Thursday 17 October 2024

Sindh in history today (18th October). By. Dr.Pathan & Mumtaz Pathan

[Dr.Pathan's unique work on Historical Research since last decade] SINDH (including Pakistan) {18th October}. Selection of Events from two Centuries of Sindh History, in Chronological order and with analytical interpretation. Translation by his son Mumtaz Ali Pathan Dr pathan wishes you good Day. [You are most beautiful, unique and wonderful creation. Therefore, Angels bowed before you soon after your creation. Since centuries people are following this tradition set by Angels .But, to me you are absolute beauty beside, vision & wisdom of my life. My heart & mind and body and soul are incomplete without you and your beauty. Make them complete, colorful and useful, please.] تنهنجا سلامي صدين کان ڪڏهن فرشتا ڪڏهن انسان، ان لاء ته اسان پڻ آهيون تنهنجي سونهن سندا مستان، تنهنجي نينهن سندا نشان، اڪريل روح وجود تي. ************* SINDH (Including Pakistan) IN HISTORY TODAY. {18th October} ************* 1).BIRTHS: Nawaz Ali ‘Niaz’ (Larkano/Poet/1892), Zafar Sangi (Larkano/Social worker/1942), Anwar Afghan (Shahdadkot/Journalist/1945), Ghulam Ali ‘Jafri’ (Shikarpur/Poet/1951), Shams Buriro (Sukhio Buriro/Poet/1962), Bakhshan Mirvanvi (Sanghar/Poet & Artist/1964),Salim Magsi (Writer/1968), Datar Shar (Mengho Faqir Shar/Poet/1971), Jawed Jokhio (Mehar/Writer/1972), Bachal Mastano (Jam Zardari/Poet/1972), Rahimdad Jogi (Thari Mirwah/Writer/1975). ************* 2).DEATHS: Makhdoom Muhammad Ismail (Pirya Loi/Religious Scholar & Saint/1760), Moulvi Najamuddin Soomro (Religious Scholar/1979) ************* 3).EVENTS: 1838: Colonel Pottenger reports his Government that in his opinion Sindh Rulers will not oppose oppose British Government or proceed to open hostilities. He also suggests that Viccur would be the best point for disembarkation of the British troops. (Source: letter No.192). 1936: Bombay witnesses terrible Hindu-Muslim riots. 44 are dead whereas other 450 injured. (Source: The Indian Annual Register, Vol-11, 1936). 1946: Acharya Kripalani, President-elect of the Indian National Congress arrives in Calcutta and in course of statement to the press , he says that his first task is to work for Hindu-Muslim Unity. Source: The Indian Annual Register, Vol-11, 1946). 1948: Communist Party of Pakistan opposes Safety Act and terms it as violation of Human Rights. (Source: ibid). 1953: Yousif Haroon resigns as the Vice President of the Pakistan Muslim League. (Source: Newspapers). 1957: I.I.Chundrigar is invited to form a new cabinet and that will be a coalition of four parties. (Source: Newspapers). 1971: Six rightest political parties form an electoral alliance for elections in East Pakistan. They are Muslim League [Council], Muslim League [Convention], Muslim League [Qayoom], Jamait-i-Islami, PDP and Nizam-i-Islam. (Source: Newspapers). 1981: Noorani asks Zia to convene a Round Table Conference of all those parties which stood for the enforcement of Nizam-i-Mustafa in 1977. (Source: ibid). 1985: National Assembly adopts Constitution (Eighth Amendment) Bill 1985, with amendments, indemnities all martial law resolutions. Zia congratulates National Assembly for this great service. (Source: Newspapers). 1999: Commonwealth suspends Pakistan from its ranks. Calls on military regime to rapidly set a time table for restoring civilian, democratic rule. (Source: Newspapers). ( 18 آڪٽوبر جي حوالي سان "سنڌ جي ڪمال ۽ مٿس ٿيل ظلم زيادتين ۽ اسان جا سنڌ جي شاندار ماضئ ۽ روشن مستقبل سان بي حسئ جي واقعاتي تاريخ".( ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ جي تحقيق ۽ تاريخ ٻڌائڻ وارو روزانو سنواريل, وڌايل ۽ نظرثاني ڪيل سلسلو.) *************** توجه طلب واقعا *************** 18.10.1838: پاٽينجر خوش آھي ته فرنگي فوج سنڌ ۾ اچڻ واري آھي. هو پنھنجئ سرڪار کي تجويز ٿو ڪري ته فوج پهريون وڪر پهچي ۽ مان ان لاء اناج, گاھ ۽ گاڏين جو بندوبست ڪري رهيو آھيان. 18.10.1842: ڪمپني حڪومت جي گورنر جنرل اڄ چارلس نيپيئر کي هدايتون ڏنيون ته مير اسان سان ڪيل معاهدي جي شق نمبر X1 جي ڀڃڪڙي ڪندي اسان جي واپارين کان سنڌوندئ مان ويندي محصول اڳاڙي رهيا آھن ۽ شق نمبر X11 جي روشنئ ۾ غلط طريقي سان ورتل محصول کين واپس ڪرڻو آھي. پهريون تون ميرن سان ڳالهائي ورتل محصول واپس ڪرڻ لاء مٿن بار وجھ. ھو جيڪڏهن تنهنجو چيو نه مڃن ته طاقت (فورس) ذريعي کين اها ڳالھ مڃراء. گورنر جنرل کيس وڌيڪ صلاح ڏئي ٿو ته سنڌوندئ ۾ جيڪي اسان جا آگبوٽ ھلي رهيا آھن, انهن کي تيل جي ڪمئ جو مسئلو درپيش ٿيڻ وارو آھي. مير شڪار جا شوقين آھن ۽ پنهنجي ٻيلن مان واڍي ڪرائڻ پسند نه ڪندا. ان ڪري ڪو ٻيو طريقو ڳولھ ته جيئن آگبوٽن جي اينڍن جو مسئلو حل ٿئي. 18.10.1842: سکر منجهان ميجر آئوٽرام اڄ نيپيئر کي لکي ٿو ته سکر ۽ شڪارپور اسان کي پنهنجي قبضي ۾ وٺڻ گهرجي, پوء اهو ڳالهين ذريعي ٿئي يا فوجي طاقت جي استعمال ڪري ٿئي. ٻنھي ضلعن جي زمين زرخيز آھي. ٻن واهن مان آبپاشي ڪري, چپو چپو آباد ڪري سگهجي ٿو. هو لکي ٿو ته ليفٽيننٽ پسٽنس وڏي محنت ڪري, ميرن جي ڪاردارن جو رڪارڊ ڏسي, ٻين ذريعن سان ڀيٽي, ٻڌايو آھي ته شڪارپور مان حيدرآبادي ميرن کي ساليانو 225927 روپيا آمدني ٿئي ٿي. شڪارپور حاصل ڪرڻ لاء وڏي عرصي کان ڳالهيون هلندڙ آھن. اسان شڪارپور ۾ مير نصير خان حيدرآبادئ جو حصو سزا طور ضبط ڪري سگهون ٿا, ڇو ته هن اسان جي معاهدن جي ڀڃڪڙي ڪري, اسان کي سزا ڏيڻ جو موقعو ڏنو آھي. خيرپوري ميرن کي شڪارپور مان ساليانو 86423 روپيا آمدني ٿئي ٿي. شڪارپور جي ستن حصن مان ٽي حصا خيپوري ميرن جا آھن. اهي هنن سان ڳالهائي يا ڏنڊي جي زور تي وٺي سگهون ٿا. ان لاء ڀلي ٻين خيرپوري ميرن سان نه ڳالهائجي. مير رستم علي سڀني جو وڏو آھي. هن سان ڳالهائبو. 18.10.1842 ڪئپٽن پوسٽس ميرن جي ڪاردارن جي رڪارڊ جي آڌار تي شڪارپور جي پرڳڻي ٻڌائي/لکي ٿو ته: 1). لکي, ڳڙھي ياسين, ڪرن ۽ دليپور ۾ حيدرآبادي ميرن جا ھڪ جيترا حصا آھن. 2). گوسڙجي ۽ مبارڪپور حيدرآبادي مير نصير خان جا آھن. 3). خانپور ۾ حيدر آبادي ۽ خيرپوري ميرن جو برابر/هڪ جيترو حصو آھي. 18.10.1939: سنڌ جي لڳ ڀڳ سمورن مسلم ليگي اڳواڻن "مسجد منزلگاه تحريڪ" ۾ حصو ورتو. انھن مان جن جي گرفتاري ٿي, صاضي فضل الله به هڪ هو. کيس اڄ رڪ اسٽيشن تي گرفتار ڪيو ويو. هو ان وقت ٽرين ذريعي سکر وڃي رهيو هو. *************** 18 آڪٽوبر تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ مشهور شخصيتون ************** جنم ڏينهن: 18 آڪٽوبر 1892ع شاعر نواز علي نياز (لاڙڪاڻو) جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 18 آڪٽوبر 1927ع ناليواري ڪهاڻيڪار ڊاڪٽر نجم عباسيجي پيدائش جو ڏينهن آهي. 18 آڪٽوبر 1942ع سماج سڌارڪ ظفر سانگي (لاڙڪاڻو) جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 18 آڪٽوبر 1946ع ٻلهڙيجي سان تعلق رکندڙ ليکڪ، صحافي ۽ شاعر هدايت منگئ جو جنم ڏينهن آهي. 18 آڪٽوبر 1951ع شاعر غلام علي جعفري (شڪارپور) جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 18 آڪٽوبر 1962ع ليکڪ شمس ٻرڙو جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 18 آڪٽوبر 1964ع شاعر ۽ ڪمپيئر بخشڻ مهراڻوئ جو جنم ڏينهن آهي. 18 آڪٽوبر 1965ع مذهبي اسڪالر ڊاڪٽر ذاڪر نائيڪ جو جنم ڏينهن آهي. 18 آڪٽوبر 1971ع شاعر ڏاتر شر (سچل ڳوٺ) جو جنم ڏينهن آهي. 18 آڪٽوبر 1972ع ليکڪ جاويد جوکيو جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 18 آڪٽوبر 1972ع شاعر بچل مستانو جو جنم ڏينهن آهي. 18 آڪٽوبر 1975ع شاعر رحيمداد جوڳي جي پيدائش جو ڏينهن آهي. وڇوڙو: 18 آڪٽوبر 1760ع بزرگ ۽ مذهبي اسڪالر مخدوم محمد اسماعيل جي وفات ٿي. 18 آڪٽوبر 1979ع مذهبي اسڪالر مولوي نجم الدين سومرو جي وفات ٿي. 18 آڪٽوبر 1999ع اداڪار ۽ هدايتڪار ايس گل جو انتقال ٿيو

