Monday, 6 January 2025

Sindh in history today (7th January). By. dr.Pathan & his son Mumtaz

ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ پيار ۽ پاٻوه, ادب ۽ احترام سان دعائن, سلامن ۽ نيڪ تمنائن جا جهول ڀري, هٿ ۾ تاريخ مان 7 جنورئ جو ورق کڻي اوهان کي واقعاتي تاريخ ۽ ولادتن خواه وفاتن جي معلومات ڏيڻ لاء حاضر ٿيو آھيان. پنهنجئ تاريخ کي پڙھڻ ۽ ٻڌڻ لاء وقت ڪڍو. اها قوميت جي ڪسوٽي ۽ تقاضا آھي. منھنجئ هن لکت جو ترجمو منھنجي پٽ ممتاز علي پٺاڻ ڪيو آھي. *************** ڪي اهم واقعا *************** 7.1.1850: ممبئي حڪومت پنهنجي مراسلي نمبر 105 مطابق سنڌ جي ڪمشنر کي هدايت ڪئي ته سنڌي ٻولئ کي سرڪاري دفترن ۾ نافذ/استعمال ڪيو وڃي. 7.1.1857: خيرپور جي والئ مير علي مراد خان کي ٻڌايو ويو ته توهان خلاف ويهاريل انڪواري ڪميشن جي تجويزن جي روشنئ ۾ ايسٽ انڊيا ڪمپني حڪومت جي بورڊ آف ڊائريڪٽرس فيصلو ڪيو آھي ته اوهان جو رتبو گهٽايو وڃي ۽ ڪجھ پرڳڻا واپس ورتا وڃن. ياد رهي ته مير علي مراد مشڪل وقت ۾ فرنگين جو ساٿ ڏنو. نيپيئر کيس تخت تي ويهارڻ ۾ وڏو ڪردار ادا ڪيو. ان وقت مير رستم خان دانھون ڪندو رهيو ته هن سان زيادتي ڪري سندس ننڍي ڀاء مير علي مراد کي تخت تي ويهاريو ويو آھي. نيپيئر اهي دانهون نوٽ ته ڪندو رهيو, پر ورجايئين ڪونه. جڏهن مير علي مراد مان فرنگين مدد وارو ڪم ورتو ۽ فرنگي ڏکڻ سنڌ تي قابض ٿي ويا ته مير رستم علي خان جي شڪايتن تي پاڻ-هرتو نوٽيس وٺي, مير علي مراد خلاف انڪواري ڪرائي. 7.1.1953: عزت,فضيلت ۽ سهولت سان تعليم وٺڻ به هن ملڪ ۾ وڏو مسئلو رهيو آھي. اڄ ڪراچئ ۾ شاگردن "تعليمي مطالبن جو ڏينھن" ملهائڻ لاء جلوس ڪڍيو. پوليس فائير ڪري 8 شاگرد اڦٽ ماري وڌا. 7.1.1954: اڄ حيدرآباد/ڄام شوري ۾ "لياقت ميڊيڪل ڪاليج" جي پيڙھ جو پٿر رکيو ويو. 7.1.1963: سياستدانن کي ڏينهن جا تارا ڏيکارڻ ۽ نااهل ڪرڻ لاء ايوبي مارشل لا جي شروعاتي دور ۾ EBDO لڳايو ويو هو. اڄ آرڊيننس لڳائي متآثر سياستدانن کي پنهنجي ڪيس تي نظرثاني ڪرڻ جي درخواست ڏيڻ جو حق ڏنو ويو. 7.1.1995: ڪراچئ جي حالتن ايڌئ کي ايترو مايوس ڪيو جو هو هڪ مهينو ملڪ ڇڏي ويو هو. اڄ هو واپس موٽي آيو. پڪيون شاهديون اهي پئي مليو ته سندس ايمبولنس گاڏين کي اسلحي ڊوئڻ لاء استمال ڪيو ٿي ويو. 7.1.1978: ولي خان سرڪار کان مطالبو ڪيو ته ذوالفقار علي ڀٽي تي ڪيس هلائڻ لاء ”خاص ٽريبيونل" جوڙيو وڃي. ڀٽي هن ۽ سندس پارٽئ جي اڳواڻن تي ڪيس هلائڻ لاء ٽريبيونل جوڙيو هو. هئ ولي خان جي حسرت هئي ته ڀٽي لاء به ٽريبيونل جڙي. پر کيس اها خبر نه هئي ته ڀٽي لاء گهڻي ڪجھ پسائي وئي هئي. *************** { 7 جنوري تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ ڪي شخصيتون} *************** [جنم ڏينهن:] 7 جنوري 1886ع ڪراچي ميٽروپوليٽن جي اڳوڻي ميئر جمشيد مهتا جي پيدائش ٿي. 7 جنوري 1890ع شاعر نورل شاهه نورل جو جنم ڏينهن آهي. 7 جنوري 1899ع ڊرامه آرٽسٽ خانچند درياڻي (حيدر آباد / ممبئي) جو جنم ڏينهن آهي. 7 جنوري 1907ع سياستدان گوڪل داس ڀاڳيا جو جنم ڏينهن آهي. 7 جنوري 1913ع سياسي اڳواڻ غلام مصطفى ڀرڳڙئ جو جنم ڏينهن آهي. 7 جنوري 1925ع شاعر سعدالله سپاهي جو جنم ڏينهن آهي. 7 جنوري 1930ع شاعر ارجن حاسد(ڪنڊيارو/ احمد آباد) جو جنم ڏينهن آهي. 7 جنوري 1939ع سائنسدان ڊاڪٽر وڏل شاهه جو جنم ڏينهن آهي. 7 جنوري 1940ع شاعر محب الله تبريز شاهه جو جنم ڏينهن آهي. 7 جنوري 1949ع شاعر مسڪين چنا جو جنم ڏينهن آهي. 7 جنوري 1953ع ڪهاڻيڪاره، شاعره ۽ محققه ڊاڪٽر تهمينه مفتئ جو جنم ڏينهن آهي. 7 جنوري 1983 لاڙڪاڻي جي شاعر فقير محمد سنڌئ جي جنم جي تاريخ آھي. 7 جنوري 1985ع شاعر نصر الله شاد گڏاڻي جو جنم ڏينهن آهي. [وڇوڙو:] 7 جنوري 1929ع ڪانگريس اڳواڻ ۽ شاعر راء بهادر سيٺ وشنداس ڀارواڻي ديهانت ڪري ويو. 7 جنوري 1933ع هالا جي شاعر پير ميان غلام حسين شيدا جي وفات ٿي. 7 جنوري 1953ع شاعر سردار گل محمد زيب مگسي (شهداد ڪوٽ) جو لاڏاڻو ٿيو. 7 جنوري 1975ع سياستدان مير بنده علي خان ٽالپر(ٽنڊو محمد خان) جو لاڏاڻو ٿيو. 7 جنوري 1986ع لاڙڪاڻي جو ليکڪ قربان بگٽي لاڏاڻو ڪري ويو. 7 جنوري 1986ع ڪراچي سان تعلق رکندڙ ليکڪ محبوب علي جوکيو وفات ڪري ويو. 7 جنوري 1988 عالم ۽ فريڊم فائيٽر مولانا محمد عظيم شيدا جي وفات جي تاريخ آھي. 7 جنوري 2007ع صحافي ۽ شاعر انور پيرزادو جي وفات جي تاريخ آھي. **** SINDH IN HISTORY TODAY (7th JANUARY) 7th January BIRTH DATES 7th January 1. Jamshed Mehta (Karachi/Freedom Fighter & Mayor of Karachi/ birth 7 January 1886), 2. Nooral Shah ‘Nooral’ (Mori manger/Poet/ birth 7 January 1890), 3. Khanchand Daryani (Hyderabad > Mobai / Dramatist/ birth 7 january 1899), 4. Gokaldas Bhagia(Politician/ birth 7 January 1907), 5. Ghulam Mustafa Bhurgri (Freedom Fighter/ birth 7 January 1913), 6. Saadullah ‘Sipahi’ (Nasrpur/Poet/ birth 7 january 1925), 7. Arjun Hasid (Karachi > Ahmadabad/Poet/ birth 7 January 1930) 8. Syed Dr. Wadal Shah (Scientist/ birth 7 january 1939), 9. Muhibullah ‘Tabrez’(Sujawal Tunio/Poet/ birth 7 january 1940), 10. ‘Miskeen’ Channo (Mado/poet/ birth 7 january 1949), 11. Ali Raza Laghari Khesanwi (Ghulam Muhammad Laghari/Journalist/ birth 7 January 1960), 12. Raja B.H.Kalhoro/Khairpur Nathan Shah/Writer/ birth 7 January 1973), 13. Raza Kalhoro (Sanghar/Poet/ birth 7 January 1974), 14. Ibrahim Malah (Ghulam Muhammad Malah/Writer/ birth 7 January 1982), 15. Muhammad Bachal Kalhoro (Paat/Writer/ birth 7 January 1984), 16. Nasrullah ‘Shad’ Gadani (Gadani Gabol/Poet/ birth 7 January 1985). 7th January DEATH DATES 1. Rai Bahadur Seth Vishindas (Manjho/Politician/ death 7th January 1929), 2. Kumari Sarsvati Advani (Hyderabad/Educationist/ death 7th January 1930) 3. Pir Ghulam Hussain ‘Sheda’ (Hala/Poet/ death 7th January 1933), 4. Sardar Gul Muhammad ‘zaib’ (Shahdadkot/Poet/ death 7th January 1953), 5. Qurban Bugti (Larkano/Critic/ death 7th January 1986), 6. Mahboob Ali Jokhio (Writer/ death 7th January 1986), 7. Moulana Muhammad Azim ‘Sheda’(Gul Buriro/Freedom Fighter, Religious Scholar & Poet/ death 7th January 1988). 7th January EVENT 1850: The Bombay Government directs Sindh Commissioner that Sindhi language be introduced as the ‘language of official business’ in Sindh and for that Captain Stack’s suggested Arabic character be adopted for its script. 1857: His Highness Mir Ali Murad Khan of Khairpur is informed that the British Government of India has to minimized his rank and some territory will be taken back from him. 1953: A procession is taken out by students in Karachi to observe the ‘Educational Day’ and demand for educational reforms. Eight students are killed in police firing. 1954: The Governor – General lays the foundation stone of the Liaquat Medical College at Hyderabad. 1963: Now EBDO affected politicians can apply for review of their disqualification orders/decisions. The new Ordinance is promulgated in this regard. 1965: an agreement is signed between Pakistan and West Germany for establishing Tractor – Operations School at Multan. 1972: Former President Yahya Khan is shifted from Rawalpindi House to undisclosed place so as to protect and keep him safe accordingly. 1980: Soviet Union issues stern warning to Pakistan on Afghanistan matter. 1989: Court decision on restoration of Balochistan Assembly and Government will be honoured and implemented in letter and spirit, says Prime Minister Benazir Bhutto. 1990: Combined opposition parties threaten direct action if the government fails to retract its steps from giving tough time to the non – PPP governments in Punjab and Baluchistan.

