 1st June 1961), 19. Suresh Muhammad Ali (Poet/ birth 1st June 1961), 20. Gulshan Leghari (Nabi sar Road/Journalist & poetess/ birth 1st June 1965), 21. Ali Muhammad ‘Udasi’Thahim (Peroz Khan/ birth 1st June 1968), 22. Ghulam Rasool ‘Amar’ Khuhawar (Poet/ birth 1st June 1978), 23. Shaikh Irshad (Sulkkur/Poet/ birth 1st June 1983), 24. Zulafqar Ali Behen (Poet/birth 1st June) 1st June DEATH DATES 1. Moulvi Abdul Aziz Laghari (Religious Scholar/ death 1st June 1938) 1st June EVENTS 1939: Moulana Habibur Rahman, the Ahrar leader, speaking at the U.P Ahrar Political Conference at Meerut, asserts that the cry of ‘Islam is in dander ‘raised by the Muslim League is baseless and is intends to mislead the ignorant Muslim masses for the selfish end of those who claimed to be the leaders of the community. 1950: Lahore Newspapers and press protest against decisions of the Central Press Advisory Board. 1953: It is public holiday in Pakistan, because the country is celebrating Tajposhi anniversary og the Queen Elizabeth. 1954: Pakistan’s first people’s luxury train ‘Punjab Express’ steams out of Karachi bound for Rawalpindi. 1956: Governor’s rule is lifted and Abu Hassan Sarkar’s Government is restored in East Pakistan. 1960: Third Governor of West Pakistan (in five years) Malik Amir Ahmad Khan, Nawab of Kalabagh takes oath. 1962: Soviet Union awards Lenin Prize to Faiz Ahmad Faiz on account of his literary contribution. 1963: Fifty thousand people lost their lives in East Pakistan due to cyclone. 1972: The POWs issue will be discussed after Pakistan recognizes Bangladesh, says Abdul Samad Azad, Foreign Minister of Bangladesh. 1973: Wali Khan doubts that PPP is creating East Pakistan-like conditions in Baluchistan. 1977: Imposition of Martial law is contrary to the present constitution: Lahore High court Judgment. 1988: Nawaz Sharif becomes Chief Minister of Punjab. SINDH IN HISTORY TODAY (01st JUNE) 1st June BIRTH DATES 1. G.N.Nagrani (Shikarpur/Writer/ birth 1st June1903), 2. Hakim Veromal Arya (Burira/Freedom Fighter/ birth 1st June 1906), 3. Sufi Datar Bux (Saint/1915),Qurban Bugti (Larkano/Writer/ birth 1st June 1936), 4. Mevaram ‘Dard’ (Larkano > Nasik/Poet/ birth 1st June 1943), 5. Shewaram Ahuja (Social worker/ birth 1st June 1945), 6. Jaidev Tanwani (Larkano > Ulhasnagar/Artist/Actor/ birth 1st June 1951), 7. Jaswant Kumar (UlhasnagarJethalal Chghra (Writer/ birth 1st June 1952), 8. Ramesh Soomai (Ulhasnagar/Actor/ birth 1st June 1952), 9. Kanyalal Parswani (Ahmadabad/Actor//Actor/ birth 1st June 1952), 10. Shais Soomro (Dadu/Writer & Secretary General Sindhi Adabi Sangat/ birth 1st June 1954), 11. Lokchand Wadhwani (Naryad/Actor/ birth 1st June 1954), 12. Roshan Kalhoro (Razi Kalhoro/Poet/ birth 1st June 1955), 13. Shyam Ahuja (Ulhasnagar/Actor/ birth 1st June 1956), 14. Vasho Changani (Mumbai/Actor/ birth 1st June 1956), 15. Kamal Chandnani (Mumbai/Actress/ birth 1st June 1957), 