Wednesday 16 October 2024

Sindh in history today (17th October). By Dr.Pathan & Mumtaz Pathan

[Dr.Pathan's unique work on Historical Research since last decade] SINDH (including Pakistan) {17th October}. Selection of Events from two Centuries of Sindh History, in Chronological order and with analytical interpretation. Translation by his son Mumtaz Ali Pathan Dr.Pathan wishes you Good Day. [Egotist can not understand Self. He/She is without inner light and away from outer vision & wisdom. He/ She knows nothing about love, respect and beauty except personal interests & motives. Love cannot teach him/her to 'take' and beauty cannot guide him/her to 'give'. Because to him/her, love is sin and beauty is crime. He/She is difficult, but not different. ] پاڻ کنیو جن پاڻ سان، سی ڪیئن سمجھن پاڻ؟ جلين نہ جوت جئ اندر، نہ ٻاھر سرت ئي ساڻ، مشڪل محبت مانڊاڻ، تن لاء سونھن سلام جو. ************** SINDH IN HISTORY TODAY (17th OCTOBER) ************ 17th October BIRTH DATES . Najam Abbasi (Khan Wahan/Fiction Writer/ birth 17th October1927), 2. Jahangir Qureshi (Jacobabad/Journalist/ birth 17th October1935), 3. Yadeshtar 'Pagal' (Deparja - Ajmir/Poet/ birth 17th October1937), 4. Wasiq Nathanshahi (Atheen Shakh/Poet/ birth 17th October1940), 5. Pawankumar Mata (Dhondhecha/Singer/ birth 17th October1959), 6. Ghulam Hussain 'Ghamghen' (Shahmer Brohi/Poet/ birth 17th October1973), 7. Hamid Naz Soomro (Badah/Journalist/ birth 17th October1974) ************* DEATH DATES 1. Akbar, the Great Mughal king 1605.(He was born in Sindh. ************* EVENTS 1918: Sindh Home Rule League protests against the decision of the Govt. of India, not to allow a Congress - League deputation to proceed to England. 1919: Sindh observes Khilafat Day. Larkanians set an example. Here the bigest gathering is presided over by Advocate Ghulam Ali and attended by Jan Muhammad Junijo, Seth Khudadad, Pir Turab Ali Shah, Pir Mithal Shah and hundreds of Pirs and Moulvis. Nawab of Lahori, K.B. Isran and Shahnawaz Bhutto did level best to stop it, but Khilafatis did it. 1933: The meeting of the Dow Committee is held at Karachi to suggest administrative steps for Sindh after her separation from Bombay Presidency. Seth Haji Abdullah Haroon, K.B. Khuhro, Qazi Abdul Rahman, E.L.Price, Hiranand Khemsing and others attend. ( 17 آڪٽوبر جي حوالي سان "سنڌ جي ڪمال ۽ مٿس ٿيل ظلم زيادتين ۽ اسان جا سنڌ جي شاندار ماضئ ۽ روشن مستقبل سان بي حسئ جي واقعاتي تاريخ".( ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ جي تحقيق ۽ تاريخ ٻڌائڻ وارو روزانو سنواريل, وڌايل ۽ نظرثاني ڪيل سلسلو.) *************** توجه طلب واقعا *************** 17.10.1838: روهڙئ مان برنس اڄ پاٽينجر کي خط لکي ٿو, ان جون خاص ڳالهيون آھن: (1). بکر في الحال ڳالهين ذريعي وٺي نه ٿو سگهجي. اها ڪوشش ان وقت تائين اجائي آھي, جيستائين اسان سنڌ جو اهڙو پرڳڻو زورئ قبضي نه ٿا وٺون, جو مير اسان جون ڳالهيون مڃڻ تي مجبور ٿين. (2). ميرن اسان سان ڪهڙو پير کنيو آھي, اهو پاڻ ڄاڻو ٿا. هو ايران ڏانھن دوستئ جو هٿ وڌائن ٿا ۽ اسان جي طاقت کي نظرانداز ٿا ڪن. (3). ميرن جي باهمي اختلافن ڪري اسان کي نقصان نه پر فائدو رسيو آھي. حيدرآبادي ۽ خيرپوري ميرن ۾ جيڪا اسان کان چورئ خط و ڪتابت ٿئي ٿي, اها انھن اختلافن ڪارڻ رنگ نه ٿي ڏيکاري. 17.10.1857: هي اهي ڏينھن آھن جو سموري هندستان ۾ فرنگين کي جتي ڪٿي بغاوت جي بوء محسوس ٿي. ان ڪري سنڌ جي ڪمشنر پنهنجئ وڏئ سرڪار کي لکيو ته ڪنھن به ڏکيئي وقت کي منھن ڏيڻ لاء اسان کي تياريون وٺڻ گهرجن. سنڌ ۾ “ اريگيلر هارس" جي نالي ۾ جيڪا نفري آھي, ان کي باضابطه طور چئن اسڪاڊرنس ۾ تبديل ڪجي. ممبئي سرڪار اڄ کيس مراسلي نمبر 2396 ذريعي اها اجازت ڏني. 17.10.1918: ڪانگريس, هوم رول ليگ جي اڳواڻن لنڊن وڃي پائمال هندستان جي صورتحال اتان جي ماڻھن ۽ حڪمرانن کي ٻڌائڻ گهريو. پر سرڪار کين وڃڻ جي اجازت نه ڏني. اڄ ھوم رول ليگ وارن انھئ سرڪاري فيصلي خلاف ڪراچئ ۾ احتجاج ڪيو ۽ گهر ڪئي ته سياسي اڳواڻن کي لنڊن وڃڻ ڏنو وڃي. 17.10.1919 سنڌ جي ڪنڊ ڪڙڇ ۾ "خلافت ڊي" ملهايو ويو. پر, لاڙڪاڻي هن سياسي واقعي لاهورين جي سياسي اثر جو خاتمو آندو ۽ ان جو اثر سمورئ سنڌ جي سياست تي پيو. هي جلسو غلام علي وڪيل جي صدارت ھيٺ لاڙڪاڻي جي عيدگاه ۾ ٿيو. 17.10.1933: سنڌ کي صوبائي حيثيت ملڻ جي پڪ ٿي ته سرڪار نئين صوبي جي انتظام هلائڻ ۽ ٻين ضروري ڳالهين تي سوچڻ لاء “ڊو ڪاميٽي" ٺاهي, جنهن جي اڄ ڪراچئ ۾ گڏجاڻي ٿي. سر هيو ڊو انھئ ڪميٽئ جو سربراه هو. سنڌين مان محمد ايوب کهڙو, سيٺ حاجي عبدالله هارون, قاضي عبدالرحمان, ديوان بهادر هيراسنگ ان جا ميمبر هئا. 17.10.1938: اڄ لاڙڪاڻي ۾ ٿياسافيڪل سوسائٽئ جي شاخ (لاڙڪاڻو لاج) کولي وئي. ياد رهي ته 1940 ۾ “سنڌ ملتان بلوچستان فيڊريشن آف ٿياسافيڪل سوسائٽئ" جو ساليانو ميڙ لاڙڪاڻي ۾ ٿيو هو. 17.10.1940: ڪانگريس اڄ کان حڪومت خلاف "ستياگره" تحريڪ هلائي. سنڌ جي ڪانگريسين هن تحريڪ ۾ پاڻ ملهايو ۽ ڪيترا جيلن ۾ ويا. 17.10.1962: ٽيه هزار پناهگيرن کي اجهي فراهم ڪرڻ لاء اڄ صدر ايوب ڪراچئ جي اتر ۾ نيو ٽائون جو افتتاح ڪيو. 17.10.1991: بينظير اڄ “پاڪستان جي خزاني کي ڌاڙو" جي عنوان سان هڪ ڊاڪيومينٽ جاري ڪري اهو ٻڌايو ته نواز شريف ۽ سندن خاندان ۽ چوڌري ڀائرن بيدردئ سان پاڪستان جو خزانو لٽيو آھي. بينظير نواز شريف کي لٽيرو ثابت ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي, نواز شريف وري بينظير تي اهڙا الزام ھنيا ۽ هاڻي جي حڪومت ٻنهي تي الزام هڻي ٿي. سڀ اهو سچ ٿا ڳالهائن. سڀني ساڳيو ئي ڪم ڪيو. ڪنهن نه گهٽايو ۽ ڪير نه گھٽائيندو. *************** { 17 آڪٽوبر تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ ڪجھ شخصيتون} *************** [جنم ڏينهن]: 1857ع ناليواري سماج سڌارڪ ۽ سياستدان سيد الهندو شاهه(ڊڀرو). 1935ع صحافي جهانگير قريشي (جيڪب آباد). 1937ع شاعر ياديشتر پاگل (ڏيپارجا / اجمير). 1940ع شاعر واسق ناٿن شاهي. 1959ع گلوڪار پون ڪمار. 1973ع شاعر غلام حسين غمگين. 1974ع صحافي حيمد ناز سومرو. [وڇوڙو]: 17 آڪٽوبر 1998ع اسڪالر، حڪيم ۽ سنڌ جي اڳوڻي گورنر حڪيم محمد سعيد کي ڪراچي ۾ قتل ڪيو ويو. هن جي قتل ۾ نامينيٽيڊ ملزم سنڌ جو طويل ترين عرصي لاء گورنر مقرر ڪيو ويو