Sunday, 5 January 2025

Sindh in history today (6th January). By. Dr.Pathan & his Son Mumtaz

سنڌ جي تاريخ جي ساگر مان ڇهين جنورئ جا موتي ميڙي ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ اوهان لاء ”واقعاتي تاريخ“ لکي ۽ سندس پٽ ممتاز علي پٺاڻ ان جو ترجمو ڪيو. 6th January. Sindh (including Pakistan) in History today. ************* ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ انسان کي ٻالپڻو ۽ پنهنجو گذريل زمانو ڏاڍو وڻندو آھي ۽ اهي ڳالهيون ٻين سان وڏي فخر سان ڪندو آھي. اها انساني نفسيات آھي. پر اسان سنڌين جي گهڻائئ جي شايد اهڙي نفسيات ڪانهي. ان ڪري اجتماعي گذريل زماني/ماضي/تاريخ سان دل ئي ڪانه ٿي لڳي. تاريخ "اجتماعي حافظو" برابر آھي. فرد واحد جو حافظو ختم ٿي ويندو آھي ته ان کي چرين جي اسپتال ۾ داخل ڪرايو ويندو. چريا به هونء اسان جهڙا, پر ويٺي ويٺي ھنن جو حافظو ختم ٿي ويندو ته الائي ڇا مان ڇا ڪري ويهندو. اها قوم جيڪا "اجتماعي حافظو" نه ٿي رکي, ان جا سياڻا به چريا ٿيندا آھن ۽ ماڻھون حالتن جي گدو بندر اسپتال ۾ داخل ٿي ويندا آھن. اڄ اسان اجتماعي حافظي/تاريخ مان 6 جنورئ جو ورق کڻي آيو آھيان. پنهنجي تاريخ پڙهو, ٻڌو ۽ سنگت ۾ ونڊيو. *************** اهم واقعا *************** 6.1.1839: پاٽينجر ٺٽي مان اڄ ممبئي سرڪار ۽ گورنر جنرل کي الڳ الڳ خط لکي ٿو, جنھن جون خاص ڳالهيون آهن: 1). برنس شاه شجاع سان ڳالهيون ڪرڻ لاء شڪارپور ڏانھن روانو ٿي ويو آھي, 2). حيدرآبادي مير راضي ٿيا آھن ته اسان ڪجھ فوجي ٺٽي ۾ رکون, 3). اسان جي فوج حيدرآباد ويجهو پهچندي ته مان ميرن سان معاهدي بابت ڳالهائيندس ۽ هو اسان جي فوج جي ويجهي هجڻ ڪري داٻي اچي ڳالهين ۾ نرمي اختيار ڪندا. 6.1.1843: ايسٽ انڊيا ڪمپني حڪومت جو گورنر جنرل اڄ خط لکي نيپيئر کي چئي ٿو ته: 1). جيڪڏهن ضرورت محسوس ڪري ته ڪراچئ ۾ موجود پنهنجي فوج جو ڪجھ حصو حيدرآباد طرف روانو ڪيان. اتر کان تون ۽ ڏکڻ کان هئ فوج ميرن کي پريشان ڪرڻ لاء ضروري آھن, 2). مير علي مراد تي مان گهٽ ڀروسو ڪريان ٿو. هن پنهنجي اقتدار بچائڻ لاء مير رستم علئ کي تنھنجو ڊپ ڏئي ڀڄايو. جيڪو پنهنجي ڀاء سان ٺيڪ نه ٿو هلي, اهو اسان سان ڪهڙي نڀائيندو 6.1.1849: Inverarity انورارٽئ کي اڄ سنڌ جي ڪمشنر جي آفيس ۾ اسسٽنٽ ڪري رکيو ويو. ڏهن سالن کان پوء ھو ترقي ڪري سنڌ جو ڪمشنر ٿيو. هن جي ڏهاڙن ۾ ”ڪراچي چيمبر آف ڪامرس" قائم ٿيو. ڪراچئ کان ڪوٽڙئ تائين ريل/ٽرين هلائي وئي ۽ ڪوٽڙئ کان ملتان تائين آگبوٽ ھلايا ويا. 6.1.1964: جماعت اسلامئ تي پابندي مڙھي وئي ۽ مولانا مودودئ کان سواء پارٽئ جا وڌيڪ 16 سرڪرده گرفتار ڪيا ويا. 6.1.1966: تاشقند ۾ ايوب-شاسترئ جي ڳالهين جو دور هليو, جنھن ۾ ڪشمير جي جٽادار حل ۽ ٻنھي ملڪن جي لاڳاپن بهتر بنائڻ تي خيالن جي ڏي وٺ ٿي. 6.1.1968: اوڀر پاڪستان ۾ ٻن سي ايس پي آفيسرن, ٻن عوامي ليگ جي ڪارڪنن ۽ ٻاويه ماڻھن کي ملڪ ٽوڙڻ وارين سرگرميون ڪرڻ جي ڏوه ۾ گرفتار ڪيو ويو. 6.1.1977: ذوالفقار علي ڀٽي لينڊ رفارمس آندا. انھن مطابق هڪ سو ايڪڙ زمين پاڻ وٽ رکي, باقي زمين تان هٿ کڻي سرڪار حوالي ڪرڻ جي لاء چيو ويو. 6.1.1987: سنڌ ۾ اٽي ۾ لوڻ برابر سياستدان, باقي فوجي يا واپاري گورنر مقرر ٿيا. اڄ اشرف تابانئ نالي تاجر سنڌ جو گورنر مقرر ڪيو ويو. هن کان ليفٽيننٽ جنرل رٽائيرڊ جهانداد خان گورنر هو. 6.1.1988: سيد جي نامياري سياستدان رئيس غلام مصطفا جتوئئ بيان ڏنو ته ملڪي ترقئ لاء ڪالاباغ ڊيم تمام ضروري آھي ۽ اهو ٺاهيو وڃي. *************** { 6 جنوري تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ مشهور شخصيتون} *************** [جنم ڏينهن:] 6 جنوري 1923ع اسٽيج اداڪار ۽ ليکڪ موتي گل راجاڻي (حيدرآباد/بمبئي) جو جنم ڏينهن آهي. 6 جنوري 1934ع اسڪالر ڊاڪٽر حامد علي خانائي جو جنم ڏينهن آهي. 6 جنوري 1935ع ليکڪ هيرو ٽيڪم داس شيوڪاڻي جو جنم ڏينهن آهي. 6 جنوري 1941 شڪارپور جي شاعر زيب سومري جي جنم جي تاريخ آھي 6 جنوري 1942ع صحافي امير بخش ڀَٽي جو جنم ڏينهن آهي. 6 جنوري 1944ع شاعر لال پياسا جو جنم ڏينهن آهي. 6 جنوري 1947ع سياستدان منير احمد چنا (دادو) جو جنم ڏينهن آهي. 6 جنوري 1952ع شاعر راهي چنا جو جنم ڏينهن آهي. 6 جنوري 1965ع ليکڪ مشتاق ڪلوڙ جو جنم ڏينهن آهي. 6 جنوري 1966ع مشهور موسيقار اي آر رحمان جو جنم ڏينهن آهي. [وڇوڙو:] 6 جنوري 1775ع صوفي شاعر خواجه محمد زمان لنواري واري جي وفات ٿي. 6 جنوري 1960ع شاعر حاجي محمود خادم جي وفات ٿي. 6 جنوري 1989ع شاعر صوفي بهاول خان لغاري جو لاڏاڻو ٿيو. 6 جنوري 1997ع ڪمپيئر، ليکڪ ۽ براڊڪاسٽر ممتاز مرزا وفات ڪري ويو 1. GOOD DAY WISH: Dr.Pathan wishes you Good Day. [My Dear! Me, and my society are passing through 'non - responding' period. We can not listen requests & cries. We do not believe in entity and existence of others, and terrible end is waiting for us. Come on improve situation to save us] ‏ تو ساجن جو سندرو 'نفئ' تي, ‏اسان چاھیون عشق سان 'اثبات'; ‏جیئن محبت کي نہ ملي مات، ‏جیئن سرھا رھون سلام سان. *************** 2. EVENTS From history: 1847: The Collector of Karachi recommends to the Government of Sindh that Jageer of Mir Muhammad Ali Talpur be re- granted to his son Mir Jan Muhammad. 1849: The Bombay Government appoints Mr. Inveracity as Assistant to Commissioner in Sindh vice Mr.Brown deceased. Mr. Inveracity became Commissioner of Sindh after ten years. In these days, powers of Lieutenant Governor were conferred upon him. In his tenure the Karachi Chamber of Commerce came into existence in 1860 and following year 108 – mile railway connecting Karachi with Kotri was opened and in the same year river transport steamer was introduced between Kotri and Multan. 1954: General amnesty is declared by the NWFP Government to all political prisoners in the province, including removal of restrictions on exiles. 1964: Jamait –i- Islami is declared as illegal organization and all its activities are banned. Moulana Moudoodi and other 16 members of its Executive Council are arrested. 1966: Talks are held between the President of Pakistan, Ayub Khan and Lal Bahadur Shastri, Premier of India to reach a formula for better relations in future and resolving of Kashmir dispute. 1968: Two CSPs, two Awami league leaders and others 24 persons are arrested for working on secession of East Pakistan. In this way Agartala Conspiracy case takes birth. 1969: PDM Executive Committee decides conditional participation in the elections. Demands lifting of Emergency, release of political prisoners and direct elections under adult franchise. 1972: Sindh Industrial Estate (SITE), Karachi, comes to a standstill. Worker lay seize of the bosses for fulfillment of demands. 1977: Z.A.Bhutto announces Land – Reforms. Minimum allowable holdings will be 100 irrigated acres. 1980: ‘Soviet occupation of Afghanistan is a threat to Pakistan,& Iran’, says U.S President Jimmy Carter. 1987: Ashraf Tabani is sworn in as the Sindh Governor. He replaces Lt. General (R) Jahandad Khan.. 1992: U.S asks Pakistan to furnish accounts since 1985, a suspicion of misuse of funds for anti – narcotics programme. 1988: ‘Kalabagh Dam is in the greater interests of the development of the country and it should be constructed as soon as possible’, says NPP’s founder, Rais Ghulam Mustafa Jatoi.