16. Mushtaq Mahboob (Writer/ birth 1st June 1959), 17. Illahi Bux ‘Makhmoor’ (Poet/ birth 1st June 1959), 18. Asghar ‘Azad’ Mangi (Poet/ birth 1st June 1961), 19. Suresh Muhammad Ali (Poet/ birth 1st June 1961), 20. Gulshan Leghari (Nabi sar Road/Journalist & poetess/ birth 1st June 1965), 21. Ali Muhammad ‘Udasi’Thahim (Peroz Khan/ birth 1st June 1968), 22. Ghulam Rasool ‘Amar’ Khuhawar (Poet/ birth 1st June 1978), 23. Shaikh Irshad (Sulkkur/Poet/ birth 1st June 1983), 24. Zulafqar Ali Behen (Poet/birth 1st June) 1st June DEATH DATES 1. Moulvi Abdul Aziz Laghari (Religious Scholar/ death 1st June 1938) 1st June EVENTS 1939: Moulana Habibur Rahman, the Ahrar leader, speaking at the U.P Ahrar Political Conference at Meerut, asserts that the cry of ‘Islam is in dander ‘raised by the Muslim League is baseless and is intends to mislead the ignorant Muslim masses for the selfish end of those who claimed to be the leaders of the community. 1950: Lahore Newspapers and press protest against decisions of the Central Press Advisory Board. 1953: It is public holiday in Pakistan, because the country is celebrating Tajposhi anniversary og the Queen Elizabeth. 1954: Pakistan’s first people’s luxury train ‘Punjab Express’ steams out of Karachi bound for Rawalpindi. 1956: Governor’s rule is lifted and Abu Hassan Sarkar’s Government is restored in East Pakistan. 1960: Third Governor of West Pakistan (in five years) Malik Amir Ahmad Khan, Nawab of Kalabagh takes oath. 1962: Soviet Union awards Lenin Prize to Faiz Ahmad Faiz on account of his literary contribution. 1963: Fifty thousand people lost their lives in East Pakistan due to cyclone. 1972: The POWs issue will be discussed after Pakistan recognizes Bangladesh, says Abdul Samad Azad, Foreign Minister of Bangladesh. 1973: Wali Khan doubts that PPP is creating East Pakistan-like conditions in Baluchistan. 1977: Imposition of Martial law is contrary to the present constitution: Lahore High court Judgment. Dur Muhammad Pathan: Sindh in History Today (1st June). Research & Video Talk by Dr.Pathan. سنڌ جي تاريخ جي حوالي سان اسان جن اهم مسئلن جو شڪار آھيون, اهي آھن: 1. تاريخ جي مطالعي ۽ تحقيق کي سازش طور "قبرن کوٽڻ وارو گورک ڌنڌو" چئي, اسان کي تاريخ کان پري رکيو ويو آھي. ان ڪري نئين نسل ۽ تاريخ جي پاڻ ۾ ياري ڪرائڻي آھي. 2. 1947 کان پوء سرڪاري ادارن تاريخ تي غير مستند معلومات سان لکيل سبق ڪتابن ۾ شامل ڪيا, جن جي نشاندهي ۽ درستگي ڪرڻي آھي. 3. هڪ گروه سنڌ جو کائي به سنڌ جي تاريخ کي مسخ ڪري رهيو آھي. انھئ سازش کي منھن ڏيڻو آھي. اسان کي سنڌ جي تاريخ بيبئ, تاريخ فهمئ ۽ تاريخ نويسئ لاء ذھن ٺاھڻا آھن ۽ ماحول پيدا ڪرڻو آھي. وس پڳي انھن مقصدن کي حاصل ڪرڻ لاء مون وڊيو ٽاڪ جو سلسلو شروع ڪيو آھي. دوستن جي سنجيدگئ, دلچسپئ ۽ سهڪار جي ضرورت آھي ۽ رهندي. وڊيو ٽاڪ ڏسندڙن جو تعداد گهٽ آھي. يوٽيوب تي سبسڪرائيب ڪرڻ وارن جو تعداد وري انھن کان به گهٽ آھي. پر, مان مايوس يا پريشان ان ڪري ناهيان جو, نو مهينا ٿي ويا آھن ۽ سال جا سمورا ڏينھن پورا ڪندس ۽ اهو رڪارڊ سدائين يوٽيوب