Tuesday 15 October 2024

Sindh in history today (16th October). By. Dr.Pathan & Mumtaz Pathan

[Dr.Pathan's unique work on Historical Research since last decade] SINDH (including Pakistan) {16th October}. Selection of Events from two Centuries of Sindh History, in Chronological order and with analytical interpretation. Translation by his son Mumtaz Ali Pathan Dr. Pathan wishes you Good Day. [Are you hurt? Betrayed? Dodged? If yes, it indicates the highest position and status of your Golden Heart. Now, you are able and capable to face sorrows & longings. Now, you are not an ordinary one, but an experienced ideal and Pure Soul in abiding by, following and advocating love, beauty and peace. Not only me but, everybody will salute you with respect and regards.] چوٽ لڳي ٿي؟ پوء تان چئبو چوٽ چڙھي وئين عام نہ آھين هاڻي, ڏسندين رنگ نيارا يار سڀاڻي, پنهنجئ سرت سونھن سلام سندا. ************** 16th October BIRTH DATES 1. Nawaz Ali Baloch (Larkano/Journalist/birth 16th October1916) 2. Sundar Nebhwani (Hyderabad - Bangalore/Novelist/ birth 16th October1919), 3. Anand Golani (Bhagodero - Mumbai/Writer/ birth 16th October1925), 4. Pirbhdas Vinnet (Sukkur - Pono/Poet/ birth 16th October1925), 5. Pir Syed Mohsin Shah Jilani (Gambat/ birth 16th October1929), 6. Laxman Kakrija 'Das' (Garhi Yasin - Ulhasnagar/Poet/ birth 16th October1935), 7. Sushila Raisinghani (Larkano - Ahmadabad/Actress/ birth 16th October1935), 8. Gobind Nihalani (Sukkur - Ulhasnagar/Singer & Poet/ birth 16th October1943), 9. Rev.Kotwani (Abdo/last editor of 'Jote'/ birth 16th October1944), 10. Muhammad Ishaq Memon (Bhan/Journalist/ birth 16th October1950) ************* EVENTS 1951: The month of October has proved itself as an expensive and ugly month of ugly political changes in Pakistan. It starts showing its colors today. Prime Minister of Pakistan, Liaquat Ali Khan is assassinated at Rawalpindi. Assailant, Said Akbar is put to death by the mob. 1962: It is a protest day in Pakistan. Western arms aid to India is condemned at large. 1964: Pakistan, Iran and Turkey sign an agreement for the abolition of visa. 1972: Islamic ministers discuss Pakistan - Bangladesh reconciliation in the U.N.O 1974: Kabul regime is behind the bomb blasts and trouble in Baluchistan, says Z.A.Bhutto, Prime Minister. 1993: PPP nominates Syed Abdullah Shah for Sindh Chief Minister ship ( 16 آڪٽوبر جي حوالي سان "سنڌ جي ڪمال ۽ مٿس ٿيل ظلم زيادتين ۽ اسان جا سنڌ جي شاندار ماضئ ۽ روشن مستقبل سان بي حسئ جي واقعاتي تاريخ".( ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ جي تحقيق ۽ تاريخ ٻڌائڻ وارو روزانو سنواريل, وڌايل ۽ نظرثاني ڪيل سلسلو.) *************** توجه طلب واقعا *************** 16.10.1832: پاٽينجر کي ممبئي حڪومت پنهنجي مراسلي نمبر 290 ذريعي اجازت ڏني ته ليفٽيننٽ ڊلهوسٽ کان سنڌوندئ جي کاٻي پاسي وارئ سنڌ جي سروي شروع ڪرائي. [پاٽينجر اها منظوري پنهنجئ سرڪار کان ته وٺي ٿو پر مير حڪمرانن کان پڇپي به نه ٿو]. 16.10.1838: پاٽينجر اڄ پنھنجي مراسلي نمبر 129 ذريعي پنهنجئ سرڪار کي صلاح ٿو ڏئي ته اسان جي فوج وڪر کان سنڌ ۾ داخل ٿئي ۽ مير ڊپ وچان اسان جي فوج جي رستا روڪ نه ڪندا. 16.10.1838: ڪئپٽن برنس پنهنجي مراسلي نمبر 2 مطابق پنهنجئ سرڪار کي ٻڌائي ٿو ته حيدرآباد مان اسان کي پنهنجئ فوج لاء سامان وٺڻ ڏکيو ٿو لڳي. مير پاٽينجر تي به ڏمريا ويٺا آھن. 16.10.1838: پاٽينجر اڄ پنھنجي گورنر جنرل کي سندس سيڪريٽرئ معرفت ٻڌائي ٿو ته: (1). حيدرآبادي ميرن جي مبهم روين مايوس ڪيو آھي. لڳي ٿو ته اسان جي فوج کي سنڌ مان گذرڻ وقت رنڊڪ وجهي سگهن ٿا. مير نور محمد جي دوا لاء مون ڊاڪٽر موڪليو, پر اهڙئ چڱائئ جو به هنن وٽ ڪا چڱي موٽ ڪانھي, (2). مير نور محمد خيرپوري ميرن خاص طور تي مير رستم خان کي مڇرائي ٿو ته فرنگي فوج کي اتان گذرڻ وقت ڪجھ پريشان ڪر. پر مير رستم علي خان سندس ڳالهين ۾ نه ايندو, (3). ميرن جي اهڙئ ڦرڻي گهرڻي طبيعت باوجود ڀائنيان ٿو ته اسان پنهنجو مقصد حاصل ڪري وٺنداسين. 16.10.1854: جاگيرن جي کاتي جي اسسٽنٽ ڪمشنر اڄ پنھنجي مراسلي نمبر 337 ذريعي ڪمشنر کي شڪارپور شھر جي تاريخ لکي ڏياري موڪلي. شڪارپور تي هي هڪ اهم ڪتاب آھي ۽ اهو "ميمائيرس آن شڪارپور" جي نالي ڪتابي صورت ۾ ڇپيو آھي. 16.10.1857: ڪياماڙئ ۽ گذرئ وچ ۾ اليڪٽرڪ ٽيليگراف کولي وئي. 16.10.1943: "الوحيد" اخبار ۾ سنڌ مسلم ليگ جي صدر جي.ايم.سيد جي شاگردن نالي اپيل شايع ٿي. کين هدايت ڪئي وئي ته هو حاجي مولابخش ۽ احمد خان سڌائي وچ ۾ ٿيندڙ چونڊ-مقابلي ۾ احمد خان سڌائي کي ڪامياب ڪرائن ۽ پولنگ وقت پنھنجون خدمتون سرانجام ڏين. 16.10.1975: پيپلز پارٽئ جي دور ۾ سنڌ جو گورنر رهندڙ ۽ پيپلز پارٽئ جو آڳاٽو اڳواڻ مير رسول بخش پيپلز پارٽي ڇڏي ويو. *************** {16 آڪٽوبر تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ ڪي شخصيتون} *************** [جنم ڏينهن]: 1916ع صحافي نواز علي بلوچ (لاڙڪاڻو). 1919ع ناول نگار سندر نيڀواڻي (حيدر آباد / بئنگلور). 1925ع ليکڪ آنند گولاڻي (سنڌ / ممبئي). 1925ع شاعر پرڀوداس ونيت (سکر / پونا). 1929ع سيد محسن شاهه جيلاني (گمبٽ). 1935ع شاعر لڪشمڻ ڪڪريجا (ڳڙهي ياسين / الهاسنگر). 1935ع اداڪاره سشيلا راءِ سنگهاڻي (لاڙڪاڻو / احمد آباد). 1943ع شاعر ۽ گلوڪار گوبند نهلاڻي (سکر / الهاسنگر). 1950ع صحافي محمد اسحاق ميمڻ. [وڇوڙو]: 1951ع پاڪستان جي پهرين وزير اعظم لياقت علي خان. 1993ع شاعر ڪهاڻيڪار ۽ صحافي نظير شهزاد (سکر)