Saturday, 4 January 2025

SINDH in history today (5th January). By. Dr.Pathan & his Son Mumtaz

SINDH IN HISTORY TODAY (5th JANUARY) 5th January BIRTH DATES Muhammad Khan ‘Majeedi’ (Poet/ birth 5th January 1918), Karim Bux ‘Ghayal’ (Naudero/Poet/ birth 5th January 1919), Abdul Karim Baloch, Maqbool Bhatti (Journalist & Writer/ birth 5th January 1927), zulfkar Ali Bhutto ( Ex -First civilian Chief Martial law administer, President & Prime Minister/ birth 5 January 1928), Meval Ahuja (Larkano > Baroda/Writer & Actor/ birth 5 January 1937), (Karachi/ Artist & writer/ birth 5 January 1939), Sarang Latifi (Karachi/Poet/ birth 5 January 1942), Diwan Tilwani (Hyderabad > Ajmir/ Social Worker/ birth 5 January 1944), Sundar ‘Mujrm’ (Bhirya > Ahmadabad /Poet/ birth 5 January 1945), Zia _ul_ Haq Mahessar (Rahro/Writer/ birth 5 January 1947), Khadim Abbasi (Faqir Nanik Yousif/Writer/ birth 5 January 1949), Mahir –u-Nisa Larik (Bhit Shah/Writer/ birth 5 January 1950), Abdul Sattar Bhatti (Larkano/ Writer & Social Worker/ birth 5 January 1952), Hafiz Muhammad Esa Channo (Ibrahim Channo/Writer/ birth 5 January 1962), Ahmad Solangi (poet/ birth 5 January 1968), Anwar Ali Dayo (Khairpur/ Social Worker/ birth 5 January 1971), Roshan Ali Bughio (Mehar/ Writer, social worker & Judge/ birth 5 January 1974), Manzoor Ujan (Mushtaq Ujan/Poet/ birth 5 January 1975). Mahboob Janwri (Kandi war/Writer/ birth 5 January 1974), Sami Paras (Sukkur/Poet/ birth 5 January 1981), Saba Shah (Poetess/ birth 5 January 1982). DEATH DATES Mirza Ghulam Hyder Beg ‘Qambar’ (Hyderabad/Poet/ death 5th January 1921) EVENTS 1921: The Annual Report of the Sindh Khilafat Committee is published. It carries details about Branches, Political prisoners, Income and Expenditure of party and other subjects. 1922: A public meeting is arranged in Madressah Mahmoodiah of Shikarpur and is presided over by Moulana Taj Mahmood Amroti. The Non - Co - Movement launched against the Govt. remained dominating agenda of the event. 1923: It was difficult to collect and gather hundred people as the pressure of upper class was in the way, but more than three thousand people are attending the Khilafat meeting presided over by Hazarat Amroti. It is advocated in speeches to boycott foreign made goods and face high handedness of the Govt. and its loyal Sindh upper class. 1931: Action against Congress: all night raids, locking of offices and arrests at large scale in Sindh start. 1939: No - Confidence motion against Sindh Premier, K.B. Allah Bux Soomro is moved in Sindh Assembly by G.M.Syed. 1951: General Ayub is appointed Commander - in - Chief of Pakistan Army. 1953: Judgment in the Rawalpindi conspiracy case is announced: Sajjad Zaheer, Faiz Ahmad Faiz are convicted. Ex - Major General Akbar Khan is also declared guilty. 1989: Indian Premier Rajiv Gandhi denies helping Sindh Separationists. 1994: Larkana witnesses bloodshed on the eve of Z.A.Bhutto's death anniversary. One is killed many injured. Mir Murtaza Bhutto and Sister Benazir Bhutto opt for separate political line of action. SINDHI VERSION OF THE POST: ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ سنڌ ۾ صبح ٿئي ته آئون به دعائن, سلامن ۽ نيڪ تمنائن جا جهول ڀري ۽ هٿ ۾ تاريخ جو ورق کڻي ماروئڙن ۽ سانگيئڙن جي ذھن جو در کڙڪايان ٿو. ڪو اٿي مون کي ٻڌي ٿو ته ڪو ڪنن ۾ ڪپه وجهي ستو رهي ٿو. 5 جنورئ جي حوالي سان اڄ واقعاتي تاريخ ۽ ولادتن خواه وفاتن جي معلومات ٻڌائڻي آھي. *************** ڪي اهم واقعا *************** 5.1.1843: اڄ نيپئر پنهنجي گورنر جنرل کي خط لکيو ته مان ڪوٽ ڏيجئ کان ٿر رستي امام ڳڙه وڃي رهيو آهيان. جڏهن خيرپور پهتو هئس ته ڄڻ شھر ۾ راڪاس گهمي ويو هو. مير علي مراد کان سواء سڀ مير ٿر ڀڄي ويا هئا. مان رستي ۾ آھيان آئوٽرام مون سان گڏ آھي. مير رستم علئ کيس نياپن مٿان نياپا پيو ڪري ته نيپيئر جي ڏمر کان بچائجان. هن جو پٽ ملڻ آيو. کيس يقين ڏياريو اٿم ته سندس پئ جي جان بخشي ويندي, باقي وڌيڪ اميد نه رکي. هن کي نه ملڪ ملندو ۽ نه اها حيثيت جيڪا هن وڃائي آھي. 5.1.1920: حيدرآباد ۾ ”انجمن علماء سنڌ" جو جلسو ٿيو, جنهن ۾ 86 مولوين ۽ پيرن شرڪت ڪئي. انھئ گڏجاڻئ ۾ حڪومت کان مطالبو ڪيو ويو ته خلافيتن تي ظلم بند ڪري ۽ مٿائن مڙھيل ڪيس واپس وٺي. هن گڏجاڻئ ”قطع ٿعلقات تحريڪ" جي ڀرپور حمايت ڪئي. اهو به فيصلو ڪيو ويو ته فيبرورئ ۾ لاڙڪاڻي ۾ ھڪ وڏي ڪانفرنس ڪوٺائي ويندي. 5.1.1922: شڪارپور جي "مدرسه محموديه" ۾ مولانا تاج محمود امروٽئ جي صدارت ۾ جلسو ٿيو, جنهن ۾ حڪومت خلاف هلايل "قطع تعلقات" وارئ تحريڪ جي ڀرپور حمايت ڪئي وئي. 5.1.1923: ڳڙھي ياسين ۾ وڏيرن جي مخالفت باوجود خلافت جو پر هجوم جلسو ٿيو جنهن ۾ ٽن ھزار ماڻھن شرڪت ڪئي. انھئ عوامي ميڙاڪي جي صدارت مولانا تاج محمود امرٽئ ڪئي. جلسي جو بندوبست حافظ نور محمد ۽ حبيب الله خان ڪيو هو. فيصلو ڪيو ويو ته ولايتي ڪپڙو استعمال نه ڪبو ۽ ترڪن جي مدد ۽ تائيد ڪئي ويندي. 5.1.1931: سرڪار ڪانگريس ۽ ان جي ذيلي ڪميٽين, جهڙوڪ ضلعي ڪميٽيون, سٽي ڪميٽيون, نوجوان ڀارت سڀا ۽ بائڪاٽ ڪميٽئ تي پابندي مڙھي ۽ وڏي پئماني تي گرفتاريون ڪيون. 5.1.1939: جي.ايم سيد سنڌ اسيمبلئ ۾ وڏي وزير خلاف بي اعتمادئ واري رٿ پيش ڪئي. 5.1.1951: جنرل ايوب کي پاڪستان فوج جو ڪمانڊر ان چيف بڻايو ويو. 5.1.1953: راولپنڊي سازش ڪيس جي فتوا جاري ڪئي وئي ۽ ان مطابق فيض احمد فيض, سجاد ظھير, سابق ميجر جنرل اڪبر کي ڏوهي قرار ڏنو ويو. 5.1.1989: انڊيا جي وزير اعظم راجيو گانڌئ انھئ الزام جي ترديد ڪئي ته ڪو انڊيا سنڌي علحدگي پسدن جي مدد پيو ڪري. حقيقت اها هئي ته انڊيا ايم.ڪيو.ايم جي ڏوهي ڪارڪنن جي فوجي تربيت پيو ڪري ۽ انھئ ڳالھ تان ڌيان هٽائڻ لاء ڳالھ سنڌين جي ڪئي وئي. *************** { 5 جنوري تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ ڪجھ شخصيتون} *************** [جنم ڏينهن:] 5 جنوري 1592ع تاج محل جي تعمير ڪرائيندڙ مغل بادشاهه شاهجهان جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 5 جنوري 1918ع مزاحمتي ۽ قومي شاعر محمد خان مجيدي جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1919ع شاعر ڪريم بخش گهايل جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1920ع شاعر احمد بخش احمد مورائي جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1927ع ليکڪ مقبول ڀٽي جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1928ع قائد عوام ذوالفقار علي ڀٽوجو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1937ع اداڪار ۽ ليکڪ ميول نيوند رام آهوجا(لاڙڪاڻو/ بڙودا) جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1942ع شاعر سارنگ لطيف (ڪراچي) جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1944ع سماجي ورڪر ديوان تلواڻي (حيدر اباد / اجمير) جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1939ع اداڪار، هدايتڪار ۽ ليکڪ عبدالڪريم بلوچ جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1945ع شاعر سندر مجرم (ڀريا / احمد آباد) جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1947ع ليکڪ ضياء الحق مهيسر جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1949ع ليکڪ خادم عباسي جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1950ع شاعره مهرالنساء لاڙڪ جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1956ع صحافي ۽ ڪالم نگار ابراهيم صالح محمد هنڱورو جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1962ع ليکڪ حافظ محمد عيسى چني جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1968ع شاعر احمد سولنگي جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1969ع شاعر جميل سومرو جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1971ع سماجي ورڪر انور علي دايو جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1971ع شاعر فياض ڏاهري جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1971ع ليکڪ ۽ محقق اشرف علي سمون جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1974ع ميهڙ جي سماجي ورڪر ۽ جج روشن علي ٻگهيو (ميهڙ) جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1974ع ليکڪ محبوب جانوري جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1980 شاعر منور ملاح جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1981ع شاعر ۽ ليکڪ خالد چانڊيو جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1981ع شاعر سميع پارس جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1982ع شاعره صبا شاهه جو جنم ڏينهن آهي. 5 جنوري 1991 اڳڙا جي شاعر اسلم ٻڌ جو جنم ڏينھن آھي. [وڇوڙو:] 5 جنوري 1921ع شاعر مرزا غلام حيدر بيگ قنمبر جي وفات ٿي. 5 جنوري 1978ع استاد اڳواڻ ماسٽر حبيب الله جمالي جي وفات ٿي. 5 جنوري 2010ع شاعر سيف ٻنوي ڪراچي جي اسپتال ۾ لاڏاڻو ڪري ويو.