تي محفوظ رهندو. اڄوڪي وڊيو ٽاڪ ۾ ساڃھ-وندن لاء گهڻي معلومات موجود آھي. مثال طور تاريخ ٻڌائي ٿي ته *. ڌارين پنهنجئ حڪمرانئ ۾ سنڌ ۾ گرفت مظبوط ڪرڻ لاء ڇانوڻين ٺاهن کي اوليت ڏني. *. جڏهن سنڌين آزادئ جي منظم تحريڪ هلائي ته مارشل لا لڳائي اسان جي وڏڙن کي ڪچلڻ جي ڪوشش ڪئي وئي. *. حالتن جي ستم ظريفئ ۽ حاڪمن جي بي حسئ سبب سنڌي پنهنجي شهرن ۾ ڏتڙجي پناهگير ٿيا. وقت ملي ته پنهنجي تاريخ ٻڌو ۽ وڊيو ٽاڪ ڏسو, شيئر ڪريو ۽ يوٽيوب تي سبسڪرائيب ڪريو. *************** توجه طلب واقعا *************** 1.6.1840: ڪمپني حڪومت جي گورنر جنرل اڄ هڪ خط ڏکڻ سنڌ جي پوليٽيڪل ايجنٽ کي ۽ ٻيو خط ممبئي سرڪار کي لکيو. هن ڏکڻ سنڌ جي پوليٽيڪل ايجنٽ کي هدايت ڪئي ته مير شير محمد کي ڇڏ ته هو پنهنجئ مرضئ مطابق اسان سان معاهدي جو خد و خال تيار ڪري ۽ پوء انھئ تي هن سان ڳالهيون ڪجن. [ان جو ڪارڻ ھئ هئو ته مير شير محمد جو ملڪ ڪو جنگي يا تجارتي مقصدن ڪري فرنگين لاء ايڏو اهم ڪونه هو جو فرنگي پنهنجي مطلب جا ڪي شرط رکي مير شير محمد سان معاهدو ڪن ها. مير شير محمد کي باقي ميرن کان ڪاٽڻو هو, ان ڪري هن سان معاهدو ڪرڻو هو ۽ ان لاء کيس موقعو ڏنو ويو ته هو پاڻ ۽ پنهنجي ملڪ کي ڦاسائڻ لاء ڪوڙڪي پاڻ ٺاهي] گورنر جنرل ٻيو مراسلو جيڪو ممبئي سرڪار کي موڪليو, ان ۾ هدايتون ڏنائين ته سنڌوندئ تي سرڪاري ملازم مقرر نه ڪبا. اهي فقط ڏسندا ته سنڌوندئ واري معاهدي تي عمل ٿيڻ گهرجي. سنڌوندئ ۾ تجارت جي واڳ واپارين جي هٿن ۾ ڏجي. هو ان ذريعي اناج سنڌ مان ممبئئ موڪليندا ۽ پنهنجو واپاري سامان سڄئ سنڌ ۾ پهچائيندا. 1.6.1841: سنڌ جي اولاهين جابلو پٽئ تي "مري هل" وارئ ايراضئ ۾ فرنگي فوجن کان اٺ به ڦريا ويا ۽ ويڙھاند ۾ ليفٽينٽ ڪليرڪ کي ماريو ويو ھو. اڄ اتر سنڌ جي پوليٽيڪل ايجنٽ راس بيل مراسلو موڪلي ڪمپني حڪومت کي اهي تفصيل لکي موڪليا 1.6.1849: سنڌ جي ڪمشنر جي گذارش تي ممبئي سرڪار ايسٽ انڊيا ڪمپني حڪومت جي ڪمانڊر ان چيف کي گذارش ڪئي ته اهو ٻڌائي ته سنڌ ۾ قائم ٿيل ۽ قائم ٿيندڙ ڇانوڻين مان هر هڪ ڇانوڻي جي ڪيتري ايراضي ۽ ڪهڙي حدبندي هئڻ گهرجي. [ياد رهي ته سنڌ ۾ ڇانوڻين کان علاوه شهرن ۾ ڪئنٽومينٽ اريا به قائم ڪئي وئي هئي] 1.6.1909: لاڙڪاڻي-واسين لاء هئ ڳالھ دلچسپئ ۽ معلومات واري ٿيندي ته اڄوڪي ڏينھن تي لاڙڪاڻي ۾ سول اسپتال قائم ٿي. 1.6.1939: هندستاني مسلمانن جي غير مسلم ليگي جماعتن سدائين مسلم ليگ, ان جي مذھبي ڪارڊ ۽ الڳ ملڪ جي تصور جي مخالفت ڪئي. اڄ يو.پئ ۾ ٿيل "احرار ڪانفرنس" تقرير ڪندي احراري اڳواڻ مولانا حبيب الرحمان چيو ته مسلم ليگ مذھب جو ڪارڊ استمال ڪري مسلمانن کي بي وقوف بڻائي رهي آھي. 1.6.1942: سنڌ جي اوڀر ڀاڱي جي وڏي حصي ۾ حر تحريڪ کي ڪچلڻ لاء مارشل لا لڳايو ويو. مارشل لا لڳڻ, ان تي ٿيل رد عمل, مارشل لا جي رپورٽن تي مشتمل مواد ۽ معلومات هارڊ ڪاپئ جي صورت ۾ گل حيات جي لائبررئ ۾ ۽ سافٽ ڪاپئ جي صورت ۾ گل حيات جي ويب سائيٽ تي رکيل آھي. ايترو مواد اهڙئ صورت ۾ ڪنهن ٻئي اداري ۾ موجود ڪونھي. 1.6.1953: ڇھ سال اڳ آزاد ٿيندڙ ملڪ پاڪستان ۾ برطانيه جي راڻئ ايلزبيٿ جي تاج پوشئ جي ياد ۾ سموري ملڪ ۾ عام موڪل ڪئي وئي !!!! 1.6.1960: پنجن سالن ۾ ٻه گورنر آزمائي, اڄ ملڪ امير احمد آف ڪالاباغ کي اولھ پاڪستان جو ٽيون گورنر مقرر ڪيو ويو. 1.6.1963: طوفان ۽ ٻوڏ اوڀر پاڪستان ۾ 50 هزار انسانن جون حياتيون ڳڙڪائي ويا. 1.6.1977: ذوالفقار علي ڀٽي سياسي وڳوڙن کي منھن ڏيڻ لاء لاهور ۾ مارشل لا لڳايو هو. پي.