Monday 14 October 2024

Sindh in history today (15th October). By Dr.Pathan & Mumtaz Pathan

[Dr.Pathan's unique work on Historical Research since last decade] SINDH (including Pakistan) {15th October}. Selection of Events from two Centuries of Sindh History, in Chronological order and with analytical interpretation. Translation by his son Mumtaz Ali Pathan Dr. Pathan wishes you Good Day. [ Whatsoever consequences be, but I can't leave your door. Because, I can't abandon everlasting beauty & peace, that is available only and only there. Dear I am on way to my destination. It is deep sea of sorrows & longings. So what? If I am not reaching at my destination, wreck of ship of my hope and sacrifice will narrate story of my love, sincerity and dedication for you.] ڪن ٻيڙا ساڙيا ڪن جا ٻيڙا ٻڏا پر ڪيئون نہ تنهنجي بره کان بس, مارين جيارين تارين ٻوڙين اهو تان تنهنجي جانب آھي سڀ وس, ڀلا تون کڻي ڏس, تہ وڃئون ڪاڏي سندء سونهن سلام سواء؟ ************* SINDH IN HISTORY TODAY (15th October) ************ BIRTHS: 15th October 1. Kheal Advani (Chenja - Mombai/Poet/ birth 15th October 1918 ), 2. Sarla Jaisinghani (Karachi - Mombai/Actress/ birth 15th October 1927), 3. Nadar Shah 'Firaq' (Nawabshah/Poet/ birth 15th October 1935), 4. Dr. Hyder Buriro (Mubarak Buriro/Scholar/ birth 15th October 1939), 5. Ghulam Mustafa 'Mushtaq' (Larkano/Poet/ birth 15th October 1943), 6. Ghulam Qadir Chandio (Allah Bux/Politician/ birth 15th October 1959(, 7. Sadaqat Ali Jatoi (Politician/ birth 15th October 1965), 8. Dr.Asad Ansari (Thul/Journalist/ birth 15th October 1959), 9.Mashoq Dharijo (Sher Khan/Writer/ birth 15th October 1968 ), 10. Arbab Chandio (Kambar/Journalist/ birth 15th October 1968 ), 11. Babar 'Sikayal' (Muhammad Hakim/Poet/ birth 15th October 1974), 12. Nizam Shaikh (Budho/Journalist/ birth 15th October 1975), 13. Muhammad Ramzan Chohan (Pithoro/Journalist/ birth 15th October 1978 ), 14. Ayaz Jogi (Mirwah/Folklore Poet/ birth 15th October 1966) ************* DEATHS: 15th October 1. Syed Rukundin Mutaalvi(Saint/ death 15th October 1567), 2. Mian Shahul Muhammad Kalhoro (Military General/ death 15th October 1657), 3. Noonh Panhwar (Folklore Poet/ death 15th October 1942). ************* EVENTS: 15th October 1835: Colonel Pottenger deputes Lieutenant Burns to visit Hyderabadi Mirs and direct him that differences between Hyderabadi and Khairpuri Mirs be kept in mind and that situation be availed in the interests of our own government. 1892: The Sindh Commissioner, Evans James chairs the function of the opening ceremony of the building of the Sindh Arts College. The college is renamed today as Dayaram Jethmal Sindh college (D.J.S. college). The actual cost of the construction of the building is Rs.1,86,514 of which the govt. paid Rs.97193. J.Strachan, the Engineer of Karachi Municipality prepared a design for the building. 1939: The Working Committee of the Sindh Provincial Muslim League meets at Karachi to discuss Masjid Manzalgah issue and prepare stratgey for launching movement. 1947: Urdu Journalism starts with 'Jang'. The issue of the paper is published from Karachi with Ghazi Inam Nabi as its editor. 1950: Kazi Muhammad Akbar is disqualified for five years from taking part in politics. 1951: Students will be imparted military training from the coming academic year. Next government in Sindh will be of the Muslim League, says Kazi Fazulullah, Sindh Chief Minister. 1952: India is not happy with the status of minorities in East Bengal. Asks Pakistan Govt. to ensure and protect their rights there. 1955: Portfolios of the first ever One - Unit (West Pakistan) cabinet are notified. Ayub Khuhro gets ministries of Finance, Trade, Industries, Communication, Works and Settlements of migrants. Well paid for task completed. ( 15 آڪٽوبر جي حوالي سان "سنڌ جي ڪمال ۽ مٿس ٿيل ظلم زيادتين ۽ اسان جا سنڌ جي شاندار ماضئ ۽ روشن مستقبل سان بي حسئ جي واقعاتي تاريخ".( ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ جي تحقيق ۽ تاريخ ٻڌائڻ وارو روزانو سنواريل, وڌايل ۽ نظرثاني ڪيل سلسلو.) *************** توجه طلب واقعا *************** 15.10.1832: ڪلهوڙا خاندان جي مير محمد عباس نالي شخص پالنپور جي فرنگي پوليٽيڪل سپريڊنٽ معرفت ڪمپني حڪومت کي گذارش ڪئي ته ٽالپورن اسان جي وڏن کان زورئ ملڪ ڦريو هو, اهو اسان کي وٺي ڏيو. (حوالو: پالنپور جي پوليٽيڪل سپريڊنٽ جو مراسلو نمبر 242). 15.10.1838: اڄ الينگزينڊر برنس پنهنجي گورنر جنرل ڏانھن سندس سيڪريٽرئ معرفت خط لکي ٻڌايو ته ڏکڻ سنڌ ۾ حالتون اسان جي حق ۾ ڪونهن. اتي پاٽينجر به ڏچي ۾ آھي. شڪارپور مان خبرون مليو آھي ته ڪو ايران کان ماڻھو آيل آھي. ميرن هن جي سٺو آڌرڀاء ڪيو آھي. ايتري قدر جو هن جي سوارئ لاء سونن سنجن وارو جانور مهيا ڪيو آھي. 15.10.1858: سنڌ جي ڪمشنر بارٽل فريئر پنهنجي مراسلي نمبر 430 ذريعي ايسٽ انڊيا ڪمپني حڪومت کي ٻڌايو ته اتر سنڌ ۾ مري حڪومت ۽ عوام لاء آزار بڻجي ويا هئا. هاڻي انھن کي مات ڏئي ملڪ جو امن امان بحال ڪيو ويو آهي. 15.10.1892: سنڌ جي ڪمشنر اڄ “سنڌ آرٽس ڪاليج" جي عمارت کولڻ جو مهورت ڪيو. انھئ ڏينھن ڪاليج جو نالو مٽائي "ڊي.جي.سنڌ ڪاليج" رکيو ويو. هن عمارت جي اڏاوت تي 1,86,514 روپيا خرچ آيو, جنھن مان 97193 روپيا سرڪار ڏنا. ڪراچئ ميونسپالٽئ جي انجنيئر جي.اسٽريچن عمارت جي ڊزائن ٺاهي هئي. 15.10.1939: سنڌ صوبائي مسلم ليگ ڪانفرنس جي پڄاڻئ بعد اڄ سنڌ مسلم ليگ جي ورڪنگ ڪميٽئ جي گڏجاڻي ٿي. ان ۾ مسجد منزلگاه بابت تحريڪ هلائڻ جو فيصلو ڪيو ويو ۽ ان لاء حڪمت عملي جوڙي وئي. 15.10.1947: پاڪستان ٺھڻ کان پوء ڪراچئ مان "جنگ" نالي روزاني اردو اخبار جاري ٿي. ان جو ايڊيٽر غازي انعام نبي ٿيو. 15.10.1949: ملڪ سان نئون "اويڪيو پراپرٽي ايڪٽ" لاڳو ڪيو ويو. ان مطابق اويڪيو پراپرٽي حڪومت حوالي نه ڪندڙ لاء سخت سزا رکي وئي. 15.10.1950: قاضي محمد اڪبر کي پنجن سالن لاء سياست ۾ نااهل ڪيو ويو. 15.5.1955: مغربي پاڪستان حڪومت ۾ وزير محمد ايوب کهڙي کي پناهگيرن جي آبادڪارئ جو قلمدان به ڏنو ويو. *************** { 15 آڪٽوبر تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ ڪجھ شخصيتون *************** [جنم ڏينهن]: 1918ع شاعر کيئل آڏواڻي. 1927ع اداڪاره سرلا جيسنگهاڻي (ڪراچي / ممبئي). 1931ع سائنسدان ۽ ڀارت جو اڳوڻو صدر ڊاڪٽر ابوالڪلام. 1935ع شاعر نادر شاهه فراق (نوابشاهه). 1939ع اسڪالر ڊاڪٽر حيدر ٻرڙو. 1943ع شاعر ۽ ليکڪ غلام مصطفى مشتاق (لاڙڪاڻو). 1959ع سياستدان غلام قادر چانڊيو. 1959ع صحافي ڊاڪٽر اسد انصاري. 1965ع سياستدان صداقت علي جتوئي جو. 1966ع سگهڙ اياز جوڳي. 1968ع شاعر ۽ ليکڪ معشوق ڌاريجو. 1968ع صحافي ارباب چانڊيو (قنبر). 1971ع صحافي ۽ ڪالم نگار اسد چانڊيو. 1973ع شاعر ۽ امرتا ميگزين جي ايڊيٽر فقير محمد ڍول. 1974ع شاعر بابر سڪايل. 1975ع صحافي نظام شيخ. 1978ع صحافي محمد رمضان چوهاڻ (پٿورو). 1978ع شاعر نويد ناز ڀٽي. [وڇوڙو]: 1567ع بزرگ سيد رڪن الدين متعلوي. 1657ع ڪلهوڙن جو سپهه سالار ميان شاهل محمد ڪلهوڙو. 1942ع سگهڙ نوح پنهور