Friday, 3 January 2025

Sindh in history today (4th January). By. Dr.Pathan & his son Mumtaz

Dr. Pathan wishes you a Good Day with love. [Dear! You are beauty and beautiful, not me. I am incomplete without you and you are not only complete, but second to none. However, my love for you is complete in all respects. Come on! See it, witness it and experience it.] مان تان اڻپورو اڌورو پر توسان پيار پورو سمورو, تو بن آب اکين ۾ پر ٻري اندر ۾ جيئن پيو کورو, تن ڪارو پر من اٿم ڀورو, اچي ڏس سلام سان. SINDH IN HISTORY TODAY (4th JANUARY) 4th January BIRTH DATES Haji Mahmood ‘Khadim’ (Buthi/Poet/ birth 4th January 1895), Imam Bux Gaho (Politician/ birth 4th January 1902), Allah Obhayo Memon (Khahi Qasim/Politician/ birth 4th January 1912), Mir Faiz Muhammad Khan Second (Khairpur/ birth 4th January 1913), Syed Hidayatullah Shah (Khai/Poet/ birth 4th January 1914) ,Naraindas Dhanjani (Bhit > Ajmir/Writer & Freedom Fighter/ birth 4th January 1918), Begam Zeenat Channa (Shikarpur/ Founder editor ‘Adyoon’/ birth 4th January 1919), Amir Ali Shah ‘Amir’ (Mirpur Bhutto/Poet/ birth 4th January 1919), Abdul Qadir Sanjrani (Shahpur Chakar/ Ex – Minister, Govt. of West Pakistan/ birth 4th January 1926), Shewak Nankani (Nawabshah > Baroda/Singer/ birth 4th January 1930), Abdul Ghaffar Sabri (Syed Pir Muhammad/Journalist/ birth 4th January 1930), Dr. Abdul Qadir Ansari (Hyderabad/ Scholar/ birth 4th January 1940), Haleemullah Abbasi (Dokri/Folklore Poet/ birth 4th January 1949), Hafiz Khair Muhammad Cholhyani (Gul Buriro/Journalist/ birth 4th January 1953), Sikandar Ali Siddiqui (Shikarpur/Journalist/ birth 4th January 1954), Muhammad Siddique Mangio (Sakrand/Writer/ birth 4th January 1956), Aziz Kingrani (Haji Manik/Writer/ birth 4th January 1958), Qazi Asif (Journalist/ birth 4th January 1965), Muhammad Ramzan Nohrio (Tando Thorho/Journalist & Political Activist/ birth 4th January 1970), Danish Jatoi (Bhit Shah/Journalist/ birth 4th January 1973) , Shokat Nonari (Bhirya Road/Poet/ birth 4th January 1974), Sikayal Malah (Dali Ji Miyani/Poet/ birth 4th January 1975), ‘Piyasi’ Hameed Gabole (Poet/ birth 4th January 1996). DEATH DATES Rasool Bux Akhund (Rohri/Educationist/ death 4th January 1952) Ghulam Rasool Kehar (Kehar/Ex- Speaker Sindh Assembly/ death 4th January 19521986), Dada Sindhi (Dad Laghari/Scholar/ death 4th January 19521989), Moulana Abdul Karim Qureshi (Ber/Religious Scholar – He issued FATWA in Zia Martial law days that Zia is Qadyani/ death 4th January). EVENTS 1910: Newly elected Sindh member attend first session of the Bombay Legislative Council. They are seth Harchandrai Vishndas (elected by Municipalities), Syed Allahando Shah (elected by Local Boards), Rais Ghulam Muhammad Bhurgri (elected by Jageerdars and Landlords). 1920: A big public meeting is held at Hyerabad by the Sindh Khilafat Committee. It is presided over by Moulana Ghulam Ahmad Makani. 1921: The editor of the Al - Waheed is produced before the Court of the City Magistrate, Karachi. He is facing case under Indian Penal Code sections 153 and 124 - A. 1923: It is the first time in recent political history that nearly 200 Muslim ladies attend public meeting. It happens at village Mado of taluka Kakar. The function is arranged by local branch of the Sindh Khilafat . 1950: Pakistan recognizes the People's Repulic of China. 1954: Governor - General, Ghulam Muhammad inaugurates Latifabad Colony to rehabilitate Indian Muslim migrants. 1965: The Victory Prade for Ayub Khan and by Ayub Khan's Muslim League creates violence and brings the death toll to 23 in Karachi. The Army takes control of the city. 1966: Shaikh Mujeeb is arrested for hedging conspiracy; known as 'Agartala Sazish'. 1990: MQM & ANP decide to work together for establishment of peace in Sindh and hold talks with Prime Minister Benazir Bhutto in this regard. 1996: Nawaz Sharif and Altaf Hussain agree on change of Benazir Govt, to get the country out of mess. دعائن, سلامن ۽ نيڪ تمنائن سان اوهان اڳيان سنڌ جي تاريخ منجهان 4 جنورئ جو ورق پيش ڪري رهيو آھيان. ان ۾ اوهان کي واقعاتي تاريخ, ولادت نامي ۽ وفات نامي جي مطالعي ڪرڻ ۽ حال کي ماضئ سان ڀيٽن جو موقعو ملندو. *************** ڪي اهم واقعا *************** 4.1.1843: سنڌ کان آزادي کسجڻ ۾ باقي مهينو سوا پيو آھي. نيپيئر سکر ڇڏي خيرپور ڏي منھن ڪيو ته مير علي مراد کان سواء سڀئي خيرپوري مير خيرپور ڇڏي ٿر ڏانھن ڀڄي ويا. اھڙي منحوس ڀاڄ ڪڏهن اڳ تاريخ ۾ نه ٿي. فرنگين پنهنجا جاسوس سندن پوئيان ڀڄايا. اهي جاسوس پاڇي جيان ميرن جو پاڇو ڪندا رهيا. جاسوسن جو تعداد وڏو هو. انھن مان گهڻائي خود ميرن جي ماڻھن جي هئي. اهي پهر پهر جي خبر نيپيئر تائين پهچائيندا هئا. فرنگين جو جاسوسي کاتو ٻڌائي ٿو ته: مير رستم خان, مير محمد علي خان, علي اڪبر, غلام محمد ۽ ولي محمد جي پريشاني ۽ خوف ڏسڻ وٽان آھي. مير محمد علئ وٽ فقط ٻه بندوقون آھن. مير رستم علي وٽ 2000 ماڻھون آھن. مير رستم علي پنهنجي ننڍي ڀاء مير علي مراد جي بي وفائي ۽ اقتدار تي قبضي جا سور سلڻ ۾ پورو آھي. پنهنجي ماڻھن کي چئي ٿو ته مون سالن جا سال اوهان کي ڏنو ۽ اوهان عيش ڪيا. هاڻي وقت اچي ويو آھي ته نمڪ حلالي ڪريو. رپورٽ ۾ وڌيڪ لکيو ويو آھي ته مير صفا مصيبت ۾ آھي. هنن کي هر شئ قلت جي ڪري مهانگي ملي ٿي. اٽو هڪ روپيئي ۾ رڳو ڏه سير ملين ٿو. گيه جي قيمت ٽي پاء هڪ روپيئي آھي. ڳڙ ھڪ روپيئي ۾ ڏيڍ سير ملين ٿو. هو پاڻئ ۽ گاه جي کوٽ کي منھن ڏئي رهيا آھن. 4.1.1910: قانون ساز اسيمبلين کي شروع ۾ ڪائونسلون چيو ويندو هو. هڪ وائسراء جي ڪائونسل هئي, ٻي انڊين ليجسليٽو ڪائونسل هئي ۽ ٽين صوبائي/ بامبي ليجسيٽو ڪائونسل هئي. ٽنھي ۾ سنڌي سياستدان چونڊجي ويندا هئا. 1909 وارن آئيني سڌارن مطابق انھن جي ميمبرن جو تعداد وڌيو. اڄ نئين بامبي ليجسليٽو ڪائونسل جو پهريون اجلاس ٿيو, جنهن ۾ سنڌ مان چونڊي آيل ميمبر شامل ٿيا. اهي هئا: سيٺ ھرچندراء وشنداس (ميونسپالٽين طرفان چونڊيل), سيد الهندو شاه (لوڪلبورڊن طرفان چونڊيل), رئيس غلام محمد ڀرڳڙي (جاگيردارن ۽ زميندارن طرفان چونڊيل) ۽ مانٽيگو ويب (چيمبر آف ڪامرس طرفان چونڊيل). ان وقت چونڊ جا تڪ اهي هئا. 4.1.1920: حيدرآباد ۾ ٻن ڏينھن واري "خلافت ڪانفرنس" جو آغاز ٿيو, جيڪو حيدرآباد جي تاريخ جو وڏو سياسي ميڙاڪو هو. هن ۾ ھندن ۽ مسلمانن وڏي انگ ۾ شرڪت ڪري انگريز سرڪار جي مٽي پليد ڪئي. هن کان پوء سنڌ جي مختلف شهرن ۾ خلافت ڪانفرنسون شروع ٿيون ۽ عوام انگيرزن خلاف ٿي بيٺو. هن ڪانفرنس جي صدارت مولانا غلام احمد ملڪاڻئ ڪئي. 4.1.1921: "الوحيد" اخبار سرڪار خلاف باه ٻاري ته ان جي ايڊيٽر کي "انڊين پينل ڪوڊ جي قلم 124 (الف) ۽ قلم 153 هيٺ گرفتار ڪيو ويو. اڄ سٽ ڪورٽ ڪراچئ ۾ مٿس ڪيس ھليو. 4.1.1946: جي.ايم.سيد سنڌ ۾ مسلم ليگ کي مقبول بنائن, مسلم ليگ جي پليٽ فارم تان "مسجد منزل گاه" جهڙي خطرناڪ تحريڪ هلائڻ ۽ سنڌ اسيمبلئ مان پاڪستان جي حق ۾ ٺھراء پاس ڪرائڻ ۾ بي بدل قائدانه رول ادا ڪيو. مٿس ذات پرستئ ۽ ضد جا الزام هڻي سنڌ مسلم ليگ جي صدارت ۽ آل انڊيا مسلم ليگ جي ورڪنگ ڪميٽئ تان اڄ هٽايو ويو. هي اڏول سياستدان 1971 تائين پاڪستاني سياست ڪندو رهيو ۽ ان کان پنهنجو سياسي دڳ بدلايائين. 4.1.1954: پاڪستان جي گورنر جنرل غلام محمد حيدرآباد ۾ ”لطيف آباد" ڪالونئ جو افتتاح ڪيو. قومي شعور کان وانجهيل اقتدار ۾ آيل سنڌ جي سياستدان لطيف سرڪار جي نالي سان سنڌين کي اقليت ۾ بدلائڻ جي سرڪاري طور تي ابتدا ڪئي. 4.1.1965: جنرل ايوب ڌانڌلئ زبردستئ سان فاطمه جناح کي هارائي صدارتي چونڊ کٽي. انھئ خوشئ ۾ سندس پٽ گوهر ايوب ڪراچئ ۾ جلوس ڪڍيو. مخالف ڌر ۽ ماڻھن هنن جي رستا روڪ ڪئي ۽ ان تي خوني جهيڙو ٿي پيو, جنهن ۾ 23 ماڻھون اجل جو شڪار ٿيا. حالتن کي هٿ هيٺ رکڻ لاء شھر ۾ فوج لاٿي وئي. 4.1.1966: شيخ مجيب کي اگرتلا سازش ڪيس ۾ گرفتار ڪيو ويو. 4.1.1990: سانگي ريلوي اسٽيشن تي ريل حادثو ٿيو, جنهن ۾ 300 ماڻھون مري ويا. 4.1.1996: نواز شريف ۽ الطاف حسين جي لنڊن ۾ ملاقات ٿي ۽ ٻنھي پڪو ارادو ڏيکاريو ته بينظير جي حڪومت ڊاهي پٽ ڪنداسين. *************** { 4 جنوري تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ ڪجھ شخصيتون} *************** [جنم ڏينهن:] 4 جنوري 1895ع شاعر حاجي محمود خادم جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1902ع سياستدان امام بخش ڳاهو جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1912ع سياستدان الهه اوڀايو ميمڻ جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1913ع خيرپور رياست جي والي مير فيض محمد ثاني جوجنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1914ع شاعر سيد هدايت الله شاهه جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1918 شاه جي ڀٽ ۾ جنم وٺندڙ پوء اجمير لڏي ويندڙ سياسي ۽ سماجي ڪارڪن نارائڻداس ڌنجاڻئ جي جنم جي تاريخ آھي. 4 جنوري 1919ع ليکڪا ۽ ايڊيٽر بيگم زينت چنا جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1919ع شاعر امير بخش شاهه امير جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1926ع اڳوڻي وزير عبدالقادر سنجراڻي (شاهپور چاڪر) جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1930ع صحافي عبدالقادر انصاري جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1934 جنجهاڻ جي حاجي عبدالخالق سومري سياستدان جي جنم جي تاريخ آھي. 4 جنوري 1940ع سنڌ يونيورسٽي جي اڳوڻي وي سي ڊاڪٽر عبدالقادر انصاري جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1947ع صحافي انور سيال جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1949ع سگهڙ حميد الله عباسي جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1956ع سڪرنڊ سان تعلق رکندڙ ليکڪ محمد صديق مڱيو جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1958ع ناليواري ليکڪ، شاعر ۽ محقق عزيز ڪنگراڻي جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1965ع صحافي قاضي آصف جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1973ع صحافي دانش جتوئي جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1974ع صحافي ۽ ليکڪ شوڪت نوناري جو جنم ڏينهن آهي. 4 جنوري 1976 کاهو راهي جي اديب راهب علي لاڙڪ جي جنم جي تاريخ آھي. 4 جنوري 1996 شاعر پياسي حميد گبول جي جنم جي تاريخ آھي. [وڇوڙو:] 4 جنوري 1931ع آزادي جي لاء پاڻ پتوڙيندڙ مولانا محمد علي جوهرجي وفات ٿي. 4 جنوري 1952ع روهڙي سان تعلق رکندڙ تعليمدان رسول بخش آخوند جي وفات ٿي. 4 جنوري 1986ع سياستدان غلام رسول ڪيهر جي وفات ٿي. 4 جنوري 1994ع برصغير جي ناليواري موسيقار آر ڊي برمنجي وفات ٿي. 4 جنوري 1999ع مولانا عبدالڪريم قريشي آف ٻير شريف جو لاڏاڻو ٿيو. 4 جنوري 2011ع سياستدان ۽ اڳوڻي گورنر پنجاب سلمان تاثير کي سندس ئي گارڊ گوليون هڻي قتل ڪري ڇڏيو.