اين.اي وارن ان کي لاهور هاء ڪورٽ ۾ چئلينج ڪيو هو. اڄ ڪورٽ سڳورئ فيصلو ڏنو ته مارشل لا لڳائڻ آئين جي خلاف هو. 1.6.1988: نواز شريف صوبي پنجاب جو وڏو وزير بڻجي ويو. *************** {پهرين جون تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ مشهور شخصيتون} [جنم ڏينهن:] پهرين جون 1895ع شاعر غلام احمد نظامي (ڪراچي) جي پيدائش جو ڏينهن آهي. پهرين جون 1897ع اسڪالر ڊاڪٽر ايم يو دائودپوٽو جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1903ع اسڪالر جي اين ناگراڻي (شڪارپور / اجمير) جي پيدائش جو ڏينهن آهي. پهرين جون 1907ع شاعر فقير سلطان سومرو جي پيدائش جو ڏينهن آهي. پهرين جون 1926ع سياستدان فتح محمد سيال جي پيدائش ٿي. پهرين جون 1932ع اسڪالر ڊاڪٽر رحمت الله ابڙو (لاڙڪاڻو) جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1932ع شاعر محمد بخش حافظ جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1936ع ليکڪ قربان بگٽي جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1942ع صحافي امير بخش ڀٽي (جيڪب آباد) جي پيدائش جو ڏينهن آهي. پهرين جون 1943ع شاعر ميوارام درد (لاڙڪاڻو) جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1945ع ليکڪ شيام آهوجا (مديجي / الهاسنگر) جيپيدائش جو ڏينهن آهي. پهرين جون 1945ع اداڪار جئديو تنواڻي (لاڙڪاڻو / الهاسنگر) جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1951ع ليکڪ ۽ اداڪار جسونت ڪمار (الهاسنگر) جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1951ع صحافي ٻڍل خان چانڊيو جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1952ع اداڪار ڪنيا لال پرسواڻي (احمد آباد) جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1952ع اداڪار رميش سوماڻي (الهاسنگر) جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1952ع ليکڪ گوهر سومرو جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1954ع ڊاڪٽر شمس سومرو (دادو) ادبي سنگت جو اڳوڻو سيڪريٽري جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1959ع شاعر الاهي بخش مخمور جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1959ع ليکڪ مشتاق محبوب جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1961ع شاعر اصغر آزاد منگي جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1962ع ليکڪ بشير سيال جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1963ع صحافي غضنفر جکراڻي جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1963ع ليکڪ ياسين دائودپوٽو جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1968ع ليکڪ ۽ صحافي ممتاز بخارئ جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1972ع شاعر ذوالفقار بهڻ جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1975ع شاعر عبدالرزاق مئڪش سومرو جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1978ع شاعر غلام رسول امر جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1979ع ليکڪ ستار جلباڻي جو جنم ڏينهن آهي. پهرين جون 1983ع ليکڪ شيخ ارشاد (سکر) جو جنم ڏينهن آهي. [وڇوڙو:] پهرين جون 1817ع مذهبي اسڪالر مخدوم عبدالله مهيسر جو لاڏاڻو ٿيو. پهرين جون 1939ع مذهبي اسڪالر مولوي فتح علي جتوئي جي وفات ٿي. پهرين جون 1950ع مذهبي اسڪالر مولوي هدايت الله تنيو جي وفات ٿي. پهرين جون 2005ع اداڪار اي آر بلوچ جو انتقال ٿيو.