Sunday 13 October 2024

Sindh in history today (14th October). By. Dr.Pathan & Mumtaz Pathan

(14th October} [Dr.Pathan's unique work on Historical Research since last decade] SINDH (including Pakistan) {14th October}. Selection of Events from two Centuries of Sindh History, in Chronological order and with analytical interpretation. Translation by his son Mumtaz Ali Pathan SINDH (including Pakistan) {14th October}. Selection of Events from two Centuries of Sindh History, in Chronological order and with analytical interpretation. Research and Good Day Wish for YOU. ************* ************* Dr.Pathan wishes you Good Day. [Believe yourself, as I believe & trust you. Dear! You are peace-maker, human love & repect-promoter and only you can beautify hearts, minds and society with your vision & wisdom . That is why, every day and night, I knock the door of your heart & soul with my Good Wishes to get my share] آھين ڀرجهل ڇپر ڇانو ڇانورو، تون جڳ جو ۽ پنھنجو منھنجو، جانب ٻڙو لاھ نہ ٻاجھ سندو، لڳي نہ کوسو واء ڪڏھین ڪو، ساجن سھارو سندء سونهن سندو، مان گھران سرت سلام سان. ‏‎ ‎ ************* SINDH IN HISTORY TODAY (14th October) *********** BIRTH DATES of eminent Sindhis. 1. Shafi Muhammad 'Aouj' Alvi (Shikarpur/Poet/ birth 14th October1921), 2. Ghulam Ali Abbasi (Valid/Social Worker/ birth 14th October1926), 3. Ibrahim Khushk (Writer/ birth 14th October1950), 4. Wafa Nadar Khakhrani (Angan Khan/Poet/ birth 14th October1960), 5. Makhdoom Saeed -u- Zaman 'Atif'(Hala/Poet/ birth 14th October1962) 6. 'Khizr' Khokhar (Larkano/Poet/ birth 14th October1971), 7. Raja Yasin (Dadu/Journalist/ birth 14th October1971), 8. M.Ahmad Mansoor Abbasi (Larkano/Writer/ birth 14th October1974), 9. Mir Kaloi (Bahar Kaloi/Poet/ birth 14th October1985). ************* DEATH DATES of eminent Sindhis 1. Muhammad Bux 'Wasif' (Poet/ death 14th October1952), 2. Akan Faqir Odhano (Mari/Poet/ death 14th October1983), 3. Comrade Ghulam Muhammad Laghari (Mirpurkhas/Hari Leader and Journalist/ death 14th October2000). ************ EVENTS 1955: Sindh re - loses her provincial status. It was in 1847, when Sindh lost its provincial status of only four years and was separated from Bombay Presidency with provincial status in 1936 and today West Pakistan Province comes into existence. Mushtaq Ahmad Gurmani is appointed its Governor and Dr.Khan Sahib will be the first Chief Minister of the West Pakistan. East Bengal is renamed as East Pakistan. 1958: Sindh Hari Committee is dissolved. 1961: Camel - men of Karachi, Bashir, reaches America as the guest of Vice President Johnson. 1972: Constitution Conference to be held on 17th of October. PPP Govt sends invitations to the leaders of the Parliamentary parties. 1977: PPP Leader Begam Ashraf Abbasi is put under house arrest in Valid. ( 14 آڪٽوبر جي حوالي سان "سنڌ جي ڪمال ۽ مٿس ٿيل ظلم زيادتين ۽ اسان جا سنڌ جي شاندار ماضئ ۽ روشن مستقبل سان بي حسئ جي واقعاتي تاريخ".( ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ جي تحقيق ۽ تاريخ ٻڌائڻ وارو روزانو سنواريل, وڌايل ۽ نظرثاني ڪيل سلسلو.) *************** توجه طلب واقعا *************** 14.10.1839: پاٽينجر اڄ ميرن کي ميمورنڊم ڏياري موڪليو, جنھن ۾ ھي ڳالهيون اهم آھن: (1). سنڌ ۾ فرنگي فوج رکڻ لاء مير نور محمد, مير نصير خان ۽ مير محمد خان هر سال فيبروري مهيني ۾ هر ڪو لک لک ڪمپني روپيا ڏيندو. اهي ڏوڪڙ فيبروري 1839 کان ڏنا ويندا. (2). منوڙو ٻيٽ ڪمپني حڪومت جي هٿ هيٺ رهندو. (3). حيدرآباد شھر ٻاهران ڪمپني فوج جي ڇانوڻي اڏي ويندي. جاء جي فيصلي ۾ ميرن جي گذارش نظر ۾ ھوندي, (4).ميرن کي شاه شجاع جي ڏن جا باقي رهيل پئسا- يارنهن لک تيموري يا ڪمپني روپيا- هڪدم ادا ڪرڻ گهرجن. 14.10.1842: فرنگي گورنر جنرل اڄ نيپيئر کي لکيو ته ميرن معاهدي جي ڀڃڪڙي ڪندي اسان جي ٻيڙين کي سنڌوندئ ۾ هلڻ ۾ رڪاوٽون وڌيون. ان لاء ھنن کي تاڪيد ڪر ته اڳتي ايئن نه ڪن. هنن تي ٻيڙين روڪڻ لاء ڏنڊ وجھ ۽ اهو ڀرائي وٺين. 14.10.1842: آئوٽرام اڄ نيپيئر کي تفصيلي خط لکي ٻڌايو ته خيرپوري ميرن اسان جي معاهن جي ڀڃڪڙيون ڪيون آھن: (1). مير رستم خان لاهور جي شيرسنگ سان اسان خلاف مخفي خط و ڪتابت ڪئي آھي, جيڪا مون پڪڙي آھي,(2). وزير فتح محمد غورئ اسان کي گهربل سيد محمد شريف کي ڀڄائڻ ۾ مدد ڪئي, (3). خيرپور واري مير نصير خان جي نمائندي اسان جي فوج جو سامان چوري ڪرايو ۽ دانھن تي به مير تدارڪ نه ڪيو, (4). مير رستم علي خان ڀنگ ڀاڙا پتڻ تي اسان جي ٻيڙين تي ڳاٽي ڀڳا محصول مڙھيا ۽ هن اتي اسان جا ماڻھون گرفتار ڪيا آھن. [انهن حالتن ڪري ڀنگ ڀاڙا وارو پرڳڻو پوء بهاولپور وارن کي مليو] 14.10.1955: گذريل اڌ رات کان اسان جي ڳچئ ۾ ون يونٽ جو ڳٽ پئجي ويو. مشتاق احمد گرماڻئ کي مغربي پاڪستان جو گورنر بڻايو ويو. 1847 ۾ سنڌ جي صوبائي حيثيت ختم ٿي هئي. اڄ وري ان جي صوبائي حيثيت ٻيهر ختم ٿي. 14.10.1858: سنڌ ۾ جاگيرن جي اسپيشل ڪمشنر بي.اي. ايلس سنڌ جي هيٺ ڄاڻايل سردارن ۽ سندن خاندانن بابت معلومات مراسلي نمبر 27 مطابق ممبئي سرڪار کي ڏياري موڪلي: ٽالپور, نظاماڻي, لغاري, مري, جمالي, براجماڻي, رند, چانگ, ڇلگري, لاشاري, نوهاڻي,لنڊ, ڪلوئي, جتوئي, نوتڪاڻي, نوندناڻي, جلالاڻي, کوسا, مگسي, کوکر ۽ کٽياڻ. [انھن مان ڪن ذاتين تي اسان جي دور ۾ تحقيق ٿي آھي. پر محققن ايلس جي هن تحقيقي ڪم مان ڪنهن به استفادو ڪونه ڪيو آھي] 14.10.1990: لاهور هاء ڪورٽ فيصلو ڏيندي صدر جي اهئ قدم کي جائز قرار ڏنو, جنهن مطابق هن اسيمبليون ٽوڙي نگران حڪومت قائم ڪئي. { 14 آڪٽوبر تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ ڪجھ شخصيتون} [جنم ڏينهن]: 1921 شفيع محمد اوج علوي(شڪارپور). 1926ع سماج سڌارڪ غلام علي عباسي. 1950ع ليکڪ ابراهيم خشڪ جي پيدائش. 1960ع شاعر وفا نادر خاڪراڻي. 1962ع شاعر مخدوم سعيد الزمان عاطف (هالا). 1971ع شاعر خضر کوکر (لاڙڪاڻو). 1971ع صحافي راجا ياسين (دادو). 1974ع ليکڪ احمد منصور عباسي (لاڙڪاڻو). 1985ع شاعر مير ڪلوئي. [وڇوڙو]: 1952ع شاعر محمد بخش واصف. 1983ع شاعر اڪن فقير اوڍاڻو. 1996ع موسيقار استاد فيروز گل. 2000ع صحافي ۽ هاري اڳواڻ ڪامريڊ غلام محمد لغاري.