Thursday, 2 January 2025

Sindh in history today (3rd January). By. Dr.Pathan & his son Mumtaz

جيئو سدائين. اڄ 3 جنورئ 2024ع جي ”واقعاتي تاريخ“ سنڌ جي تاريخ جي پرچارڪ ڊاڪٽر پٺاڻ اوهان لاء لکي آھي ۽ ان جو ترجمو ممتاز علي پٺاڻ ڪيو آھي. منهنجي محنت ۽ محبت قبول پئي. ***** Sindh in history today (3rd January ) ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ ۽ سندس وڏو پٽ ممتاز علي پٺاڻ 3جنورئ 2024 تي دعائن,سلامن ۽ نيڪ تمنائن سان اوهان جي حضور ۾ حاضر ٿي رهيا آھيون. سنڌ جي تاريخ ٻڌائڻ جو هئ سلسلو سالن کان جاري آھي. ”ڪاوش" اخبار ۾ به "تاريخ جي دري" روز پڙھو ٿا. پر هئ پوسٽ ان کان مختلف آھي. هن پوسٽ ۾ اضافا ۽ واڌارا ڪيل آھن. اچو ته پڙھون ته 3 ڊسمبر جي ورق ۾ اسان لاء ڪهڙي معلومات آھي,جيڪا اسان کي سوچڻ ۽ لوچڻ تي مجبور ڪري سگهي ٿي. *************** 3.1.1843: فرنگين جي لکيل انٽيليجنس رپورٽ ۾ چيو ويو آھي ته نيپيئر سڀاڻي ڪوٽ ڏيجئ ويندو ۽ اتان پوء مير علي مراد کي ساڻ ڪري امام ڳڙھ جي قلعي کي بارودي سرنگهن سان ڊاهيندو. ڇو ته هي قلعو فرنگي مخالف خيرپوري ميرن جي لڪڻ ۽ پاڻ بچائڻ جي جڳھ آھي. رپورٽ ۾ وڌيڪ لکيو ويو آھي ته حيدرآبادي ميرن خيرپور جي مير نصير خان ۽ مير محمد حسين کي خط لکيو آھي ته اتان پنهنجا ٻار ڪڍي سيوهڻ پٺيان هڏجي قلعي ڏانھن موڪليو. وڌيڪ لکيو ويو آھي ميرن ڀر پاسي ۾ موجود اٺن کي ٿر طرف منتقل ڪيو آھي ته جيئن فرنگين کي ضرورت وقت ڪٿان آسانئ سان اٺ ملي نه سگهن. وڌيڪ لکيو ويو آھي ته خيرپور ۾ مير علي مراد مير رستم جي وفادار نوڪر سليمان کي پڪڙي قيد ۾ بند ڪيو آھي ۽ مير رستم علئ جي ڏيڍ سو خرار جوئر ۽ پنجاه خرار ڪڻڪ پنهنجي قبضي ۾ وٺي ڇڏي آھي.البته مير رستم علئ جي ديوان کي اجازت ڏني آھي مير رستم علئ جي ملڪيت ۽ سامان سان ڀريل ٽيھ اٺ خيرپور مان ڀلي ڪاهي وڃي. 3.1.1857: سنڌ ۽ هند ۾ انگريزن خلاف باه ڀڙڪڻ لڳي ته ڪراچئ ۽ ملتان وچ ۾ هندڙ آگبوٽ سروس کي بند ڪيو ويو ۽ سمورن آگبوٽن کي ڪراچئ بيهاريو ويو. 3.1.1966: اڄ صدر ايوب ۽ ذوالفقار علي ڀٽو تاشقند پهتا ته جيئن انڊيا جي پرائيم منسٽر شاسترئ سان ڳالهيون ڪن. "تاشند ٺاه" پاڪستان ۽ ڀٽي جي سياست ۾ وڏي تبديلي آندي. ڀٽو, جيڪو اڳ ايوب جو وفادار ساٿي هو, سو سندس وڏو سياسي حريف بڻجي ويو. 3.1.1969: ڪراچئ ۾ هزارين شاگردن حڪومت خلاف جلوس ڪڍيو. ڍاڪا ۾ مخالف ڌر جي اتحاد پي.ڊي.ايم فيصلو ڪيو ته جمهوريت جي بحالئ لاء ھاڻي گڏجي جاکوڙ ڪئي ويندي. 3.1.1971: شيخ مجيب جيل ۾ پوڻ کان اڳ ڪڏهن به ملڪ خلاف نه ڳالهايو. هن کي وهم ۽ گمان ئي ڪونه هو ته ڪي ڌريون اوڀر پاڪستان الڳ ڪنديون. هن جڏهن به ڳالهايو ته پاڪستان جي تناظر ۾ ڳالهايو. اڄ ھن پنهنجئ تقرير ۾ چيو ته سمورين چونڊجي آيل پارٽين کي ساڻ کڻي 6 پوانٽس جي بنياد تي پاڪستان جو آئين ٺاهبو جنھن ۾ سمورن صوبن ۾ برابرئ کي يقيني بڻايو ويندو. 3.1.1976: ڀٽي اڄ ڪراچئ کي ميٽروپوليٽن حيثيت ڏني. *************** { 3 جنوري تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ مشهور شخصيتون} *************** [جنم ڏينهن:] 3 جنوري 1913ع شاعر نارائڻ قلندري (سيوهڻ /اجمير) جو جنم ڏينهن آهي. 3 جنوري 1914ع شاعر اڌارام اڌاس (ڪنڊيارو/بڙودا) جو جنم ڏينهن آهي. 3 جنوري 1915ع سياستدان ارجنداس تلسيداس (روهڙي/اجمير) جو جنم ڏينهن آهي. 3 جنوري 1922ع ليکڪ ڪيرت ٻاٻاڻي(نوابشاهه/بمبئي) جو جنم ڏينهن آهي. 3 جنوري 1941ع ليکڪ غلام رسول ڪلهوڙو جو جنم ڏينهن آهي. 3 جنوري 1944ع اداڪاره چندرو پنجابي(حيدرآباد/بمبئي) جو جنم ڏينهن آهي. 3 جنوري 1949ع اڳوڻي شاگرد اڳواڻ ۽ صحافي اقبال ترين جو جنم ڏينهن آهي. 3 جنوري 1966ع قنمبر سان تعلق رکندڙ ليکڪ امتياز مغل جو جنم ڏينهن آهي. 3 جنوري 1970ع صحافي اشرف برفت جو جنم ڏينهن آهي. 3 جنوري 1966ع قنمبر سان تعلق رکندڙ ليکڪ امتياز مغل جو جنم ڏينهن آهي. [وڇوڙو:] 3 جنوري 1988ع صحافي ۽ سنڌي ادب جي خدمتگار عبدالواحد سنڌي (انڍڙ) جو انتقال ٿيو. 3 جنوري 2003 تي وفا ناٿن شاهئ جي وفات ٿي. 3 جنوري 2003ع مشهور شاعر نياز همايوني دل جي دوري سبب لاڏاڻو ڪري ويو. 3 جنوري 2005ع ترقي پسند اديب اي جي اُتم بمبئي ۾ لاڏاڻو ڪري ويو. ****** {3rd January} [Dr.Pathan's unique work on Historical Reseach since last decade.All this is to create friendship between New Generation and the Past. It is a movement for creating awareness and not to earn appreciation from any Corner] ********** SINDH (including Pakistan) {3rd January}. Selection of Events from two Centuries of Sindh History, in Chronological order and with analytical interpretation. Research and Good Day Wish for YOU. ************* ************* Dr. Pathan wishes you Good Day. [ The Sun of Sky rises daily morning, but the Sun of your Beauty & Love, Talents & Potentialities and Vision & Wisdom is ever shining and never sets. Dear! You are symbol of integrity & determination, sincerity & dedication and kindnesses & peace. Therefore, I can't leave door of your heart. Shadows of differences and distance can't hide our contact & connection and my love with you.] سج اڀرندي ڏسان صبح جو پر سدا پسان سندء سونهن جو اڀريل سج, تون سچ, سرت, وفا, ايثار آهين نج, ان لاء هر پل توکي ئي سلام ڪريان. ******* SINDH IN HISTORY TODAY (3rd JANUARY) 3rd January BIRTH DATES Naraindas “Qalandri” (Sehwan > Ajmir/Poet/birth 3rd January 1913), Udharam “Udhas” (Kandyaro > Baroda/Poetry/ birth 3rd January 1914), Arjundas Tulsidas (Rohri > Ajmir/Politician/ birth 3rd January 1915), Kirat Babani (Nawabshah > Mumbai/Writer/ birth 3rd January 1922), Naraindas Mirchandani (Rohri > Ajmir/Social Worker/ birth 3rd January 1933), Ghulam Rasool Kalhoro (Jhali Kalhora/Story writer/ birth 3rd January 1941), Chandro Punjabi (Hyderabad > Mumbai/Writer/ birth 3rd January 1944), Iqbal Tareen (Student leader & Journalist/ birth 3rd January 1949), Muhammad Qasim Dero (Bora Lakhr/Journalist/ birth 3rd January 1949), Ghulam Shabir Soomro (Folklore Poet/ birth 3rd January 1960) Imtyaz Mughul (Kambar/ Writer/ birth 3rd January 1966), Asghar Burfat (Tahni Sehwan/Journalist/ birth 3rd January 1970), Maqsood Agro (Sultan Agro/Writer/ birth 3rd January 1979), Asif Azad Mirani (Sita Road/Poet/ birth 3rd January 1983). DEATH DATES Moulana Abdul Wahid Sindhi Indhar (Editor Naeen Zindagi & father of Asif Jilani of BBC London/ death 3nd January 1988) EVENTS 1846: Sindh Govt. decides to grant fresh Jageer sanads and to cancel old one. 1857: Steamers would not be available for cnmmunication between Karachi and Multan, decides. Vessels are to be assembled in Karachi Harbour so as to use them in emergency.1931: One of the active day of Sindh with reference to politics. Moulana Din Muhammad Wafai presides over function in Khalikdino Hall at Karachi, Moulana Abdul Karim Chishti chairs function at Shikarpur, and Amrote Khilafat Committee elects its office - bearers and in this connection Moulvi Nizamuddin, Mian Abdul Rahman, Syed Amir Ali Shah and Mian Ji Ali Muhammad are elected as President, Vice President, Secretary and Treasurer respectively. 1937: The Executive Committee of the Sindh United Party finalizes the list of candidates for contesting election. 1965: Defeated Presidential candidate Fatima Jinnah says that she will continue to work with determination for the restoration of democracy of the people, by the people and for the people. 1966: Ayub Khan alongwith Z.A.Bhutto reach Tashkant, and are received by USSR Premier . 1969: Several thousand students, mostly affiliated with political parties take out procession in Karachi 1976: Prime Minister, Z.A.Bhutto announces metropolitan status for Karachi. 1981: The International Islamic University starts functioning.

Wednesday, 1 January 2025

Sindh in history today (2nd January ). By. Dr.Pathan & his Son Mumtaz

سڄڻ! روز جيان اڄ 2 جنورئ تي مون اوهان لاء ”واقعاتي تاريخ“ لکي ۽ منهنجي وڏي پٽ ممتاز ان جو ترجمو ڪيو آھي. اسان جي محنت ۽ محبت قبول پئي. 2nd January. Sindh (including Pakistan) in History today ڊاڪٽر درمحمد پٺاڻ نئين سال جو ٻيو ڏينهن آھي. دعا آھي ته جگ جگ جيئو. سدا سرها رهو ۽ ڪو ڏک نه ڏسو. سلامن ۽ نيڪ تمنائن سان 2 جنورئ جو تاريخ مان ورق کڻي اوهان سان ڪي اهم واقعا ۽ ولادتن وفاتن بابت معلومات شيئر ڪري رهيو آھيان. *************** ڪجھ اهم واقعا *************** 2.1.1843: اڄ نيپيئر حيدرآباد واري مير نصير خان ۽ خيرپور واري مير رستم علي خان کي الڳ الڳ خط لکيا. هو مير نصير خان کي لکي ٿو ته : " تنهنجو خط مليو. اسان سارن يارئ جون ڳالهيون ته وڏيون ٿو ڪرين, پر هن وقت تائين تنهنجو قول ۽ فعل هڪ جهڙا نه رهيا آھن. مان حيدرآباد اچان ٿو, تنهنجئ يارئ وفادارئ واري ڳاله جو پتو پئجي ويندو. تو کان ٻه سو ميل پري آھيان, پوء به دوست ۽ دشمن کي پرکي سگهان ٿو. نيپيئر مير رستم علئ کي لکي ٿو ته : تو واري خط جي فضيلت وارن لفظن ۾ موٽ ڏئي نه ٿي سگهجي. تو ڪوڙ تي سندرو ٻڌو آھي. مان خيرپور ٿي آيس ته تون ڀڄي وئين ۽ هاڻي چئين ٿو ته مير علي مراد توکي ڊيڄاريو ته مان توکي گرفتار ڪندس. ڀلا تون هن کان اڳ مون سان ملڻ آئين ته توکي گرفتار ڪرڻو هجي ها ته مون کي ڪير روڪڻ وارو هو. تون خيرپور جي واڳ سنڀالڻ جي لائق ناهي. تو پنهنجي قول ۽ فعل سان پاڻ کي نقصان ڏنو آھي. 2.1.1931: امروٽ ۾ اتان جي خلافت ڪميٽئ جون نئين سال لاء عهديدارن لاء چونڊ ٿي, جنهن ۾ مولوي نظام الدين کي صدر, ميان عبدالرحمان کي نائب صدر, سيد امير علي شاه کي سيڪريٽري ۽ ميان جي علي محمد کي خزانچي چونڊيو ويو. 2.1.1931: "نظام المسلمين" طرفان ڪراچئ جي خالقڏني هال ۾ جلسو ٿيو, جنهن جي صدارت مولوئ دين محمد وفائئ ڪئي. هن جلسي ۾ مذھب ۽ سياست جي اهميت تي تقريرون ڪيون ويون ۽ عوام کي صلاح ڏني وئي ته پنهنجي مذھب تي قائم رهو ۽ قومي سياست ۾ ڀرپور حصو وٺو. ڇو ته وطن جي حب ايمان جو جزو آھي ۽ ان کان سواء ايمان اڻپورو آھي. 2.1.1931: شڪارپور ۾ ”انجمن اشاعت اسلام" ۽ "خلافت ڪميٽئ" جو گڏيل اجلاس ٿيو, جنهن جي صدارت مولانا چشتئ ڪئي. اوهان سنڌ جي سياسي بيدارئ جو اندازو انھئ ڳالھ مان لڳائي سگهو ٿا ته اڄوڪئ تاريخ تي امروٽ, ڪراچئ ۽ شڪارپور ۾ سياسي ميڙاڪا ٿين ٿا. 2.1.1934: ڪراچئ ۾ مشھور هندو اڳواڻ ديوان لعلچند نولراء جي صدارت ۾ ”سنڌ هندو ڪانفرنس" ٿي. ان ۾ ويرومل بيگراج, ڪشنچند واڌومل ۽ چندرسين ڄيٺلي اهم رول ادا ڪيو. ڪانفرنس ۾ سنڌ کي ممبئي کان الڳ ڪرڻ جي سخت مخالفت ڪئي وئي. 2.1.1937: "سنڌ يونائيٽيڊ پارٽئ" جي اڳواڻ سر شاهنواز ڀٽي چونڊ مهم جو آغاز ڪيو. 2.1.1960: جنرل صدر ايوب ملڪ ۾ ”بنيادي جمهوريت" جي نالي سان پنهنجو سياسي نظام لاڳو ڪيو. اڄ 80 هزار بي.ڊي ميمبرن جي چونڊ ٿي. 2.1.1972: ڀٽي حڪومت احمد دائود ۽ فخرالدين وليڪا کي گهر ۾ نظر بند ڪري مٿن زور ڀريو ته هو ٻاهرين ملڪن ۾ رکيل پنهنجو ناڻو ملڪ موٽائن. 2.1.1980: 1947 ۾ اقوام متحده به هئي ۽ امير ملڪ به هئا. پر پناهگيرن جي مدد لاء پاڪستان سرڪار ڪنهن کي اپيل نه ڪئي. ليڪن اڄ اهي اپيل افغاني مهاجرن لاء جاري ڪئي وئي. 2.1.1996: بينظير بيان ڏنو ته منھنجي حڪومت لنڊن مان الطاف حسين کي گهرائي مٿس ڪيس هلائيندي. *************** { 2 جنوري تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ ڪجھ شخصيتون} *************** [جنم ڏينهن:] 2 جنوري 1885ع ليکڪ ۽ تعليمدان هيرانند ڪرم چند هنگوراڻي جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 2 جنوري 1888ع رئيس المهاجرين جو لقب ماڻيندڙ رئيس جان محمد جوڻيجو جو جنم ڏينهن آهي. 2 جنوري 1902ع ليکڪ ۽ تعليمدان عبد الحسين شاهه موسوي جو جنم ڏينهن آهي. 2 جنوري 1912ع عالم ۽ اديب پير غلام رسول سرهندئ جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 2 جنوري 1937ع شاعر آثم ناٿن شاهئ جو جنم ڏينهن آهي. 2 جنوري 1937ع شاعر سروپچند شاد جو جنم ڏينهن آهي. 2 جنوري 1948ع سماجي اڳواڻ ۽ اديب پروفيسر اعجاز قريشئ جو جنم ڏينهن آهي. 2 جنوري 1952 لاڙڪاڻي جي ليکڪ ۽ سماجي ورڪر عبدالستار ڀٽئ جي جنم جي تاريخ آھي. 2 جنوري 1958ع قومپرست اڳواڻ قمر ڀٽي جو جنم ڏينهن آهي. 2 جنوري 1976 مٺئ جي شاعر ڀيشم ڀوانئ جي جنم جي تاريخ آھي. [وڇوڙو:] 2 جنوري 1934ع سماج سڌارڪ ڀائي مولچند عاج وارو ديهانت ڪري ويو. 2 جنوري 1969ع جسٽس الاهي بخش خميساڻئ جي وفات ٿي. 2 جنوري 1977ع سگهڙ ٻيڙو فقير ڪنڀرجي وفات ٿي. 2 جنوري 1990ع اسڪالر، اديب ۽ محقق ڊاڪٽر عبدالڪريم سنديلو لاڏاڻو ڪري ويو. 2 جنوري 1990ع براڊڪاسٽر سرور بلوچ جي وفات ٿي. 2 جنوري 2011ع موسيقار ۽ راڳي استاد طفر علي خان وفات ڪري ويو. . ************* 1.GOOD DAY WISH: Dr. Pathan wishes you Good Day: [ I am Master of my Mind, but you are Higher Authority for/of my Heart. Therefore, my education & experience and talents & potentialities can't please you until and unless you are not making you mind to be kind and to be happy because of my sincerity, dedication and trust. I am waiting and will wait more to receive you, see you and witness your beauty and boldness.] آئون مالڪ پنهنجي ذھن جو پر دل جو ڌڻي تون سائين, علم.عقل سان نہ پر ملين تون پاڻ نہ چاهين جيسيتائين, پل پل مرئون تو لاء شل جگ جگ جيئن سهڻا سدائين, شل پريت جي ريت نڀائين, پير قرب جو پائين اڱڻ تي. *************** EVENTS 1934: Sindh Hindu Conference is held at Karachi with Diwan Lalchand Navalrai in Chair. Veromal Begraj, Kishnshand Wadhomal and Chandarsen Jetley address the conference. The issue of separation of Sindh from Bombay Presidency is dewelt with in context of the interests of the Hindu segment of Sindh society. 1960: Election for Basic Democracy Units are held to elect eighty thousand members. 1969: Malik Naveed Ahmad a PPP leader announces a forward block within the party. 1972: Leading industrialist Ahmad Daud and Fakharuddin Valika are placed under home arrest and are asked to bring back the wealth accumulated abroad. 1996: Benazir's government to seek MQM leader Altaf Hussain's extradition from London to try him on various charges. 1793: The Business records of the business mad of Karachi, Lakhmidas Madhu reveals that Silk, Timber and Date were most important Import items. Whereas Grains and Geh was the major segment of Export. Hundi was major instrument of local banking system. 'Thattai Rupee', 'Challan Rupee' and 'Agraci Rupee' was the currency acceptable in commercial community. 1856: 'Mamool' and 'Seree' were kinds of Jageers granted by Sindh rulers to Jageedars. Same tradition of granting Jageers. Today, the list of such type of jageers in Sahiti Pargana is compiled by the Jageers Department. 1856: Major Goldsmid, Assistant Commissioner for Jageers compiles report on Sardars of the Talpur tribe independently of four great families.