Saturday 12 October 2024

Sindh in history today (13th October). By. Dr.Pathan & Mumtaz Pathan

[Dr.Pathan's unique work on Historical Research since last decade] SINDH (including Pakistan) {13th October}. Selection of Events from two Centuries of Sindh History, in Chronological order and with analytical interpretation. Translation by his son Mumtaz Ali Pathan 1. GOOD DAY WISH composed in my language alongwith its translation into English: Dr. Pathan wishes you Good Day. [Dear you are more beautiful than this beautiful universe. Witness its waiting for you. Rainbow has less colours than your colourful personality. You are higher than high mountains. The flow of your love & beauty is more strong and speedy than flow of lakes and rivers. Dear! Don't hide, but add your beauty & love and vision & wisdom in this world and make it more wonderful & beautiful, please] تنهنجون سوچون انڊلٺ ريکا پر لوچون پوء ڇو تنهنجون ماٺيون ۽ مدهوش؟ گهاگهر بن شل گهري پئين دل سان تار ندئ منجھ ڀل اها ڏسي تنهنجو جوش, دل ۽ دنيا ۽ ھئ ڌرتي پل پل طلبن تانگهن تنهنجي سونهن سندو آغوش, پنهنجو روپ نہ ڪر روپوش, ڪر ظاهر سندرتا سرت ۽ سلام سان. 2.EVENTS: Selection of Events from two Centuries of Sindh History, in Chronological order and with analytical interpretation. Sindh history has not been told by any Scholar in this way daily to History lovers. EVENTS ( 13 آڪٽوبر جي حوالي سان "سنڌ جي ڪمال ۽ مٿس ٿيل ظلم زيادتين ۽ اسان جا سنڌ جي شاندار ماضئ ۽ روشن مستقبل سان بي حسئ جي واقعاتي تاريخ".( ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ جي تحقيق ۽ تاريخ ٻڌائڻ وارو روزانو سنواريل, وڌايل ۽ نظرثاني ڪيل سلسلو.) *************** توجه طلب واقعا *************** 13.10.1838: پاٽينجر اڄ پنهنجي گورنر جنرل کي طويل خط لکي نور محمد خان جي هر پل تبديل ٿيندڙ حڪمت عملئ جي نشاندهي ڪئي آھي. هو لکي ٿو ته مير پنهنجي هر ڳالھ تان تڪڙو ڦري وڃي ٿو ۽ ان لاء ذميوار ٻين ميرن کي بڻائي ٿو. هن پنھنجي وزير اعظم نواب احمد خان لغارئ کي مون ڏانھن ڏياري موڪليو, جنهن اڍائي ڪلاڪ سنڌ ۾ فرنگين جي فوج اچڻ ۽ حيدرآباد ۾ منھنجي ريزيڊنسي ٺاهڻ جي حوالي سان خلاصو ڳالهايو. نواب بار بار چئي رهيو هو ته تنهنجي منھنجي وچ ۾ جيڪي ڳالهيون ٿين ٿيون اهي مخفي رکجان. نواب جو چوڻ ھو ته مير نور محمد فرنگين سان سچو آھي, پر ٻيا ٻروچ اهو نه ٿا چاهن ته حيدرآباد ۾ ريزيڊينسي ٺھي ۽ سنڌ ۾ فرنگي فوج ڪو تڪڙو اچي. خط جي آخر ۾ پاٽينجر پنهنجئ سرڪار کي گذارش ٿو ڪري ته 5 هزار فوجي هڪدم سنڌ موڪليا وڃن. 13.10.1938: "سنڌ صوبائي مسلم ليگ ڪانفرنس" ڪالھ رات پڄاڻئ تي پهتي. هن کان پوء آل انڊيا مسلم ليگ جو صدر سنڌ جي دوري تي نڪتو ۽ لاڙڪاڻي خواه جيڪب آباد جو دورو ڪيائين. سنڌ پراونشل مسلم ليگ ڪانفرنس بابت کوڙ سارو مواد گل حيات جي ويب سائيٽ تي پيو آھي. هن ڪانفرنس سنڌ جي سياست ۾ وڏي تبديلي آندي ۽ مسلم ليگ سنڌي مسلمانن جي مقبول پارٽي بڻجي وئي. ان کان پوء ئي الله بخش سومري جي حڪومت کي ختم ڪري سگهي. 13.10.1939: سکر ۾ مسلم ليگ جي پليٽ فارم تان "مسجد منزلگاه تحريڪ" مقبوليت جي منزل ماڻڻ لڳي. جن تحريڪ جي ڊڪٽيٽرن, دنگل ڪندڙن ۽ سرگرم اڳواڻن کي گرفتار ڪيو ويو هو, تن کي اڄ سکر ضلعي جي انتظاميه غير مشروط طور تي آزاد ڪيو. [ هن خوني تحريڪ سنڌ جي وحدت کي ٽوڙي هندو مسلمان ڪئمپن ۾ ورهائي ڇڏيو. هئ تمام وڏي ۽ خطرناڪ تحريڪ هئي. مون ان جي انگريزئ ۾ واقعاتي تاريخ مرتب ڪري گل حيات جي ويب سائيٽ تي رکي آھي] 13.10.1954: لياقت علي خان جي قتل بابت وڌيڪ جاچ ڪرڻ لاء برٽش سيڪيورٽي سروس جو هڪ عملدار مقرر ڪيو ويو. 13.10.1965: اقوام متحده جي جنرل باڊئ ۾ روڊيشا خلاف ٺهراء پيش ٿيو ته روڊيشا پنهنجي ملڪ جي اترين حصي ۾ غير آئيني قدم کڻي اقليت کي اڪثريت مٿان حڪمراني ڪرڻ جو موقعو پيدا ڪري رهي آھي. [تعجب جي ڳاله اها آھي ته پاڪستان انھئ ٺھراء جو ڪو-اسپانسر ملڪ هو. جڏهن ته روڊيشا واري ساڳي سياست ڏکڻ پاڪستان/سنڌ ۾ شروع کان جاري آھي.] 13.10.1993: بينظير ڀٽو ملڪ جي وقتي صدر ۽ وقتي وزير اعظم سان ملي کين چيو ته کيس حڪومت ٺاهڻ جو موقعو ڏيو, ڇو ته پيپلز پارٽي ۽ پاڪستان مسلم ليگ (ج) گڏجي مرڪز ۽ صوبن ۾ حڪومت ٺاهي سگهن ٿيون. *************** 13 آڪٽوبر تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ مشهور شخصيتون *************** جنم ڏينهن: 13 آڪٽوبر 1884ع شاعره ايلسا قاضيجي پيدائش جو ڏينهن آهي. 13 آڪٽوبر 1911ع شاعر ميلها رام پتنگ جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 13 آڪٽوبر 1916ع اسڪالر چيتن ماڙي والا (ڪراچي / بمبئي) جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 13 آڪٽوبر 1928ع آرٽسٽ جيوڻ گرسهاڻي(ڪراچي / نئين دهلي) جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 13 آڪٽوبر 1942ع شاعر ڀڳوان نردوش (سنڌ / احمد آباد) جو جنم ڏينهن آهي. 13 آڪٽوبر 1948ع موسيقار، قوال ۽ گلوڪار نصرت فتح علي خانجي پيدائش جو ڏينهن آهي. 13 آڪٽوبر 1958ع شاعر خليل لاکير جو جنم ڏينهن آهي. 13 آڪٽوبر 1966ع ليکڪ نوشاد کوسو (دادو) جي پيدائش جو ڏينهن آهي. وڇوڙو: 13 آڪٽوبر 1718ع مذهبي اسڪالر مفتي محمد رفيق (هالا) جو انتقال ٿيو. 13 آڪٽوبر 1963ع شاعر شير محمد چغدو جو لاڏاڻو ٿيو. 13 آڪٽوبر 1982ع ليکڪ ۽ هاري اڳواڻ قاضي فيض محمد جو لاڏاڻو ٿيو. 13 آڪٽوبر 1987ع برصغير جي عظيم گلوڪار ڪشور ڪمار جي وفات ٿي. 13 آڪٽوبر 2002ع سياسي ورڪر ڊاڪٽر احسان علي مهيسر جو انتقال ٿيو.

Friday 11 October 2024

Sindh in history today (12th October). By Dr.Pathan & Mumtaz Pathan

(12th October} [Dr.Pathan's unique work on Historical Research since last decade] SINDH (including Pakistan) {12th October}. Selection of Events from two Centuries of Sindh History, in Chronological order and with analytical interpretation. Translation by his son Mumtaz Ali Pathan Dr.Pathan Wishes You Good Day. [For living own life is very difficult task and I have experienced it accordingly . It is really terrible and tough. I am born by the love and for the beauty. I found both in you. I accepted it as vision & wisdom of my life and never forgot to preach and promote it. But, since centuries you have remained annoyed and I neither have pleased you, nor made you realized that you are second to none in Beauty & Love and Vision & Wisdom ] جيئڻ ڪارڻ تان جيڏيون وڏا جتن ۽ وس ڪيام, امرت بدران زهر پيئندي صديون ڪي سال ٿيام, پل پل مون کي سي پنهنجا پرين دل تي ياد رهيام, صبح شام سلامن سان سڏيام,سي بلا ناغي سپرين. ************ SINDH IN HISTORY TODAY (12th OCTOBER) 12th October) ************* BIRTH DATES 1. Ghanshamdas Balani (Social Worker/ birth 12th October1897), 2. Syed Bagh Ali 'Bagh' (Lakhi/Poet/ birth 12th October1900), 3. Ali Gohar Lahori (Larkano/Politician/ birth 12th October1912), 4. Lakhmi Khalani (Jahan Khan/Calcutta/Writer/ birth 12th October1935) , 5. Hameed Sindhi (N.S.Feroz/Ex - V.C & Writer/ birth 12th October1939), 6. Ali Raza Gadihi (Murad Gadihi/Writer/ birth 12th October1941), 7. Madad Sindhi (Hyderabad/Journalist/ birth 12th October1952), 8. Srichand 'Jigri' (Jhonagarah/Poet/ birth 12th October1955), 9. Ali Ahmad 'Ajiz' (Khahi/Poet/ birth 12th October1962), 10. Syed Mahdi Shah (Larkano/Journalist/ birth 12th October1969), 11. Altaf Pirzado (Balhreji/Radio Producer/ birth 12th October1972) ************ DEATH DATES 1. Budhal Faqir (Sultankot/Saint Poet/ death 12th October1939), 2. Ali Bux 'Kamtar' (Poet/Poet/ death 12th October1918), 3. Sawami Ramanand (Saint/ death 12th October1952), 4. Nawaz Ali 'Niaz' (Poet/ death 12th October1959), 5. Akhtar Halai (Poet/ death 12th October1959), 6. Ghulam Latif Domki (Bakhshapur/Poet/ death 12th October1993) ************* EVENTS 1913: Haji Abdullah Haroon, Secretary “Hila Ahmar Sindh” publishes the Annual Report of the Society. It contains details of the contribution collected from Sindh, future program for establishing Persian-Arabic Institution, Hostel for college students and Home for Orphans. It is also included in future program to create awareness about the need and importance of Rais Ghulam Muhammad Bhurgri’s Education Cess Bill. 1916: A lecture Program is arranged by “Karachi Citizen’s Association” . Dr. Dhalla delivers lecture on the topic of the “Nationalism”. 1920: In its issue, the “AL_HAQ” Paper covers the proceedings of session of All-India Jamiat-ul-Hind, held at Calcutta and presided over by Moulana Taj Mahmood Amroti. 1954: Urdu and Sindhi are made compulsory subjects at Matriculation examination, in Sindh. 1955. One-Unit Scheme stands implemented at midnight. FATA and other areas are included in Peshawar District. 1956: The Electorate Bill is passed by the National Assembly providing for separate electorate in West Pakistan and Joint electorate in East Pakistan 1971: President Yahya Khan announces a Time-Table for transfer of power to the people’s representatives. 1989: G.M.Syed is put under house arrest on charge of desecration of national flag, though; he was personally involved in matter. ************** RARE COLLECTION BY GUL HAYAYAT INSTITUTE: SIR VALENTINE CHIROL- SOMETHING ABOUT HIM IN GUL HAYAT INSTITUTE. By. Dr. Dur Muhammad Pathan Soon after establishing my Gul Hayat Institute at my native village Khair Muhammad Arija in 1990, I started collecting papers, documents and books of research-value. Once I purchased a few old books on history of India and book seller handed over some Clippings of Newspapers to me as to him they were useless for him. It was amazing for me to note that these Cuttings were from TIMES (Literary Supplement), THE EVENING STANDARD, THE DAILY TELEGRAPH and OBSERVER all of 1926. OBSERVER (Sunday, January 24, 1926) Cutting was about Review on ‘India’ by F.H.Brown, C.I.E. The book written by Sir Valentine Chirol and included in “ The Modern World” (Voi.V), Edited by H.A.L. Fisher, M.P. As the British Period was my field of interest in research, hence, I started searching for more information about Sir Valentine Chirol and his work on the Indian History. It was my luck that I found Letter by Chirol written in his hand to F.H.Brown, who had reviewed his work. Sir Valentine Chirol breathed his last on October 22, 1929 in his 78th year. He was born on May 23, 1852 in Huguenot family. He was younger son of the Rev. Alexander Chirol, by his wife Harriet, daughter of the Rev. Denny Ashburnham. His family left France after the Revolution of the Edict of Nantes. Sir Valentine saw educated mainly in France and Germany, taking his degree at the University of Paris. He saw the march of the German Army into Paris in 1871, and the out-break of the Commune. He outstanding Journalist and born Traveler. He made several Oriental journeys, visited