Tuesday, 31 December 2024

Sindh in history today (1st January). By. Dr.Pathan & his Son Mumtaz

1st January. Sindh (including Pakistan) in History today. ************** Gul Hayat Institute Wishes Happyap New Year. ************* [ اوهان لاء ھئ ”واقعاتي تاريخ" مون ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ لکي ۽ پٽ ممتاز علي پٺاڻ ان جو ترجمو ڪيو.] ***سڀني سڄڻن کي نئون سال مبارڪ. دعا آھي ته هن سال ۾ اوهان سک, سڪون ۽ خوشين سان ڀريل ڏينھن گذاريو. دک, درد ۽ پريشانيون اوهان جي پاسي کان به نه گذرن*** سنڌ, سنڌين ۽ سندن تاريخ سان ازلي عشق آھي. سنڌ جي تاريخ جا ڪيترا سچا ۽ ذھن-جهنجهوڙيندر ورق ۽ واقعا اوهان کي ڪو نه ٻڌايا ويا آھن. جيڪڏهن اهي اسان پڙھون ها ته موجوده حالتن جي چڪڻ ۾ ڪونه ڦاسئون ها. وڏڙن جون غلطيون پڙھي, پاڻ اهي غلطيون نه ڪيون ها ۽ وڏڙن جا ڪارناما ڏسي, اسان ۾ به اڃا وڌيڪ ڪارنامن ڪرڻ جو جذبو پيدا ٿئي ها. مان اوهان کي ڪنهن ناغي کان سواء ڪيترن سالن کان واقعاتي تاريخ ٻڌائيندو اچان ٿو ۽ اوهان ۽ تاريخ ۾ دوستي قائم ڪرڻ جا جتن ڪندو اچان ٿو. مان هر پوسٽ ۾ وڌيڪ مواد ۽ معلومات ملائي, ان ۾ اضافا, وڌارا ۽ درستگي ڪندو آھيان. انھئ سلسلي ۾ اڄ پهرين جنورئ جا ڪي واقعا ۽ ولادتن وفاتن بابت معلومات کڻي آيو آھيان. *************** 1.1.1840: ڪئپٽن آئوٽرام کي پاٽينجر جي جاء تي لوور سنڌ جو پوليٽيڪل ايجنٽ مقرر ڪيو ويو. هن نيپيئر سان ميرن ۽ سنڌ دشمنئ تي اختلاف ڪيا ۽ نيپيئر کي اخبارن ۾ بڇڙو ڪيو. 1.1.1841: ڏکڻ سنڌ جي فرنگي پوليٽيڪل ايجنٽ آئوٽرام حيدرآبادي ميرن کي لکيو ته اوهان جي عملدارن ۽ واپارين اسان جي ڀينگ ڪري ڇڏي آھي. اهي ڳري رشوت وٺي پوء اوهان جا جاري ڪيل پروانا ڏين ٿا. هنن هنڊين جي مٽاسٽا ۾ گهوٻون ھنيون آھن ۽ اسان جي ماڻھن جون ڌراوتون ڦٻائي ڇڏن ٿا. 1.1.1845: نيپيئر اڄ پنهنجئ سرڪار کان خان آف قلات جي پرڳڻي ۾ ڊومڪين, جکراڻين ۽ بگٽين خلاف فوجي مهم ڪرڻ جي اجازت گهري. ان لاء اهو جواز ڏنو ته اهي قبيلا سنڌ ۾ لٽ ڦر ڪري خان آف قلات جي پرڳڻي ڏي ڀڄي وڃن ٿا. 1.1.1867: صوبائي گورنر سر بارٽل فريئر جيڪو اڳ سنڌ جو ڪمشنر به رهي چڪو هو, سو خاص سيٺ نائونمل هوتچند کي ھندستان جو وڏو سولين خطاب "اسٽار آف انڊيا" ڏيڻ لاء ڪراچئ آيو. هن تقريب لاء فريئر هال کي ڪنوار وانگر سينگاريو ويو هو. گورنر پنهنجي تقرير ۾ نائونمل جي انگريز-دوستئ جي واکاڻ ڪندي چيو ته نائونمل سنڌ ۾ اسان جي حڪومت قائم ڪرائڻ ۾ مثالي مدد ڪئي ۽ ابتدائي ڏهاڙن ۾ هر خطري جي وقت حڪومت جي مدد ڪئي. 1.1.1891: اڄ ” دي بمبئي ڊسٽرڪٽ ميونسپل ائڪٽ آف 1884" ڪراچئ سان لاڳو ڪري, ڪراچي ميونسپالٽئ جي جنرل باڊي جوڙي وئي. اها باڊي 32 ميمبرن تي ٻڌل ھئي, جنهن مان 16 چونڊيل ۽ 16 سرڪار طرفان ٿاڦيل/ايڪس آفيشو ميمبر هئا. 1.1.1905: مٺئ ۾ قائم ميونسپالٽئ کي ختم ڪيو ويو. 1.1.1921: ڪراچئ جي عيدگاه ميدان ۾ ”الوحيد" جي ايڊيٽر قاضي عبدالرحمان جي گرفتارئ تي غصي ۽ يڪجهتئ جي اظھار لاء مسلمانن جو وڏو جلسو ٿيو. هن موقعي تي سيٺ حاجي عبدالله هارون, شيخ عبدالمجيد سنڌئ ۽ شيخ عبدالعزيز زوردار تقريرون ڪري گرفتارئ واري عمل جي مذمت ڪئي ۽ قاضي عبدالرحمان کي مبارڪون ڏنيون. 1.1.1922: ميهڙ ۾ ”جميعت العلماء سنڌ" جي شاخ کولي, مولوي محمد اڪمل کي صدر, مولوي الله بخش کي نائب صدر, مولوي عبدالوهاب کي سيڪريٽري ۽ مولوي عبدالڪريم کي جوائنٽ سيڪريٽري بڻايو ويو. 1.1.1926: ڪراچئ جي ڊي.جي.ڪاليج ۾ ”بزم مشاعره" طرفان مشاعرو ٿيو, جنهن لاء طرح ھئي: "دل گهريو زاهد ٿيان, پر مون کان مستوري نه ٿي." ڪالھ ۽ اڄ ۾ ڪيڏو نه فرق آھي ! هاڻي ته اتي ڪو سنڌي مشاعرو ڪرائي ڏيکاري. 1.1.1931: ڪراچئ ۾ سردار ولڀ ڀائي پٽيل جي صدارت ۾ آل انڊيا ڪانگريس ڪمٽئ جي گڏجاڻي ٿي. ان ۾ نئين ورڪنگ ڪميٽي جوڙي وئي ۽ فيصلو ڪيو ويو ته ڪانگريس جون شاخون جون جي اڌ تائين پنهنجا نوان عهديدار چونڊن. 1.1.1931: رائونڊ ٽيبل ڪانفرنس جي "سنڌ سب ڪميٽئ" پنهنجي رپورٽ ۾ گول ميز ڪانفرنس کي سفارش ڪئي ته سنڌ کي ممبئي کان الڳ ڪيو وڃي. 1.1.1937: سنڌ اسيمبلئ جي چونڊن جا نتيجا پڌرا ڪيا ويا. جن مطابق سنڌ اتحاد پارٽئ 18, سنڌ هندو سڀا 11, ڪانگريس 8, مسلم پوليٽيڪل پارٽئ 3, مزدورن 1 ۽ آزاد اميدوارن 19 سيٽون کٽيون. ان وقت سنڌ ۾ اڃا مسلم ليگ جو نالو به ڪونه هو. ان ڪري ان جا اميدوار به نه هئا. 1.1.1977: جسونت ڪما منسکاڻئ, رميش مهتا, وشنو ڀاٽيه ۽ مدن جماڻئ جي ڪوششن سان ممبئئ ۾ ”انواد سوسائٽي" قائم ڪئي وئي. هن سوسائٽئ ڪيترا ناٽڪ اسٽيج ڪيا. 1.1.1979: کمچند لکياڻئ ۽ جڳديش لکياڻئ جي ڪوششن سان نڙياد ۾ ”تر مورتي ڪلا مندر" جي نالي سان ناٽڪ منڊلي قائم ڪئي وئي, جنهن طرفان ڪيترا ناٽڪ اسٽيج ڪيا ويا. 1.1.2003: قمبر جي نئشنل پريس ڪلب ۾ ”ڊاڪٽر محبت ٻرڙو اڪيڊمي" پاران نئين سال جو پروگرام ٿيو. صدارت محمد مٺل کوسي ڪئي. جڏهن ته امان الله چانڊيو اعزازي مهمان ۽ محمد ايوب ٻرڙو خاص مهمان ٿيا. عبدالهاد چانڊيئي, قمرالدين قمر, آتش سنڌي, سعيد سومري, خادم رند ۽ عبدالخالق ميڻي پنهنجا ويچار ونڊيا. 1.1.1949: ڪشمير ۾ جنگ بند ٿي. پوء باقي اڄ ڏينھن تائين زباني ڪلامي يلغريون ٿينديون رهن ٿيون. 1.1.1955: بلوچستان رياست اولھ پاڪستان ون يونٽ نظام ۾ شامل ٿيڻ لاء لکي ڏنو. 1.1.1959: اويڪيو پراپرٽئ تي ڪوڙن ڪليمن جي هڪ نئين تاريخ رقم ٿي. 3619 ڪوڙا ڪليم رد ڪيا ويا ۽ سرڪار وڌيڪ 2123 ڪليم واپس ڪرايا. 1.1.1961: پاڪستان ۾ سڪن جو ڊيسيمل سرشتو شروع ڪيو ويو. ٽڪن ۽ آنن جي بادشاهي ختم ٿي ۽ پئسن جو رواج پيو. 1.1.1965: پاڪستان ۾ ڏاڍ ۽ ڌانڌلئ جي زور تي صدارتي چونڊون ٿيون. صدر ايوب 49647 ووٽ کڻي ڪامياب ٿيو ۽ فاطمه جناح لاء چيو ويو ته هن 28343 ووٽ کنيان. 1.1.1976: بلوچستان اسيمبلي مهمل ڪري صوبي سان وفاقي رول لڳايو ويو. *************** {پهرين جنوري تي جنم وٺندڙ ۽ وڇڙندڙ مشهورشخصيتون} [جنم ڏينهن:] 1 جنوري 1901ع شاعر عبدالڪريم گدائي جي پيدائش جو ڏينهن آهي. 1 جنوري 1902 سياستدان قاضي فضل الله جي جنم جي تاريخ آھي 1 جنوري 1902ع شاعر قاضي احمد ابڙو حاجن جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1914ع سگهڙ محمد خان ڪٽوهر جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1914 صحافي وشنداس بٺيجا (نوشھرو ابڙا>اجمير) جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1919ع شاعر ۽ تعليمدان ڊاڪٽر عطا محمد حامئ جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1921ع فريڊم فائيٽر عبدالغفور ڀرڳڙي جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1921ع لاڙڪاڻي جي اسڪالر محمود شاهه بخاري جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1922ع مفتي محمد صالح ڀٽو جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1924ع شاعر مولا بخش ساگر جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1924ع ڪوٽڏجي جي مير عطا حسين ٽالپر جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1925ع جيڪب آباد جي صحافي ۽ فريڊم فائيٽر رسول بخش شيخ جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1925ع ليکڪ پروفيسر اڪرم انصارئ جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1925 سياستدان ڊاڪٽر اشرف عباسئ جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1934 اديب ڀڳوان ٽلواڻي (شھدادپور > اجمير) جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1934ع شاعر گل حسن گوپانگ شاد جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1934ع سياستدان مولانا جان محمد عباسي جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1934ع سياستدان ۽ سنڌ جي اڳوڻي وزير اعلى سيد غوث علي شاهه جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1935ع بدين جي محمد سومار شيخ جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1935ع پيرڳوٺ جي شاعر منير سولنگي جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1937ع تعليمدان، عالم ۽ اديب حبيب الله صديقي پاٽائيجو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1940ع عالم ۽ اديب امام بخش شمس جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1942ع سياستدان علي نواز شاهه جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1944ع سياستدان ظفر الله خان جمالئ جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1949ع فنڪاراستاد انور علي سانگئ جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1949ع سياستدان ارباب حاجي عبد الله جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1950ع سياستدان عبدالسلام ٿهيم جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1951ع باليووڊ ڪهاڻيڪار ۽ ناول نگار ملڪ آگاڻئ جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1953ع تعليمدان ڊاڪٽر سيد انور علي شاهه جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1953 ڳڙھي ياسين جي سماجي ڪارڪن رحيم بخش ڀٽي جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1953 خيرپور جي شاعر فيض عباس دلشاد جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1954ع ناليواري اسڪالر ڊاڪٽر محمد قاسم ٻگهيوجو باڊهه ۾ جنم ٿيو. 1 جنوري 1957ع ڦلجي اسٽيشن سان تعلق رکندڙ شاعر، ليکڪ،صحافي ۽ سماجي ڪارڪن ڊاڪٽر قربان علي جهتيال جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1958ع سياستدان ارباب عطاء الله جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1959 هالا جي شاعر حاتم مگسئ جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1960ع صحافي، ليکڪ ۽ ترقي پسند شبير لاشاري جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1960 لاڙڪاڻي جي شاعر ڪامل امداد جتوئئ جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1960ع سماجي ورڪر ۽ سگا جي سرگرم ميمبر اسماعيل پنهور جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1961 ٺل جي صحافئ عبدالڪريم مغل جي ڄمڻ جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1962 جهڏي جي شاعر موسا ڏيٿي جي جنم جي تاريخ آھي. 1جنوري 1963 لاڙڪاڻي جي شاعر ارشاد آدش شيخ جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1965 نوشھري جي شاعر ارباب ملاح جي ڄم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1965 شاعر الهورايو وڌيل جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1965ع ليکڪ انور ابڙي جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1965ع اداڪار اسماعيل چانڊيو جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري گهوٽڪئ جي شاعر اياز لطيف دايئي جي ڄمڻ جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1966 گسٽا ليڊر منظور مهر جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1968 نامور وڪيل غلام رسول پٺاڻ جي ڳيريلي ۾ ولادت ٿي. ا جنوري 1968 تي دولتپور جي شاعر محمد خان مسافر جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1971ع راڳي الطاف سمون جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1971 فقير لغارئ جي قومي ڪارڪن اشفاق لغارئ جي ڄم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1972 ع گڏيجئ جي اديب مختيار چني جي ڄمڻ جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1972ع ڪمپيوٽنگ ۽ سنڌي فونٽس جو ڪم ڪندڙ شبير ڪنڀار جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1973 شاعر امان الله ڦل جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1974ع سياستدان امداد علي پتافئ جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1974 شڪارپور جي شاعر محمد پنهل سلمان جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1974 شاعر ابراهيم کوسي جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1975ع ليکڪ، ڪهاڻيڪار ۽ شاعر بلوچ صحبت جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1975ع شاعر، ليکڪ ۽ سماجي ورڪر منظور اڄڻ جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1976ع سياستدان پير احمد رضا شاهه جيلاني(راڻيپور) جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1976 بهرام جي اديب درخان ببجاراڻئ جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1977 اديب پرويز شمس ڪلوڙ جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1978 خيرپور جي صحافئ ۽ شاعر خادم ڪلهوڙي جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1978 رتيديري جي شاعر ملهار سنڌئ جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1979ع شاعر الطاف حسين خواجا جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1979ع شاعره عائشه ميمڻ جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1979 شاعر ڊاڪٽر منير جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1980 ع عاجز ميرواهئ جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1983 مقيم ڏاهرئ جي شاعر خالد ساحل ڪيريي جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1983 پير بخش سولنگئ جي شاعر جمشيد سولنگئ جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1986ع گلوڪاره ممتاز ڪنول جو جنم ڏينهن آهي. 1 جنوري 1988 شھداد ڪوٽ جي شاعر بابر جاگيراڻئ جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1990 رسالدار جي شاعر اداسي جکراڻئ جي جنم جي تاريخ آھي. 1 جنوري 1991 شڪارپور جي شاعر نياز چني جي جنم جي تاريخ آھي. [وڇوڙو:] 1 جنوري 1901ع مذهبي اسڪالر مولانا عبدالله مري جي وفات ٿي. 1 جنوري 1964ع شڪارپور سان تعلق رکندڙ مولانا الاهي بخش اعواڻ لاڏاڻو ڪري ويو. 1 جنوري 1967ع ٿرپارڪر سان تعلق رکندڙ شاعر مولانا احمد علي مجذوب لاڏاڻو ڪري ويو. گروهڙئ جون پيشن گويون هن جون لکيل آھن. انھن جو خالق شاعر هي آھي. 1 جنوري 1981ع شاعر مرزا علي محمد بيگ مظفر جي وفات ٿي. 1 جنوري 1983ع پهرين هندستاني سنڌي فلم ايڪتا جي هيرو رئيس ڪريم بخش نظاماڻي ماتلي واري جي وفات ٿي. 1 جنوري 2019ع ترقي پسند اديب ۽ سياستدان ظفر اڄڻ وڇڙي ويو. 1.GOOD DAY WISH: Dr.Pathan wishes you Good Day. [People having vision & wisdom of accepting & respecting, loving & serving others without discrimination are in trouble in our society. Dear! Let us restore their status along with importance of their sincerity & sacrifices] برہ بخشي جن کي، بي خوابي ۽ بي تابي، سي ئي تنھنجئ سونھن سان، بٹیا ثوابي، سندن سوچن لوچن ۾، رھي نہ ڪا خرابي، ھر پل عتابي، تان جو سرت سان سلام چون. *************** EVENTS 1867: In beautifully decorated and overflowing Frere Hall of Karachi, Sir Bartle Frere the Governor of Bombay presents the insignia and grant of the Dignity of Companion of the Most Exalted Order of the Star of India to Seth Naoomal Hotchand. The Governor in his speech says:” You had great influence amongst your countrymen; you possessed information drawn from every part of Northern and Western India; and you placed all unreservedly at the disposal of the Government”. 1891: The General Body of Karachi Municipality is constituted consisting of 32 members. 16 are elected and 16 are ex-offico and nominated members. Non-Muslim members are Udharam Moolchand, Hotchand Khoshhaldas, Alumal Trikamdas; Shewaram Ramrakhiomal; Doulatram Jethmal; Gidumal Lekhraj; Harchandrai Vishindas; Tahilram Khemchand. Whereas Sahijram Gangadhar and Shewakram Awatrai are nominated. 1905: The Municipality at Mithi is abolished. 1921: A big public meeting is held at Eidgah Maidan of Karachi to pay homage to Qazi Abdul Rahman. Editor of Daily ‘Al-Waheed’ who was arrested for contributing editorial and condemning Government policies. Haji Abdullah Haroon and Shaikh Abdul Majid Sindhi addressed on the occasion. 1922: The branch of ‘Sindh Jamiat-ul-Ulema’ is opened at Mehar and Moulvi Muhammad Akmal, Moulvi Allah Bux; Moulvi Abdul Wahab and Moulvi Abdul Karim are elected as President, Vice President; Secretary and Joint Secretary respectively. 1931: In a meeting of the All-India Congress Committee held at Karachi with Sardar Valib Bhai in chair new Working Committee is selected and it is decided to complete the process of party branches election on or before 15th June. 1931: The Sindh Sub-Committee of the Round Table Conference gives its report and recommends that Sindh should be a separate Province. 1937: Results of first ever election for Sindh Legislative Assembly are announced. Party position stands as under: Sindh Ithad Party (18), Sindh Hindu Sabha (11), Congress (08), Muslim Political Party (03), Labour (01) and Independents (19)