Eastern countries including India which he visited for the first time in 1883. He had a deep admiration for the woek of the British Raj, but also was not blind to its imperfections, especially in regard to education. He strongly showed his sympathy with native aspirations. Loed Moreley frequently consulted him on the Morely-Minto reform program. He visited India in 1910 so as to investigate the origin and extent of the troubles, and to watch the working of the reformed Executive and Legislative Councils, and at the end of that year collected the Letters he wrote to THE TIMES into a book, “Indian Unrest”.In this book he criticized the activities of Bal Gangadhar Tilak and accused him of having by pen and speech created an atmosphere in which the germs of revolution flourished, and which led to the commission of criminal outrages. At the time of publication of that book, Tilak was in prison. He was released in 1914 and in 1915 he brought an action for liable against Sir Valentine Chirol and his publisher in the English Courts. Chirol, instead of making formal apology which was invited, and feeling it impossible to allow Tilak to obtain a coat of whitewash, he spent his much time in research and to pay special visit to India, in order to collect evidence to substantiate his statements.In January and February, 1919, this case was tried before Justice Darling and a special jury. The hearing lasted 17 days, both plaintiff and defendant were examined at length, and the Judge in his summing –up observed that he did not think he had ever tried a more serious cases, having regard to its possible public consequences. The Jury returned a verdict for Chirol and his publisher. Thanks to my humble efforts I have collected a lot of material and information on Sir Valentine Chirol, his books and his observations about Indian affairs. He was Journalist of his own right. His writ tings on Indian politics and British governance carry a lot for researchers ( 12 آڪٽوبر جي حوالي سان "سنڌ جي ڪمال ۽ مٿس ٿيل ظلم زيادتين ۽ اسان جا سنڌ جي شاندار ماضئ ۽ روشن مستقبل سان بي حسئ جي واقعاتي تاريخ".( ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ جي تحقيق ۽ تاريخ ٻڌائڻ وارو روزانو سنواريل, وڌايل ۽ نظرثاني ڪيل سلسلو.) *************** توجه طلب واقعا *************** 12.10.1835: اڄ پاٽينجر پنهنجئ سرڪار کي خط لکي ٻڌايو ته خيرپور وارو مير رستم علي خان حيدرآبادي ميرن سان لڪ ڇپ ۾ هڪڙيون ڳالهيون ٿو ڪري ۽ اسان سان وري ٻيون ڳالهيون ٿو ڪري. ضرورت انھئ ڳالھ جي آھي ته شاهديون ثابتون هٿ ڪري پوء رستم علي خان سان ڳالهائجي. اهو تڏهن ڪري سگهبو جڏهن سرڪار اسان کي اهڙي اجازت ڏئي. 12.10.1916: هئ اهو دور هو جو سياست تي پابندي ڪانه هوندي هئي ۽ سرڪاري ملازم به سياست ۾ حصو وٺي سگهندا هئا. ان جو وڏو سبب اهو هو ته ڪا به سياسي پارٽي فرنگي حڪومت جي خلاف نه هوندي ۽ ان جي وفادارئ کي پنهنجي منشور ۾ رکندي ۽ مڃيندي هئي. انھئ ڇوٽ جو سياسي خواه سماجي تنظيمن اهو فائدو ورتو ته عوام ۾ سياسي ۽ قومي شعور پيدا ڪرڻ جا جتن ڪيائون. ڪراچئ ۾ ”ڪراچي سٽيزنس ائسوسيئيشن" هوندي هئي ۽ اها وقت به وقت ليڪچر ڪرائيندي هئي. اڄ انھئ پليٽ فارم تان ڊاڪٽر ڌالا "قوميت" جي موضوع تي ليڪچر ڏنو. انھئ مان هي اندازو لڳائي سگهجي ٿو ته تنظيمن قوميت جي اهميت ۽ ضرورت تي سوچڻ شروع ڪيو ۽ ماڻھن ۾ فڪري خواه نظرياتي بيداري آڻڻ جي ڪوشش شروع ڪئي. 12.10.1920: سنڌ انگريزن جي دور آل انڊيا سطح جا سياسي اڳواڻ پيدا ڪيا, جن جي حيثيت ۽ صلاحيتن کي سڄو هندستان مڃيندو هو. مولانا تاج محمود امروٽي به انھن مان هڪ هو. هن ڪلڪتي واري "جمعيت العلماء ھند" جي اجلاس جي صدارت ڪئي هئي. انھئ اجلاس جي ڪاروائئ جا تفصيل اڄوڪئ " الحق" اخبار ۾ شايع ٿيا. 12.10.1954: سنڌ سرڪار مئٽرڪ جي امتحان ۾ سنڌي ۽ اردو جا پيپر لازمي طور تي شامل ڪيا. 12.10.1955: فاٽا ۽ ٻين اهڙين ايراضين کي پشاور ضلعي ۾ ملايو ويو ۽ اڌ رات کان "ون-يونٽ" اسڪيم نافذ ڪئي وئي. 12.10.1956: پاڪستان جي نئشنل اسيمبلئ چونڊن بابت بل پاس ڪيو. جنهن مطابق اڳتي اوڀر پاڪستان ۾ ھندن ۽ مسلمانن جون گڏيل چونڊون ٿينديون. جڏهن ته اوله پاڪستان اهي الڳ الڳ ٿينديون 12.10.1989: جي.ايم.سيد کي قومي جهنڊي جي بي حرمتئ ڪرڻ واري ڏوه ۾ گرفتار ڪيو ويو. جي.ايم.سيد نه ته واردات واري هنڌ تي موجود هو ۽ نه وري انھئ واقعي جي کيس ڪا ڪن جن هئي. *************** 12 آڪٽوبر تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ مشهور شخصيتون *************** جنم ڏينهن: 12 آڪٽوبر 1897ع سماج سڌارڪ گهنشام داس بالم جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 12 آڪٽوبر 1900ع شاعر سيد باغ علي شاهه باغ جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 12 آڪٽوبر 1912ع سياستدان علي گوهر لاهوري جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 12 آڪٽوبر 1935ع ليکڪ لکمي ڪالاڻي جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 12 آڪٽوبر 1939ع نامياري افسانا نگار ۽ ليکڪ حميد سنڌيجو جنم ڏينهن آهي. 12 آڪٽوبر 1941ع ليکڪ رضا گاڏهي جو جنم ڏينهن آهي. 12 آڪٽوبر 1952ع ليکڪ ۽ صحافي مدد علي سنڌئ جو جنم ڏينهن آهي. 12 آڪٽوبر 1962ع شاعر علي احمد اعجاز جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 12 آڪٽوبر 1965ع نامياري ڪالم نگار ۽ ليکڪ اعجاز منگيجو جنم ڏينهن آهي. 12 آڪٽوبر 1972ع صحافي ۽ ليکڪ الطاف پيزادو(ٻلهڙيجي) جو جنم ڏينهن آهي. وڇوڙو: 12 آڪٽوبر 1918ع شاعر علي بخش ڪمتر جو انتقال ٿيو. 12 آڪٽوبر 1939ع صوفي شاعر ۽ بزرگ ٻڍل فقيرجي وفات ٿي. 12 آڪٽوبر 1952ع بزرگ هستي سوامي رامانند جي ديهانت ٿي. 12 آڪٽوبر 1959ع شاعر نواز علي نياز جو انتقال ٿيو. 12 آڪٽوبر 1996ع شاعر، نقاد ۽ ليکڪ امير علي چانڊيو لاڏاڻو ڪري ويو.